"Thuốc đắng" ngăn ngừa cán bộ thuế "ăn vụng"

ANTĐ - Để ngăn chặn tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong quản lý thuế hộ gia đình, cá nhân kinh doanh, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 92/2015/TT-BTC với những sửa đổi căn bản về chính sách phương pháp quản lý thuế Giá trị gia tăng (GTGT) và thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) đối với hộ kinh doanh. 
"Thuốc đắng" ngăn ngừa cán bộ thuế "ăn vụng" ảnh 1

Ngành thuế cam kết không gây xáo trộn hoạt động kinh doanh của người dân

Sửa đổi căn bản

Kết quả khảo sát 500 hộ kinh doanh tại Việt Nam được Trung tâm nghiên cứu phát triển hỗ trợ cộng đồng (CECODES) công bố hồi đầu tháng 6-2015 chỉ ra rằng, hiện tượng nhũng nhiễu và thỏa thuận ngầm trong khu vực hộ kinh doanh với cán bộ thuế diễn ra khá phổ biến. Có tới 30% hộ kinh doanh khai doanh thu thấp đi để được hưởng mức thuế thấp hơn. Đặc biệt, 6% số hộ hối lộ cán bộ thuế để trả mức thuế thấp hơn. Trong khi đó, đối với thuế TNCN và thuế GTGT, có tới 14% số hộ cho biết sẵn sàng hối lộ cán bộ thuế để hưởng mức thuế thấp hơn.

Thực trạng này đã được Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng thẳng thắn nhìn nhận và chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp để từng bước khắc phục. Theo đó, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi cơ chế quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và ban hành Thông tư số 92 để hướng dẫn. 

Thông tin cụ thể hơn về vấn đề này, ông Phi Vân Tuấn - Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết: “Quy định sẽ đơn giản hóa, minh bạch hóa việc khai thuế, tính thuế. Trước đây, xác định thuế khoán cho hộ kinh doanh trên cơ sở các yếu tố doanh thu, bản khai các chi phí, các khoản được trừ không phải chịu thuế...

Nay chỉ việc khai doanh thu và số thuế phải nộp được xác định theo tỷ lệ cụ thể trên doanh thu” - ông Tuấn cho biết. Trang thông tin điện tử của ngành thuế sẽ công khai doanh thu khoán và mức thuế khoán chính thức của từng hộ kinh doanh để tất cả mọi người quan tâm đều có thể tra cứu. 

Không nhằm tăng thu ngân sách

Cũng theo hướng dẫn của Thông tư số 92, từ năm 2016, doanh thu theo hóa đơn của hộ kinh doanh được xác định ngoài doanh thu khoán và khai nộp thuế theo từng quý. Biện pháp này sẽ ngăn ngừa việc hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn để hợp thức hóa chứng từ đầu vào làm chi phí của doanh nghiệp hoặc chứng từ đầu vào của các đơn vị sử dụng vốn ngân sách nhằm chiếm đoạt tiền thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc tham nhũng.

Bà Tạ Thị Phương Lan - Vụ phó Vụ Quản lý thuế TNCN – Tổng cục Thuế cho biết, những quy định mới ngành thuế xây dựng với các hộ kinh doanh không nhằm mục tiêu tăng thu ngân sách. Việc đưa ra chính sách mới này nhằm đưa hoạt động thu thuế với hộ kinh doanh trở nên minh bạch, tạo điều kiện cho người nộp thuế.

Thời gian gần đây, một số hộ kinh doanh tại TP.HCM cho rằng, cách tính thuế vừa trên doanh thu khoán vừa trên hóa đơn theo Thông tư số 92 là thuế chồng thuế, bất hợp lý. Về vấn đề này, đại diện Tổng cục Thuế cho biết, có thể công tác tuyên truyền chưa được tốt, dẫn đến việc người kinh doanh hiểu lầm. 

Đại diện Tổng cục Thuế khẳng định, quy định tại Thông tư 92 giúp hạn chế tối đa việc sử dụng hóa đơn một cách bất hợp pháp. Tổng cục Thuế đang xây dựng các văn bản hướng dẫn và quy trình mới về quản lý thuế đối với hộ khoán nhằm hạn chế tối đa các bất cập trong quản lý thuế, đồng thời không gây xáo trộn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của người dân. Trong quá trình triển khai thực hiện, Tổng cục Thuế sẽ tiếp tục lắng nghe ý kiến phản hồi từ người dân để nghiên cứu, đề xuất các nội dung sửa đổi, bổ sung nếu cần thiết.

Để tránh gây xáo trộn, ngành thuế sẽ triển khai việc quản lý hộ khoán với hướng cụ thể hơn. Đối với hộ kinh doanh quy mô nhỏ, chủ yếu cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng, không sử dụng hóa đơn hoặc sử dụng hóa đơn lẻ thì cơ quan thuế sẽ xây dựng mức doanh thu khoán phù hợp với thực tế, không bao gồm doanh thu hóa đơn. Hộ kinh doanh sẽ nộp thuế theo doanh thu khoán và doanh thu theo hóa đơn lẻ theo từng lần phát sinh.

Hộ kinh doanh lớn, thường xuyên phải sử dụng nhiều hóa đơn sẽ được cơ quan thuế tuyên truyền để thành lập doanh nghiệp, thực hiện sổ sách kế toán, xuất hóa đơn và nộp thuế theo thực tế kinh doanh. Trong thời gian chưa chuyển lên doanh nghiệp, các hộ kinh doanh này vẫn nộp thuế theo hình thức khoán.