Thẩm quyền giải quyết thủ tục ly hôn phụ thuộc vào nơi cư trú

Tòa án có thẩm quyền giải quyết ly hôn là tòa án mà nơi bị đơn cư trú hoặc tòa án nơi do vợ chồng thỏa thuận trong trường hợp bị đơn không có nơi cư trú (Ảnh minh họa)

Luật sư trả lời:

Theo Điều 28, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, những tranh chấp về hôn nhân và gia đình thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án. Về thẩm quyền, Điều 35 quy định, Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình quy định tại Điều 26 và Điều 28 của Bộ luật này, trừ tranh chấp quy định tại khoản 7, Điều 26 của Bộ luật này.

Ngoài ra, những tranh chấp, yêu cầu quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện, trừ trường hợp quy định tại khoản 4, Điều này. 

Tương tự Điều 37 quy định, Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm đối với tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động (quy định tại các Điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật này), trừ những tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện quy định tại khoản 1 và khoản 4, Điều 35.

Bên cạnh các quy định trên thì Điều 39, Bộ luật Tố tụng dân sự cũng quy định về thẩm quyền của Tòa án theo lãnh thổ. Theo đó, Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động...

Các đương sự cũng có quyền tự thoả thuận với nhau bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn thụ lý giải quyết, nếu nguyên đơn là cá nhân hoặc nơi có trụ sở của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cơ quan, tổ chức giải quyết những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động. Nếu đối tượng tranh chấp là bất động sản (nhà, đất) thì chỉ Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết. 

Luật sư Đặng Văn Sơn (Văn phòng Luật sư Đặng Sơn và Cộng sự) Số 31, ngõ 192, đường Tam Trinh, Hà Nội

Cùng với những quy định về thẩm quyền giải quyết như nêu trên thì nguyên đơn có quyền lựa chọn Tòa án giải quyết tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình trong các trường hợp: Nếu không biết nơi cư trú, làm việc, trụ sở của bị đơn thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở cuối cùng hoặc nơi bị đơn có tài sản giải quyết; Nếu bị đơn không có nơi cư trú, làm việc, trụ sở ở Việt Nam hoặc vụ án về tranh chấp việc cấp dưỡng thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi mình cư trú, làm việc, có trụ sở giải quyết và nếu bị đơn cư trú, làm việc ở nhiều nơi khác nhau thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi một trong các bị đơn cư trú, làm việc giải quyết.

Từ những quy định pháp luật nêu trên có thể thấy, trường hợp vợ chồng bạn muốn ly hôn sẽ không căn cứ vào việc trước đây vợ chồng bạn đăng ký kết hôn ở đâu hoặc đã nhập khẩu về nhà vợ hay về nhà chồng chưa. Tòa án có thẩm quyền giải quyết ly hôn là tòa án mà nơi bị đơn cư trú hoặc tòa án nơi do vợ chồng bạn thỏa thuận trong trường hợp bị đơn không có nơi cư trú. Trong trường hợp không biết bị đơn cư trú ở đâu thì tòa án nơi bị đơn cư trú cuối cùng hoặc trụ sở nơi bị đơn làm việc có thẩm quyền giải quyết việc ly hôn của vợ chồng bạn.