Thưởng tết thấp, người lao động phải tính toán chi li khi mua sắm cuối năm
Khó có mức thưởng cao Ông Phạm Văn Thanh, Trưởng phòng Lao động chính sách tiền lương - Sở LĐ-TB&XH Hà Nội cho biết, dù Sở đã có văn bản yêu cầu các doanh nghiệp tổng hợp, báo cáo tiền lương năm 2011 và thưởng Tết Nhâm Thìn trước ngày 20-12 nhưng hiện chưa nhận được báo cáo nào và ngay cả khi doanh nghiệp có báo cáo lên thì số lương - thưởng Tết đó chưa hẳn đã đúng với thực tế tại doanh nghiệp. Theo nhận định của ông Thanh, thưởng Tết năm nay nhiều khả năng sẽ thấp hơn năm ngoái do nền kinh tế chung gặp nhiều khó khăn, lãi suất vay ngân hàng quá cao, ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Được kỳ vọng là một trong số ít ngành nghề vẫn duy trì được mức thưởng Tết cao như mọi năm song trên thực tế, nhiều Ngân hàng lớn hiện cũng đang đau đầu khi lên kế hoạch thưởng Tết cho cán bộ nhân viên. Trao đổi với chúng tôi, một Trưởng phòng của Ngân hàng SeaBank (Hà Nội) cho biết, Tết năm ngoái cấp Trưởng phòng như anh được thưởng 13 tháng lương. Còn năm nay, dù Ngân hàng vẫn chưa lên kế hoạch nhưng chắc chắn tiền thưởng Tết của cán bộ nhân viên sẽ giảm quá nửa do trong năm, việc làm ăn kinh doanh của Ngân hàng sụt giảm mạnh. Trong khi đó, người lao động làm việc trong các lĩnh vực bất động sản, xăng dầu, chứng khoán có thể chỉ được nhận một khoản thưởng Tết ít hơn so với năm ngoái bởi lĩnh vực này nằm trong khu vực làm ăn thua lỗ. Ông Hoàng Văn Dũng, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần chứng khoán Đại Tây Dương cho biết, đến thời điểm này công ty vẫn chưa lên kế hoạch thưởng Tết cho cán bộ nhân viên, phần lớn các công ty chứng khoán khác cũng vậy. “Dù bối cảnh kinh tế hiện nay rất khó khăn nhưng chắc chắn là vẫn có thưởng Tết, bởi đây cũng là chính sách để các doanh nghiệp giữ được nhân sự của mình. Còn thưởng tết nhiều hay ít, tăng hay giảm thì… rất khó nói” - ông Dũng chia sẻ. Ông Nguyễn Ngọc Hiền, Phó Giám đốc bệnh viện Bạch Mai cho biết, dù chưa có kế hoạch thưởng Tết nhưng BV cũng rất lo về khoản tiền Tết cho nhân viên vì năm ngoái ngân sách BV bị thâm hụt rất lớn. Cho rằng y tế là một trong những ngành có mức thưởng Tết thấp nhất, ông Hiền bày tỏ “với một BV lớn như Bạch Mai có lẽ mức thưởng cũng chỉ dưới 3 triệu đồng/nhân viên, không thay đổi so với năm ngoái. Vì mức thưởng quá thấp nên với nhiều nhân viên y tế, thưởng Tết không phải là điều họ háo hức chờ đợi vào mỗi dịp cuối năm”. Trả thưởng bằng sản phẩm Cũng do việc làm ăn của nhiều doanh nghiệp thua lỗ, nguồn tiền mặt hạn chế nên không ít doanh nghiệp đã tính đến giải pháp sẽ trả lương, thưởng Tết cho cán bộ công nhân viên bằng sản phẩm của công ty làm ra. Về điều này, ông Phạm Minh Huân, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, tuy luật không cấm nhưng cũng không khuyến khích các hình thức dùng sản phẩm thay thế cho việc trả lương, thưởng bằng tiền mặt mà chủ sử dụng lao động phải trả cho người lao động. Trong trường hợp doanh nghiệp gặp khó khăn, không có tiền để trả người lao động, việc trả thay bằng sản phẩm phải có sự đồng ý của bên nhận lương. Cũng theo ông Huân, hiện Nhà nước mới chỉ ban hành chính sách hỗ trợ cho những lao động bị nợ lương do doanh nghiệp phá sản, còn ở những doanh nghiệp vẫn còn đang hoạt động nhưng yếu ớt, cầm chừng thì phải có sự thoả thuận giữa 2 phía. Một vấn đề đáng quan tâm nữa là do năm nay, Tết Nguyên đán rất gần với Tết Dương lịch nên không loại trừ có doanh nghiệp sẽ vin vào việc chưa đánh giá được kế hoạch năm có hoàn thành kịp hay không để tính tiền thưởng cho người lao động. Đặc biệt, trong bối cảnh có nhiều doanh nghiệp báo lỗ triền miên thì việc chăm lo Tết cho người lao động chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng. Theo bà Tống Thị Minh, Vụ trưởng Lao động tiền lương - Bộ LĐ-TB&XH phân tích, cần phân biệt giữa thưởng Tết hay chỉ là khoản tiền lương trích lại của người lao động trong cả năm. Nếu doanh nghiệp làm ăn thua lỗ thì lấy đâu ra nguồn để thưởng Tết. Còn trường hợp tiền thưởng nằm ngoài quỹ lương, được trích ra từ lợi nhuận trong khi doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ thì chắc chắn doanh nghiệp đó không có thưởng Tết.
