Nhầm lẫn hay cố ý?
Câu chuyện kỳ quặc này đã tồn tại khá lâu và chỉ “lộ sáng” khi ông Trần Văn Sơn, nguyên cán bộ của Vinagimex đứng ra tố cáo sự việc. Theo ông Sơn, sau khi công ty tiến hành cổ phần hóa thì VCA chỉ còn là một cổ đông, và việc quản lý doanh nghiệp trong lĩnh vực XKLĐ sẽ thuộc Sở LĐTB&XH Hà Nội. Ấy vậy mà lãnh đạo Vinagimex vẫn xác thực các cam kết để hoàn thiện thủ tục cho đối tác bằng các con dấu của VCA và người trực tiếp xác thực các văn bản này lại là ông Nguyễn Văn Thịnh - Phó Chủ tịch VCA.
Văn phòng của Vinagimex
Cần lưu ý là, một trong số những điều kiện để người lao động Việt Nam được cấp Visa sang Đài Loan- Trung Quốc làm việc là phải có bản cam kết về tiền lương và các chi phí khác. Và trên cơ sở các cam kết này, cơ quan chủ quản của doanh nghiệp XKLĐ sẽ kiểm tra việc thu phí có đúng quy định hay không. Thế nhưng với việc “đóng nhầm vai” của VCA thì hàng nghìn lao động hiện nay do Vinagimex ký hợp đồng đang rơi vào tình trạng sẽ xảy ra nguy cơ tranh chấp và đương nhiên họ sẽ là người chịu thiệt.
Trong một bản cam kết gửi cho đối tác Đài Loan ngày 14-7-2015 do ông Nguyễn Văn Thịnh ký, đóng dấu của VCA, các điều khoản về tiền lương, chi phí của lao động cho thấy có sự chênh lệch lớn về số tiền mà người lao động phải trả cho Vinagimex để đi làm việc tại nước ngoài.
Cụ thể là ở hồ sơ gửi cho đối tác và VCA, Vinagimex và một lao động tên Nguyễn Hồng Vương đều ký nhận, lao động chỉ phải trả các chi phí (tại thời điểm tháng 7-2015) gồm: Phí môi giới là 46.442 Đài tệ (tương đương hơn 32 triệu đồng); lệ phí và tất cả những chi phí chi trả cho việc sang Đài Loan làm việc (bao gồm phí kiểm tra sức khỏe, phí đào tạo học tập, phí lý lịch tư pháp, phí làm hộ chiếu) là 15.850 Đài tệ (tương đương hơn 11 triệu đồng). Tổng cộng số tiền là hơn 43 triệu đồng và lao động không phải chi trả thêm bất kỳ khoản phí nào khác.
Trong khi đó, chính lao động Nguyễn Hồng Vương lại phải ký vào một “Giấy cam kết về chi phí xuất cảnh sang Đài Loan” với nội dung: “Trúng tuyển sang Đài Loan làm việc ngành công nhân sản xuất chế tạo da do Vinagimex làm thủ tục… tổng chi phí để xuất cảnh là 3.900USD”.
Như vậy là số tiền tại bản cảm kết viết tay mà người lao động phải “tự nguyện” ký với Vinagimex và văn bản ông Thịnh xác nhận cho Vinagimex đã có sự chênh lệch gần gấp 2 lần so với quy định về mức phí do Bộ LĐTB&XH quy định.
“Nếu sai phạm sẽ rút giấy phép”
Trao đổi với phóng viên về câu chuyện này, ông Bạch Quốc Việt - Trưởng phòng Việc làm - An toàn lao động (Sở LĐTB&XH Hà Nội) cho biết: “Cuối năm 2016, Công ty Vinagimex mới có báo cáo gửi chúng tôi xin xác nhận cam kết về tiền lương và các chi phí của lao động nước ngoài sang Đài Loan làm việc. Còn từ năm 2016 về trước, Sở LĐTB&XH không nhận được bất cứ một văn bản tài liệu nào của công ty này”.
Cũng theo ông Việt, việc Vinagimex và VCA ký các văn bản, cam kết hoặc xác thực… không đúng thẩm quyền sẽ tạo ra rất nhiều hệ lụy về sau. “VCA không phải là cơ quan nhà nước có thẩm quyền để ký vào văn bản cho Vinagimex. Việc này còn liên quan đến các khâu giải quyết quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động tại Đài Loan. Nếu sau này phát sinh tranh chấp, ai sẽ là người đứng ra để can thiệp và bảo vệ quyền lợi cho họ?” - ông Việt đặt câu hỏi.
Trả lời về quan điểm giải quyết của Sở sau khi nắm rõ sự việc, ông Việt cho rằng: “Ở vấn đề dùng sai con dấu sẽ do cơ quan có thẩm quyền xử lý. Còn Sở LĐTB&XH sẽ đi sâu vào nội dung kiểm tra cụ thể các trường hợp thu quá số tiền theo quy định đối với người lao động. Nếu phát hiện sai phạm, chúng tôi sẽ tiến hành xử phạt vi phạm hành chính theo đúng thẩm quyền hoặc gửi văn bản đề nghị Cục Quản lý lao động ngoài nước- Bộ LĐ TB &XH rút giấy phép”.
Để làm rõ hơn câu chuyện, phóng viên ANTĐ đã liên lạc với ông Nguyễn Đoàn Quang - Giám đốc Công ty Vinagimex đề nghị được trao đổi trực tiếp. Tuy nhiên, ông Quang cho biết là hiện bận đi công tác xa và khi nào thuận tiện để bố trí làm việc được thì sẽ chủ động liên lạc sau. Báo ANTĐ sẽ tiếp tục thông tin về sự việc này.
