Đất công như không có chủ

ANTĐ - Chấn chỉnh lại tình trạng cho thuê đất công tràn lan, trái quy định pháp luật, gây lãng phí tài sản của Nhà nước, Sở TN-MT Hà Nội kiến nghị TP chỉ đạo hủy bỏ và chấm dứt ngay các hợp đồng cho thuê trái luật.

Sẽ xử lý nghiêm các trường hợp xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp

Cho thuê bừa bãi, thu chi mập mờ

Rà soát mới nhất của Sở TN-MT TP Hà Nội về quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích 5% trên địa bàn TP cho biết, Hà Nội có tổng diện tích khoảng 13.858ha. Trong đó, các quận, huyện có quỹ đất này nhiều là Chương Mỹ, Mỹ Đức, Đan Phượng, Sơn Tây, Mê Linh... Tuy đa số diện tích đất này được sử dụng đúng mục đích nhưng cũng có tới hơn 80 ha đất bị sử dụng sai mục đích hoặc bị lấn chiếm. Cụ thể, đất sử dụng không đúng mục đích, thời gian dưới 5 năm là 16,63ha; không đúng mục đích, thời hạn trên 5 năm chiếm 50,57ha; bị lấn chiếm trái phép 17,23ha.

Theo Phó Giám đốc Sở TN-MT Nguyễn Hữu Nghĩa, kiểm tra tại các quận huyện cho thấy, có một số địa phương giao khoán, cho thuê đất không thực hiện đấu thầu, đấu giá đất; không có bản đồ, hồ sơ, sổ sách quản lý theo quy định. Đáng chú ý, nhiều nơi cho thuê đất không đúng đối tượng, thời gian thuê đất vi phạm khoản 2 Điều 72 và khoản 5 Điều 67 Luật Đất đai 2003. Một số diện tích tự ý chuyển mục đích... kéo dài nhiều năm nhưng chưa được UBND các xã, phường, thị trấn và thanh tra xây dựng quận, huyện xử lý kiên quyết, triệt để. Một số diện tích khác để hoang hóa, không sử dụng, bị lấn chiếm, gây lãng phí, vi phạm Luật Đất đai.

Đặc biệt, thu, chi tiền từ việc cho thuê đất nông nghiệp công ích có biểu hiện sai phạm, không thực hiện đúng các quy định của pháp luật. Tình trạng thất lạc hồ sơ hoặc không bàn giao đầy đủ tài liệu dẫn đến luôn buông lỏng quản lý, gây bức xúc trong nhân dân.

Đơn cử, chỉ kiểm tra tại 3 xã Tân Triều, Vạn Phúc, Vĩnh Quỳnh (huyện Thanh Trì), cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều vụ UBND cấp xã cho thuê đất trái thẩm quyền, trái với khoản 2, Điều 37 Luật Đất đai. Cụ thể, UBND xã Vĩnh Quỳnh đã ký hợp đồng giao khoán thu 49.471m2 diện tích ao cho một hộ dân nuôi trồng thủy sản. Tương tự, UBND xã Vạn Phúc đã ký hợp đồng cho nhiều Hợp tác xã (HTX) thuê đất với thời hạn 3 năm. Đáng chú ý, số tiền thu từ cho thuê đất công và đất công ích (tổng số 595 triệu đồng), UBND xã Vạn Phúc đã dùng vào mục đích chi thường xuyên. Việc làm này của xã Vạn Phúc là sai quy định pháp luật. Tại xã Tân Triều, UBND xã cũng cho thuê đất làm bãi chứa vật liệu; bãi đỗ xe... nhưng nhiều năm chưa thu tiền cho thuê đất.

Kiểm điểm trách nhiệm cán bộ

Để khắc phục những vi phạm nói trên, Sở TN-MT Hà Nội kiến nghị UBND TP chỉ đạo tổng rà soát việc quản lý, sử dụng quỹ đất nông nghiệp công ích trên địa bàn. Trong đó, phải kiểm tra, rà soát, thanh lý, hủy bỏ chấm dứt hợp đồng đã ký đối với các hộ gia đình, cá nhân và tổ chức không đúng thời gian thuê đất theo quy định, để ký lại hợp đồng. Cùng với đó, Thanh tra Xây dựng quận, huyện, thị xã thanh tra, kiểm tra, rà soát, lập hồ sơ xử lý đối với các trường hợp tự ý xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp công ích. Đồng thời, làm rõ số tiền thu, chi từ việc cho thuê đất nông nghiệp công ích, để quản lý và sử dụng theo quy định.

Ở các địa phương để xảy ra nhiều sai phạm, phải tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với Thanh tra Xây dựng và các phòng ban chuyên môn của quận, huyện, thị xã và UBND các xã, phường, thị trấn. Trên cơ sở đó, xử lý kỷ luật trách nhiệm đối với tập thể và cá nhân theo quy định của Luật Đất đai. Đối với các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất công ích đã xây dựng công trình trụ sở giao dịch, nhà xưởng, nhà kho... không hiệu quả, lãng phí, vi phạm Luật Đất đai, không chấp hành đầy đủ nghĩa vụ đối với Nhà nước, Sở TN-MT đề nghị thanh lý, hủy bỏ và chấm dứt các hợp đồng cho thuê. Đồng thời, tổ chức đấu thầu cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu sử dụng theo quy định của pháp luật đất đai.