- Bắt cướp vô tình gây án mạng, bị tội gì không?
- Vướng lao lý vì cho người chưa đủ 18 tuổi mượn xe máy gây tai nạn chết người
- Dùng chíp điện tử để ăn chặn người chơi quay số trúng thưởng
Ý kiến bạn đọc
Ảnh minh họa
Điều động người không đủ điều kiện tham gia giao thông
Theo nội dung vụ việc, tôi cho rằng hành vi của Nguyễn Trọng Q giao xe cho Nguyễn Quốc T điều khiển sau đó dẫn tới việc Nguyễn Quốc T tự gây tại nạn và bị tử vong thì Nguyễn Trọng Q đã phạm tội Điều động người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông theo điều 263 Bộ luật Hình sự 2015. Bởi lẽ, Nguyễn Quốc T sau khi say rượu mặc dù biết Nguyễn Quốc T chưa có bằng lái xe nhưng vẫn điều T đến để lái xe trở mình về nhà. Hành vi này của Nguyễn Trọng Q đã gây hậu quả nghiêm trọng là trực tiếp dẫn đến cái chết của Nguyễn Quốc T. Do đó, theo tôi phải xử lý Nguyễn Trọng Q về hành vi này.
Vũ Thuý Hải (Chợ Đồn - Bắc Kạn)
Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ
Tôi cho rằng, trong vụ việc này hành vi giao xe của Nguyễn Trọng Q cho Nguyễn Quốc T đã đủ yếu tố cấu thành tội Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đương bộ theo điều 264 Bộ luật Hình sự 2015. Bởi lẽ, Nguyễn Trọng Q biết rõ Nguyễn Quốc T còn vị thành niên, chưa có bằng lái xe mô tô trên 50 phân khối theo luật định, tuy nhiên Q vẫn giao xe để T điều khiển xe dẫn đến tai nạn làm cho T tử vong. Nói cách khác chính việc Nguyễn Trọng Q giao xe mô tô cho T - người không đủ điều kiện điều khiển xe là nguyên nhân dẫn đến tai nạn làm T tử vong, nên Nguyễn Trọng Q phải chịu trách nhiệm hình sự về tội danh này.
Hoàng Anh Tú (Nam Trực - Nam Định)
Chỉ phạm tội khi gây tai nạn cho người thứ ba
Tôi cho rằng, trong vụ việc này, Nguyễn Trọng Q chỉ phạm tội nếu như Nguyễn Quốc T trong quá trình điều khiển xe gây ra tai nạn nghiêm trọng mà nạn nhân là một người thứ ba tham gia giao thông. Bởi lẽ điều 264 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ chỉ quy định về hành vi phạm tội khi “điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác”. Ở đây, hành vi của Nguyễn Trọng Q mặc dù vi phạm các quy định về tham gia giao thông đường bộ nhưng Nguyễn Trọng Q không phải là người trực tiếp gây tai nạn, hơn nữa người trực tiếp điều khiển phương tiện, đồng thời là nạn nhân bị chết là do đã tự gây tai nạn với chính mình. Do đó theo tôi, hành vi của Nguyễn Trọng Q chưa đến mức phải xử lý hình sự mà chỉ cần xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật.
Vũ Tuấn Hải (Hải Châu - Đà Nẵng)
Bình luận của luật sư
Căn cứ vào nội dung vụ việc chúng tôi cho rằng hành vi của Nguyễn Trọng Q giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường bộ là Nguyễn Quốc T, gây thiệt hại đến tính mạng của T đã đủ yếu tố cấu thành tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ” theo Điều 264 Bộ luật Hình sự 2015. Bởi lẽ:
Theo quy định tại khoản 1 Điều 264 Bộ luật Hình sự: “Người nào giao cho người mà biết rõ người đó không có giấy phép lái xe hoặc đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy, chất kích thích mạnh khác hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác”. Qua đó cho thấy, Điều 264 Bộ luật Hình sự có cấu thành vật chất nên cấu thành cơ bản của điều luật quy định người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường bộ là:
- Người không có giấy phép lái xe hoặc bằng lái xe hoặc không đủ các điều kiện khác.
Các điều kiện khác được hướng dẫn tại Điều 5 Thông tư liên tịch số 09/2013/TTLT-BCA-BQP-BTP-VKSNDTC-TANDTC ngày 28/8/2013 giữa Bộ Công an - Bộ Quốc phòng - Bộ Tư pháp - Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao - Tòa án nhân dân Tối cao hướng dẫn: “Người không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật là người không am hiểu các quy định về trật tự, an toàn giao thông đường bộ; người không đủ sức khỏe, độ tuổi để điều khiển phương tiện; người do tình trạng sức khỏe không thể tự chủ điều khiển được tốc độ; người đang trong tình trạng say do sử dụng ma túy, rượu, bia hoặc các chất mà sau khi sử dụng có biểu hiện say như người sử dụng ma túy, rượu, bia”.
- Người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường bộ gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác.
Gây thiệt hại cho tính mạng hoặc thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác được hướng dẫn tại Điều 2 TTLT số 09/2013/TTLT-BCA-BQP-BTP-VKSNDTC-TANDTC ngày 28-8-3013 giữa Bộ Công an - Bộ Quốc phòng - Bộ Tư pháp - Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao - Tòa án nhân dân Tối cao hướng dẫn: “Gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác hoặc gây hậu quả nghiêm trọng là một trong các trường hợp sau đây:
a) Làm chết một người;
b) Gây tổn hại cho sức khỏe của một đến hai người với tỷ lệ thương tật của mỗi người từ 31% trở lên”;
Theo đó, chúng ta đã xác định trong vụ việc này Nguyễn Trọng Q giao xe mô tô cho Nguyễn Quốc T là người không đủ điều kiện điều khiển, gây thiệt hại cho tính mạng của Nguyễn Quốc T là có dấu hiệu của tội phạm: “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ” theo Điều 264 Bộ luật Hình sự.
Như vậy, để xác định hành vi của Nguyễn Trọng Q có phạm tội theo Điều 264 Bộ luật Hình sự 2015 hay không, chúng ta cần phân tích đối tượng điều chỉnh của điều luật. Trong điều luật này có hai đối tượng được điều chỉnh đó là “người nào” và “người khác”:
- Người nào trong điều luật là người có hành vi giao phương tiện cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường bộ gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác.
- Người khác trong điều luật này là người bị thiệt hại tính mạng, sức khỏe, tài sản.
Theo đó, trong vụ án này Nguyễn Trọng Q (người nào) có hành vi giao xe mô tô cho Nguyễn Quốc T là người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, gây thiệt hại cho tính mạng của Nguyễn Quốc T (người khác). Hậu quả đó là nghiêm trọng (chết 1 người) nên Q đã phạm tội: “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ” theo Điều 264 Bộ luật Hình sự.
Như vậy, quan điểm cho rằng hành vi giao xe của Nguyễn Trọng Q không phạm tội bởi lẽ, Nguyễn Quốc T điều khiển xe mô tô dẫn đến tai nạn gây hậu quả nghiêm trọng (chết 1 người), nhưng người chết ở đây lại chính là T chứ không phải là “người khác” nên hành vi giao xe của Nguyễn Trọng Q không cấu thành tội phạm theo chúng tôi là trái với cấu thành cơ bản của Điều 264 Bộ luật Hình sự. Về quan điểm cho rằng Nguyễn Trọng Q đã phạm tội Điều động người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông theo điều 263 Bộ luật Hình sự 2015. Về mặt khách quan của tội điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điểu khiển các phương tiện giao thông đường bộ, đây là hành vi của người có trách nhiệm trực tiếp về điều động phương tiện giao thông đưòng bộ (như thủ trưởng cơ quan, tổ chức, người đứng đầu doanh nghiệp…) đã giao nhiệm vụ cho người không có đủ điều kiện cần thiết theo quy định của pháp luật (Luật Giao thông đường bộ) như không có giấy phép, không có bằng lái xe hoặc không có đủ các điều kiện khác như (không đủ sức khỏe, đang bị say rượu…) trực tiếp điều khiển phương tiện giao thông đường bộ. Trong vụ việc này, Nguyễn Trọng Q không phải là thủ trưởng cơ quan, tổ chức, người đứng đầu doanh nghiệp trong mối quan hệ với Nguyễn Quốc T nên không đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Luật sư Đoàn Mạnh Hùng (Văn phòng luật sư Hùng Mạnh)
