- Xây mới nhiều hạng mục làm biến dạng cảnh quan, ai cấp phép cho chùa Bối Khê?
- Tự ý xây dựng làm biến dạng Di sản Quốc gia, chùa Bối Khê khắc phục hậu quả thế nào?
- Bộ trưởng Bộ VHTT&DL yêu cầu làm rõ việc xây dựng trái phép ở chùa Bối Khê
Đoàn công tác của Bộ VHTT&DL có sự tham dự của ông Phạm Xuân Phúc, Phó Chánh Thanh tra Bộ, ông Trần Đình Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản cùng một số chuyên viên. Cuộc kiểm tra còn có đại diện Thanh tra Sở VHTT Hà Nội, Ban Quản lý Di tích Danh thắng Hà Nội cùng đại diện UBND huyện Thanh Oai, đại diện UBND xã Tam Hưng, sư trụ trì Thích Đàm Khoa và đồng trụ trì Thích Đàm Phượng.
Xin thông cảm vì địa phương nhiều cái... khó
Qua kiểm tra thực tế, 2 cổng phụ cũ hai bên gác chuông đã bị tháo dỡ để xây dựng mới, đã hoàn thiện 1 cổng, cổng còn lại đang trong quá trình xây dựng. Không chỉ có cổng, sân đá trước ngũ môn cũng được lát mới. Các hạng mục công trình sai phạm này diễn ra trong một thời gian dài, Ban QL Di tích, UBND xã, Phòng Văn hóa huyện, nhà chùa…đều biết nhưng không có biện pháp xử lý cụ thể nào.
Cổng phụ chùa Bối Khê sau khi hoàn thành
Chủ tịch UBND xã Lê Huy Chung sau khi thừa nhận sai phạm thì xin thông cảm vì “địa phương có nhiều cái khó!”. Ông Chung nói thêm, Chùa Bối Khê được tu bổ, tôn tạo năm 2004, trải qua nhiều năm, nhiều hạng mục của chùa bị xuống cấp nặng nề.
UBND xã đã có nhiều lần đề nghị các cấp xem xét cho chùa tu bổ nhưng các cấp chưa có văn bản trả lời. Đối với việc xây dựng hai cổng phụ và hạng mục sân trước ngũ môn, theo ông Lê Huy Chung, là do nhà chùa tự ý xây dựng. Sau khi phát hiện, UBND xã đã lập biên bản và đình chỉ thi công để lập hồ sơ trình các cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Tuy nhiên việc quản lý di tích chưa chặt chẽ nên các hạng mục xây dựng tiếp tục diễn ra khi chưa được phép.
Trưởng Phòng VHTT huyện Thanh Oai, ông Trần Văn Lợi nói thêm, năm 2004 khi chùa Bối Khê được tu bổ, tôn tạo, có thể do điều kiện kinh phí chưa cho phép nên việc tu bổ sân chùa chưa được thực hiện. Trước Tết Kỷ Hợi, huyện Thanh Oai đã giao BQL dự án triển khai xây dựng hạng mục sân. Còn về hạng mục xây mới hai cổng phụ, từ ngày 10 đến 15.12.2018, Phòng VHTT huyện đã 3 lần có văn bản đề nghị UBND xã Tam Hưng đình chỉ xây dựng công trình và khắc phục hậu quả, đồng thời báo cáo UBND huyện và Phòng VHTT về phương án giải quyết vụ việc tự ý xây dựng mới hai cổng phụ này, tuy nhiên xã Tam Hưng vẫn không có văn bản trả lời và báo cáo.
Quản lý lỏng lẻo, vi phạm nghiêm trọng Luật Di sản Văn hóa
Sau khi nghe các bên có liên quan trình bày, Đoàn kiểm tra đã kết luận: Việc nhà chùa tự ý phá bỏ 2 cổng phụ để xây dựng mới và Ban Quản lý đầu tư xây dựng huyện Thanh Oai tự ý tiến hành lót bê tông, lát nền đá sân chùa, xây bệ đá gốc cổ thụ, dựng đèn điện chùm, di dời cây lưu niệm trong khu vực không phù hợp cảnh quan và kiến trúc của chùa Bối Khê; các hạng mục trên đều được xây dựng tự ý mà chưa có ý kiến của cơ quan có thẩm quyền là vi phạm nghiêm trọng pháp luật về di sản văn hóa.
Các công trình xây dựng không phép ở chùa Bối Khê không hài hòa với cảnh quan chùa
UBND huyện chưa có sự phối hợp với các Sở, ngành địa phương trong công tác quản lý và bảo vệ phát huy giá trị di tích. Sau khi có thông tin từ các cơ quan báo chí, UBND huyện chưa phản ứng kịp thời. Do vậy, việc xây dựng trên là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, cần phải được xử lý.
Đoàn thanh tra cũng đề nghị, chấn chỉnh tình trạng tu bổ, tôn tạo không phép trên địa bàn huyện Thanh Oai, đề nghị UBND thành phố Hà Nội làm rõ trách nhiệm, có hình thức kỷ luật đối với tổ chức, các nhân của chính quyền địa phương trong việc để xảy ra vi phạm trên.
Đề nghị Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Giáo hội Phật giáo Hà Nội có văn bản chỉ đạo các sư trụ trì tuân thủ nghiêm túc Luật Di sản Văn hóa trong việc tu bổ, tôn tạo các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng là di tích lịch sử- văn hóa, danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng các cấp và trong danh mục kiểm kê. Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và có hình thức kỷ luật đối với sư trụ trì chùa Bối Khê vì đã tự ý phá bỏ 2 cổng phụ của di tích.
Gác chuông chùa Bối Khê, công trình có giá trị về nghệ thuật kiến trúc
Phát biểu tại buổi làm việc, ông Trần Đình Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa nhấn mạnh, di tích chùa Bối Khê được xếp hạng quốc gia với giá trị văn hóa và kiến trúc nghệ thuật cao, do vậy việc quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh cần thực hiện nghiêm theo các quy định của pháp luật. Hiện tại, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực này đã đầy đủ, rõ ràng nhưng xã, huyện và cả nhà chùa vẫn cố ý xây dựng các hạng mục khi không được phép.
“Các hạng mục này đều chưa có trong hồ sơ và chưa được cơ quan có thẩm quyền thẩm định theo quy định pháp luật về di sản văn hóa. Mặt khác, các hạng mục công trình nêu trên diễn ra trong một thời gian dài nhưng BQL di tích, UBND xã, Phòng VHTT huyện, nhà chùa, Hội người cao tuổi đều biết mà không có biện pháp xử lý cụ thể. Những sai phạm không nhỏ này không chỉ là xây dựng không phép mà đặt ra vấn đề về công tác quản lý di tích tại địa phương còn quá lỏng lẻo...”- ông Trần Đình Thành cho biết.
