“Hãy bắt đầu giáo dục từ gia đình”

Đoạn clip ghi lại cảnh bạo hành dã man xảy ra ở lớp mầm non tư thục Phương Anh (quận Thủ Đức, TP.HCM) được các phương tiện truyền thông đại chúng đăng tải rộng rãi ngày 17-12 đã khiến dư luận cả nước bàng hoàng. Hai bảo mẫu bóp cổ, ấn đầu trẻ xuống đất để… ép ăn, chưa hết, “ác mẫu” này còn liên tục tát vào mặt trẻ, dốc ngược đầu, dúi đầu trẻ vào thùng nước...  khiến những đứa trẻ, có cháu chỉ mới 15 tháng tuổi đầm đìa nước mắt, run rẩy, sợ hãi đến tột độ. Trước đó không lâu, cái chết thương tâm của một bé trai 18 tháng tuổi cũng tại quận Thủ Đức, TP.HCM đã khiến dư luận hết sức phẫn nộ. Khi thấy cháu khóc không chịu ăn cơm, bảo mẫu Hồ Ngọc Nhờ bế cháu lên để dọa nhưng lại tuột tay làm cháu bé rơi xuống nền nhà. Thấy cháu khóc thét, Nhờ lấy chân đạp mạnh lên ngực và bụng cháu. Sau đó, Nhờ bỏ ra ngoài và cháu bé đã tử vong do chấn thương quá nặng. 

Những vụ việc quá đỗi thương tâm chính là hồi chuông báo động cho sự xuống cấp nghiêm trọng về đạo đức đang diễn ra trong xã hội, mà nguyên nhân sâu xa đó là sự thiếu đi một sự giáo dục đúng đắn từ phía gia đình. Theo  Thạc sĩ Hoa Hữu Vân – Phó Vụ trưởng Vụ Gia đình, Bộ VH-TT&DL, nếu ngay từ nhỏ những con người đó sống trong một gia đình có giáo dục, sống trong một môi trường gia đình nhân ái, nếu như khi còn nhỏ họ được cha mẹ, ông bà quan tâm, giáo dục về cách cư xử, về đạo đức, lối sống... thì chắc rằng đã không xảy ra những vụ việc đau lòng đến như vậy. 

Hẳn nhiều người cũng chưa quên vụ việc xảy ra tại phiên tòa xét xử băng cướp với những hành vi vô cùng táo tợn, dã man mà đỉnh điểm là vụ chặt tay một cô gái để cướp chiếc xe SH, diễn ra ngày 25-12 vừa qua tại TP.HCM. Sau khi nghe phiên tòa tuyên án tử hình đối với bị cáo Hồ Duy Trúc, kẻ cầm đầu băng cướp, cả gia đình bị cáo đã chửi bới, lăng mạ cả người bị hại lẫn luật sư, thẩm phán. Mẹ bị cáo Trúc đã không ngần ngại đe dọa, thề “sống chết” với nạn nhân khi con trai bà đối mặt với án tử hình. Chính cách giáo dục con, bênh vực con hết sức lệch lạc này đã làm nảy sinh những mầm mống tội ác, sẽ tiếp tay cho những hành động bất nhân, không thể tha thứ mà xã hội đã chứng kiến trong thời gian qua.

Theo GS.TS Đặng Cảnh Khanh, thực tế trong những năm gần đây cho thấy, nhận thức của thế hệ trẻ về các giá trị truyền thống của dân tộc, trong đó có các giá trị văn hóa gia đình đã có sự sa sút nghiêm trọng. Các chỉ báo xã hội học từ nhiều nghiên cứu khảo sát đã khẳng định một thực tế đáng buồn là, sự hiểu biết về các giá trị truyền thống đang giảm dần theo từng nhóm tuổi từ cao xuống thấp. 

Trước những nỗi lo về giá trị đạo đức bị xâm hại, bà Trần Tuyết Ánh – Vụ trưởng Vụ Gia đình, Bộ VH-TT&DL thẳng thắn, trong nội tại của tế bào xã hội – gia đình cũng nảy sinh những thách thức không nhỏ. Từ những thực trạng như trẻ nghiện vi tính, mạng xã hội với những nội dung độc hại, phản giáo dục, phi văn hóa, bạo lực gia đình gia tăng, bình đẳng giới dưới mức an toàn, hiện tượng tội phạm vị thành niên…, phải đặt ra một trách nhiệm lớn đối với vấn đề giáo dục đạo đức, lối sống ở gia đình. Bàn về vấn đề này, TS. Nguyễn Toàn Thắng, Viện Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh khẳng định, cần có một sự kết hợp thường xuyên, đồng thuận và chặt chẽ giữa ba bộ phận: Nhà trường - Gia đình - Xã hội trong việc giáo dục con người. Gia đình phải tương thích quan điểm với nhà trường và xã hội để giáo dục con người trong tuổi vị thành niên, đồng thời tiếp tục chăm lo bảo vệ, giữ gìn và nâng đỡ con người trước những biến cố thay đổi của cuộc sống, nhằm đạt tới những chuẩn mực chân, thiện, mỹ, những vẻ đẹp văn hóa, văn minh của con người. Với vai trò nền tảng, gốc rễ sâu xa hình thành nên phẩm chất, năng lực con trẻ, thì giáo dục gia đình phải được coi là điểm tựa lớn nhất.