- Nhận biết trẻ dậy thì sớm
- Phát hiện gene quyết định tuổi con người "mất trinh"
- Những nguyên nhân gây dậy thì sớm ở trẻ
Khuyến khích trẻ vận động có thể làm giảm nguy cơ dậy thì sớm
Tuổi dậy thì thường bắt đầu ở trẻ em gái ở độ tuổi từ 8 đến 12 và ở các bé trai ở độ tuổi từ 9 đến 14. Tuổi dậy thì sớm là bắt đầu trước 8 tuổi (đối với bé gái) và trước 9 tuổi (đối với bé trai).
Các yếu tố khởi phát dậy thì sớm
Một trong những yếu tố khởi phát dậy thì sớm là gene KiSS -1 hay còn được gọi là gene GPR54. KiSS-1 là mã tổng hợp hormone kissepeptin, hormone được xác định là yếu tố di truyền khởi động hiện tượng dậy thì do làm tăng tiết hormon LHRH, làm khởi phát quá trình dậy thì. Một số trường hợp dậy thì có thể do các tín hiệu nguồn gốc ngoại vi như leptine, ghreline, IGF-1, insuline và các steroid sinh dục.
Trẻ dậy thì sớm ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ, hạn chế chiều cao khi trưởng thành do đầu xương đóng khép sớm, gây ham muốn tình dục trước tuổi, tăng nguy cơ phát triển chứng rối loạn nội tiết tố sau này. Nếu nghi ngờ trẻ dậy thì sớm, cần đến khám bác sĩ chuyên khoa nội tiết ở trẻ em (nội tiết nhi khoa).
Để chẩn đoán xác định cần làm một số xét nhiệm cận lâm sàng như X - quang bàn tay và cổ tay xem có phải các xương đang phát triển quá nhanh; xét nghiệm máu, kiểm tra tuyến giáp, siêu âm vùng chậu, chụp cộng hưởng từ (MRI) để xem có bất thường nào hay không. Hiện nay, những tiến bộ của y học cho phép việc điều trị dậy thì sớm cho kết quả khả quan.
Biện pháp phòng ngừa
Một số các yếu tố nguy cơ dậy thì sớm, chẳng hạn như giới tính và chủng tộc, không thể tránh khỏi. Nhưng, có những điều có thể làm để giảm nguy cơ của trẻ phát triển dậy thì sớm, bao gồm:
- Dinh dưỡng hợp lý: Tăng cường rau củ quả cho trẻ trong bữa ăn hàng ngày, đảm bảo lượng đạm đầy đủ, không nên ăn thực phẩm chế biến sẵn như đồ hộp, xúc xích, bơ...; không tẩm bổ quá mức, hạn chế ăn nhiều đồ ngọt, đồ chiên rán... chứa nhiều chất béo khiến trẻ thừa dinh dưỡng. Chú ý lựa chọn thực phẩm an toàn, tránh mua thực phẩm trôi nổi không uy tín, không rõ nguồn gốc, thực phẩm chứa hormone tăng trưởng sẽ ảnh hưởng tới dậy thì sớm.
- Khuyến khích trẻ năng vận động: vận động sẽ giúp trẻ tiêu hao năng lượng như các môn bơi, nhảy dây, đá bóng, đá cầu...
