- Giá ngoại tệ biến động, chạy theo là chết
- Cảnh giác với sàn vàng quốc tế mạo danh, huy động lãi suất "chợ đen"
- Biến động tỷ giá chủ yếu do yếu tố tâm lý
Tuy nhiên, cần phải nhận rõ, diễn biến của thị trường ngoại hối ảnh hưởng đến người giữ ngoại hối và nền kinh tế cùng chính sách tiền tệ hoàn toàn khác nhau. Người giữ ngoại tệ mong muốn giá đồng ngoại tệ mình giữ so với đồng tiền trong nước cũng như các đồng tiền chủ chốt luôn luôn tăng, nhưng với chính sách kinh tế thì khác, giá trị đồng ngoại tệ phải phục vụ cho sự phát triển kinh tế, đẩy mạnh xuất nhập khẩu, tăng cường dự trữ…
Nhìn lại thị trường ngoại hối từ đầu năm có thể dễ dàng nhận thấy, nền kinh tế chúng ta đã có sự hòa nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu. Những cơn sóng giá ngoại tệ không còn làm điên đảo nền kinh tế như hàng chục năm trước mà nó chỉ là tấm gương nước trong, phản ánh những con sóng trên thị trường ngoại hối thế giới.
Thị trường ngoại hối diễn biến phức tạp
Với những điều kiện thị trường trong năm nay, các yếu tố rủi ro tiềm ẩn tạo áp lực đến thị trường ngoại hối của Việt Nam rất lớn. Ngoài nguyên nhân từ thị trường thế giới, những biến động của nền kinh tế trong nước cũng ảnh hưởng đến nhu cầu ngoại tệ và khả năng đáp ứng của Ngân hàng nhà nước (NHNN) và vì thế, sẽ ảnh hưởng đến giá ngoại tệ.
Cán cân thương mại xuất nhập khẩu của Việt Nam những tháng cuối năm 2015 vẫn có thể chuyển biến theo chiều hướng xấu với 2 kịch bản.
Đó là phục hồi của kinh tế thế giới yếu đi do những biến động của khu vực châu Á (Trung Quốc, Hàn Quốc, ASEAN…) cũng như khu vực châu Âu (vấn đề Hy Lạp) khiến cho xuất khẩu của ta không đạt được kỳ vọng. Trong khi kinh tế trong nước tăng trưởng nhanh khiến nhu cầu nhập khẩu tăng đột biến.
Theo đó, thâm hụt cán cân thương mại có thể nới rộng lên khoảng 1 tỉ USD/tháng. Ngoài ra, khả năng Ngân hàng Nhà nước Việt Nam không tiếp tục gia hạn quy định về cho vay ngoại tệ trong năm 2016 sẽ tạo áp lực lên nhu cầu ngoại tệ để giảm dư nợ ngoại tệ trong những tháng cuối năm.
Thêm một yếu tố đặc biệt cần quan tâm là thời điểm Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) điều chỉnh tăng lãi suất cơ bản và xu hướng tăng của đồng USD sẽ tiếp diễn, qua đó tạo sức ép gián tiếp lên thị trường ngoại hối trong nước.
Tâm lý thị trường duy trì sự thận trọng khiến tình trạng găm giữ ngoại tệ có thể tiếp tục diễn ra, đồng thời trạng thái ngoại tệ của hệ thống ngân hàng cũng có thể biến động mạnh, tác động tiêu cực đến diễn biến tỷ giá.
Trung tâm nghiên cứu BIDV dự báo thị trường ngoại hối sẽ ổn định trong quý 3, trước khi có thể xuất hiện những biến động mạnh hơn trong quý cuối năm. Tỷ giá nhìn chung sẽ duy trì ở mức cao, diễn biến giằng co theo xu hướng tăng, dao động phổ biến trong khoảng 21.800 - 21.890 đồng/USD.
Đối với đồng Euro, dù Hy Lạp hiện đang tiếp tục áp dụng chính sách thắt lưng buộc bụng, cải cách kinh tế, và đã được các chủ nợ quốc tế cho giãn nợ, nhưng triển vọng của đồng Euro vẫn không mấy sáng sủa.
Theo niêm yết của Ngân hàng HSBC, tại thời điểm hiện tại, giá 1 Euro tương đương 1,0569 USD (mua vào) và 1,0993 USD (bán ra). So với tiền đồng Việt Nam, giá 1 Euro hiện đổi được 23.094 VND (mua vào) và 23.908 VND (bán ra).
Tờ Wall Street Journal cho rằng, ít ai có thể lường trước được việc đồng Euro lại mất giá nhanh và mạnh đến vậy trong thời gian từ đầu năm đến nay. Thời kỳ hoàng kim của đồng tiền này là vào năm 2008 khi 1 Euro đổi được 1,6 USD, và 1 Euro “ăn” tới gần 30.000 VND.
Tính từ đầu năm tới nay, đồng Euro đã mất giá hơn 11% so với USD, và gần 10% so với VND. Tốc độ mất giá mạnh này của đồng tiền chung châu Âu cho thấy tác động mạnh mẽ từ chương trình mua vào trái phiếu khổng lồ mà Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) bắt đầu hôm 9-3. Đây là chương trình được Chủ tịch ECB Mario Draghi khởi xướng nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chống nguy cơ suy thoái và chống giảm phát.
Trước đó, vào năm ngoái, ECB đã cắt giảm lãi suất tiền gửi về dưới 0% lần đầu tiên trong lịch sử. Những nỗ lực này của ECB đã đẩy lãi suất trong khu vực sử dụng đồng tiền chung Eurozone giảm xuống và khiến các nhà đầu tư thoái vốn khỏi các tài sản ở khu vực này để tìm kiếm những thị trường có mức lợi nhuận cao hơn.
Trước tương lai u ám của đồng Euro, mới đây, Ngân hàng Đức Deutsche Bank đã cắt giảm dự báo tỷ giá đồng Euro xuống còn 1 Euro đổi 1 USD trong thời gian từ nay tới cuối năm, từ mức dự báo 1,05 USD đưa ra trước đó.
Theo ngân hàng này, đồng euro sẽ tiếp tục mất giá xuống mức 0,85 USD “ăn” 1 Euro trong thời gian đến năm 2017. Tháng trước, ngân hàng Anh Barclays giảm dự báo tỷ giá đồng Euro vào cuối năm xuống còn 1 Euro đổi 1 USD từ mức 1,07 trước đó. TD Securities thậm chí còn cho rằng, 1 euro chỉ còn đổi được 0,96 USD vào tháng 12 năm nay.
Và dĩ nhiên, những xu hướng này sẽ được thể hiện trên giá ngoại tệ tại thị trường liên ngân hàng cũng như thị trường chợ đen. Mặc dù về chính sách, chúng ta đã cấm giao dịch ngoại tệ trên thị trường tự do, tuy nhiên, không thể phủ nhận, thị trường tự do vẫn đảm bảo thỏa mãn ít nhất là 20% nhu cầu ngoại tệ thường nhật của nền kinh tế. Và giá của thị trường chợ đen này chính là yếu tố gây tác động dư luận nhiều nhất.
Tuy nhiên, dưới bàn tay điều hành vững vàng của NHNN, tỷ giá ngoại tệ đã đẩy mạnh xuất khẩu, góp phần tăng trưởng kinh tế. Việc NHNN đưa ra những thông điệp mạnh mẽ về tỷ giá ngay từ đầu năm và khá sớm vào dịp cuối tháng 5 vừa qua cho thấy sự nghiêm túc của cơ quan điều hành trong việc thực hiện cam kết điều chỉnh không quá 2% đối với tỷ giá cũng như sẵn sàng can thiệp để giữ ổn định thị trường.
Tuy nhiên, các rủi ro tiềm ẩn đối với tỷ giá vẫn hiện hữu và một số yếu tố được đánh giá có tác động mạnh. Nếu chỉ xét phương diện quan hệ cung - cầu truyền thống thì thị trường sẽ không có biến động mạnh, và theo các chuyên gia, tỷ giá sẽ phụ thuộc chặt chẽ vào thái độ và cách thức điều hành thị trường ngoại hối của NHNN.
Do đó, dự báo thị trường ngoại hối sẽ khá ổn định trong quý III, và có thể xuất hiện những xung lực mạnh hơn trong quý cuối năm. Nhưng nhìn chung tỷ giá sẽ diễn biến giằng co, dao động phổ biến trong khoảng 21.800 - 21.890 đồng/USD.
Tư vấn của các chuyên gia
Với xu hướng rõ ràng của thị trường ngoại hối, với diễn biến tăng trưởng khá rõ nét của kinh tế Mỹ, khả năng tăng lãi suất đồng USD của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ trước cuối năm là chắc chắn, đồng USD sẽ còn tăng giá khá mạnh so với các đồng tiền chủ chốt trên thế giới. Vì vậy, nếu giữ USD, chắc chắn tài sản sẽ đảm bảo, không bị hao hụt.
Ngược lại, đồng Euro sẽ xuống giá mạnh và việc dùng Euro làm tài sản dự trữ sẽ gánh lấy sự thiệt hại không nhỏ. Dự kiến đến hết năm 2016, đồng Euro trên thị trường tự do sẽ mất giá thêm 15% nữa.
Với đồng Nhân dân tệ Trung Quốc, dùng dằng trong mâu thuẫn giữa áp lực của các cường quốc kinh tế muốn Trung Quốc tăng giá trị đồng Nhân dân tệ và thực trạng nền kinh tế Trung Quốc đang khủng hoảng, cùng bong bóng chứng khoán nổ tung trời, rất khó để đồng Nhân dân tệ tăng giá. Tuy nhiên, khả năng giảm sốc có thể nói là không có.
Những nhận định trên của các chuyên gia ngoại hối có thể tư vấn cho những người còn găm giữ ngoại tệ để có những thay đổi cho rổ ngoại tệ mình đang giữ. Chỉ lưu ý, những quy định pháp luật hiện hành không cấm người dân giữ ngoại tệ nhưng lại cấm giao dịch ngoại tệ trên chợ đen.
Vì vậy hãy lưu ý khi giao dịch ngoại tệ. Tốt nhất, hãy đến các ngân hàng khi có nhu cầu giao dịch ngoại tệ.
