Khống lên… 10 lần
Trong văn bản ký ngày 29/2, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu Chủ tịch UBND 8 tỉnh Bình Định, Hà Giang, Lai Châu, Nghệ An, Phú Yên, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Thanh Hóa nghiêm túc kiểm điểm rút kinh nghiệm sau khi có kết quả thanh tra việc phân bổ và sử dụng kinh phí dự phòng ngân sách TƯ hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh.
Theo kết luận này, năm 2009, Chính phủ đã khẩn trương sử dụng kinh phí thuộc ngân sách TƯ hỗ trợ cho các địa phương. Tuy nhiên, việc bố trí, sử dụng ở một số địa phương chưa thực sự tiết kiệm, hiệu quả, chưa đúng mục đích.
Trước hết, việc đánh giá, tổng hợp về thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh của một số địa phương để kiến nghị Trung ương hỗ trợ kinh phí khắc phục hậu quả chưa thật chính xác cả về khối lượng và giá trị cần khắc phục.
Các tỉnh Quảng Nam, Bình Định, Quảng Ngãi báo cáo tình trạng hư hỏng nhà do các cơn bão số 9, số 11 gây ra là hơn 185.900 nhà, thực tế chỉ hư hỏng 18.718 nhà. Tỉnh Lai Châu báo cáo thiệt hại về nhà ở tại huyện Phong Thổ xấp xỉ 5,5 tỷ đồng trong khi thực tế thiệt hại chỉ hơn 900 triệu đồng. Tỉnh Thanh Hóa đề nghị hỗ trợ kinh phí nạo vét kênh mương để phục vụ chống hạn năm 2009 lên tới gần 100 tỷ đồng, thực tế thực hiện chỉ 12 tỷ đồng…
Kinh phí mà ngân sách trung ương hỗ trợ chưa đáp ứng đủ so với đề nghị của các tỉnh để khắc phục hậu quả thiên tai nhưng thực tế ở một số địa phương như Quảng Nam, Phú Yên vẫn không sử dụng hết.
Tỉnh Quảng Nam đề nghị hỗ trợ 500 tỷ đồng để khắc phục hậu quả cơn bão số 9, đã được duyệt chi 170 tỷ đồng, đến tháng 9/2010 còn dư chưa phân bổ 8,1 tỷ đồng. Tỉnh Phú Yên đề nghị hỗ trợ 450 tỷ đồng để khắc phục hậu quả cơn bão số 11, đã nhận được 170 tỷ đồng, đến thời điểm kiểm tra cũng còn dư chưa phân bổ 8,6 tỷ đồng.
Một số địa phương khi tổng hợp kinh phí phòng chống dịch bệnh gia súc, gia cầm để quyết toán với ngân sách trung ương đã đưa vào cả những đối tượng không thuộc diện được ngân sách trung ương hỗ trợ theo quy định như Nghệ An với số tiền 2,1 tỷ đồng. Quảng Nam tổng hợp quyết toán kinh phí không theo số thực chi, đề nghị cấp tạm ứng cao hơn nhu cầu thực tế, dẫn đến số kinh phí cấp tạm ứng còn dư 4,3 tỷ đồng.
Có những địa phương khi báo cáo đề xuất với Thủ tướng là cần phải được hỗ trợ ngay nhưng khi được hỗ trợ thì không triển khai thực hiện ngay, thậm chí phân bổ chậm trễ so với yêu cầu, không đúng mục đích và sai đối tượng. Phú Yên chưa phân bổ 5 tỷ đồng, Quảng Nam 8,1 tỷ đồng. Hà Giang, Lai Châu, Nghệ An Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên phân bổ không đúng mục đích, sai đối tượng với tổng kinh phí gần 116 tỷ đồng.
Tỷ lệ giải ngân kinh phí được hỗ trợ đạt thấp. Tính đến 30/6/2010, kinh phí hỗ trợ khắc phục hậu quả lũ lụt năm 2009 của 8 tỉnh được thanh tra mới giải ngân được 55,38%.
Việc sử dụng và quyết toán kinh phí tại một số địa phương không đúng quy định. Quảng Nam chi hỗ trợ thiệt hại về nhà ở không đúng đối tượng lên tới 9,7 tỷ đồng. Hà Giang duyệt dự toán sửa chữa khắc phục cơ sở hạ tầng không đúng đơn giá 8,8 tỷ đồng. Phú Yên hiện vẫn chưa xử lý được 2,7 tỷ đồng do không còn nhiệm vụ chi.
Xử lý cá nhân, thu hồi các khoản chi sai phạm
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu Chủ tịch UBND 8 tỉnh này nghiêm túc kiểm điểm rút kinh nghiệm trong việc báo cáo không đúng những thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh gây ra; phân bổ kinh phí chậm; sử dụng kinh phí được hỗ trợ sai mục đích, không đúng đối tượng và không theo đúng quy định.
8 Chủ tịch tỉnh này sẽ phải chỉ đạo các ngành, các cấp trực thuộc chấn chỉnh công tác báo cáo đánh giá tình hình thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh gây ra để báo cáo TƯ kịp thời.
Thủ tướng cũng yêu cầu các Chủ tịch tỉnh trên chỉ đạo các tổ chức, cá nhân có liên quan kiểm điểm nghiêm túc, làm rõ trách nhiệm trong việc báo cáo không đúng tình hình thiệt hại; bố trí kinh phí khắc phục thiên tai không đúng mục tiêu, không có cơ sở; chậm phân bổ kinh phí; phân bổ, sử dụng không đúng đối tượng, mục tiêu, đồng thời chấn chỉnh, khắc phục ngay những sai phạm này, đẩy nhanh tiến độ thi công xây dựng các dự án, công trình bị thiệt hại do thiên tai để sớm đưa vào phục vụ đời sống và sản xuất.
Thủ tướng chỉ đạo thu hồi về ngân sách trung ương đối với những khoản kinh phí các địa phương đã bố trí, phân bổ, sử dụng không đúng mục đích, không đúng đối tượng.
Đối với khoản chưa phân bổ nhưng còn nhiệm vụ chi, Thủ tướng giao Bộ Tài chính làm thủ tục cho các địa phương chuyển nguồn sang năm sau để tiếp tục thực hiện chi hỗ trợ cho các việc, các đối tượng đủ điều kiện theo quy định.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành chức năng xây dựng quy định về tiêu chí đánh giá thiệt hại do thiên tai gây ra. Bộ NN&PTNT được giao kiểm tra, giám sát việc báo cáo thiệt hại. Bộ Tài chính được giao giám sát việc phân bổ, sử dụng kinh phí hỗ trợ khắc phục thiệt hại.
