Trong báo cáo năm của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia đã khẳng định, tín dụng cho nền kinh tế tăng trưởng chậm trong bối cảnh tổng cầu thấp. Tín dụng một số lĩnh vực ưu tiên vẫn tăng thấp hơn so với tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế. Tín dụng cho công nghiệp hỗ trợ, cho xuất khẩu tăng thấp và tín dụng dành cho khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng trưởng âm. Đây là 3 trong 5 lĩnh vực ưu tiên mà Ngân hàng Nhà nước đang muốn “lái” dòng vốn chảy vào.
Theo một số chuyên gia, gói tín dụng 30 nghìn tỷ đồng hỗ trợ thị trường bất động sản, tính đến thời điểm này có thể coi là không thành công. Để khuyến khích, mới đây Ngân hàng Nhà nước đã hạ lãi suất vay từ 6%/năm xuống còn 5%/năm. Ở tầm quản lý vĩ mô, theo Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, lãi suất đã giảm bằng mức của năm 2006, có thể là tích cực, nhưng có thể là tiêu cực nếu doanh nghiệp không chịu vay, tức là nền kinh tế đang “nguội lạnh”.
Nhiều ý kiến băn khoăn rằng, lãi suất giảm là tín hiệu chứng tỏ xu thế ổn định chủ đạo hay là xu thế kinh tế “lạnh” đi, tức thiểu phát? Mặc dù còn thiếu cơ sở dữ liệu để đo lường, song theo ông Viện trưởng, xu hướng nền kinh tế co lại là chủ yếu nếu phân tích tình cảnh của các doanh nghiệp. Ngay cả nhìn vào những chỉ số tích cực là xuất nhập khẩu nhưng lại phụ thuộc vào khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài. Có thể thấy những mục tiêu hướng dòng vốn đổ vào lĩnh vực sản xuất bền vững, căn cơ của nền kinh tế không như tính toán của Ngân hàng Nhà nước. Trong con số tăng trưởng tín dụng vẫn chỉ tập trung rót vào các khách hàng lớn, doanh nghiệp Nhà nước. Trong khi đó, tuyệt đại đa số doanh nghiệp ngoài Nhà nước, doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn khó tiếp cận vốn. Sự “đông cứng” quan hệ giữa ngân hàng và doanh nghiệp đã được nhìn nhận và cảnh báo trong năm 2013, mặc dù có nhúc nhích và tan băng chút ít, song chưa có tín hiệu “rã đông” trong năm 2014.
Các định chế tài chính nước ngoài như Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ quốc tế dự báo, GDP năm 2014 chỉ ở mức 5-5,5%. Vì sao lãi suất giảm, tăng trưởng tín dụng giảm mà tốc độ tăng trưởng kinh tế không bị tác động nhiều? Ổn định kinh tế vĩ mô mới chỉ là bước đầu, nền tảng tăng trưởng còn yếu. Tăng trưởng kinh tế nước ta phụ thuộc tới 80% vào nguồn vốn, nếu không “rã đông” vốn thì khó lòng đẩy doanh nghiệp và nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ.
