Sau vụ thảm sát 43 sinh viên

Mexico giải tán toàn bộ cảnh sát địa phương

ANTĐ - Rạng sáng 28-11, Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto tuyên bố sẽ giải tán toàn bộ lực lượng cảnh sát các bang trên cả nước sau vụ thảm sát 43 sinh viên ở thị trấn Iguala thuộc bang Guerrero hôm 26-9 gây chấn động nước này.  

Mexico giải tán toàn bộ cảnh sát địa phương ảnh 1Cảnh sát liên bang sẽ được tăng cường đến các khu vực thường xuyên xảy ra bạo lực

“Thay máu” lực lượng an ninh địa phương

“Mexico không thể tiếp tục như thế này. Sau Iguala, Mexico phải thay đổi”, Tổng thống Nieto nhấn mạnh trong bài phát biểu trước các chính trị gia. Ông Nieto thừa nhận vụ thảm sát tại Iguala đã phơi bày những yếu kém trong thể chế nước này, đồng thời đề xuất cải cách Hiến pháp nhằm trao quyền cho chính quyền trung ương giải tán chính quyền địa phương dính líu đến tội phạm có tổ chức. 

Theo Tổng thống Nieto, ông sẽ đệ trình kế hoạch cải tổ an ninh lên Quốc hội vào tuần tới, nếu được thông qua, toàn bộ 1.800 lực lượng cảnh sát các địa phương trên toàn quốc sẽ bị giải tán, thay vào đó, các cơ quan nhà nước trung ương ở 32 vùng tại Mexico sẽ đảm nhận nhiệm vụ giữ gìn an ninh trật tự.

Cảnh sát Mexico nhiều năm nay thường xuyên bị chỉ trích vì để cho cácbăng đảng ma túy lộng hành, nhận hối lộ để bao che cho tội phạm có tổ chức hoặc dễ dàng chia sẻ thông tin với chúng. Theo kế hoạch của Tổng thống Mexico, công cuộc cải tổ an ninh sẽ diễn ra đầu tiên ở 4 bang bạo lực nhất là Guerrero, Michoacan, Jalisco và Tamaulipas, nhằm tạo ra một lực lượng cảnh sát tin cậy, chuyên nghiệp và hiệu quả hơn. Những “điểm nóng” về tội phạm tại khu vực giáp ranh giữa 2 bang  Guerrero và Michoacan sẽ được tăng cường thêm lực lượng an ninh và đơn vị cảnh sát liên bang. 

Theo ông Nieto, kế hoạch cải cách này cũng nhằm ngăn chặn sự cấu kết giữa chính quyền địa phương, cảnh sát và các băng đảng tội phạm. Tổng thống Mexico cũng đề ra các biện pháp tăng cường hoạt động thực thi pháp luật, tiêu chuẩn hóa việc huấn luyện cảnh sát, thành lập lực lượng cảnh sát thống nhất, cung cấp thêm thiết bị bảo đảm an ninh cũng như đấu tranh chống tham nhũng. Theo kế hoạch, Mexico cũng sẽ mở đường dây nóng thống nhất trên toàn quốc, cho phép lực lượng liên bang hoạt động dễ dàng hơn trên lãnh thổ các bang trong những tình huống khẩn cấp tại các điểm nóng, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo tại khu vực tây nam đầy bất ổn.  

Mexico giải tán toàn bộ cảnh sát địa phương ảnh 2Người biểu tình phản ứng giận dữ sau vụ 43 sinh viên bị sát hại

Cảnh sát đông nhưng không chuyên nghiệp

Những cải tổ nêu trên được đưa ra trong bối cảnh ông Nieto đang phải chịu nhiều sức ép từ người biểu tình đòi làm trong sạch đội ngũ cảnh sát và nhanh chóng đưa những kẻ sát hại 43 sinh viên ra trước công lý. Đây được xem là thách thức lớn nhất mà ông Nieto phải đối mặt trong 2 năm đầu nhiệm kỳ và thực hiện cam kết tranh cử là giảm bạo lực liên quan đến các băng đảng tội phạm.  

Kế hoạch cải tổ của Tổng thống Nieto được hy vọng sẽ giúp gỡ bỏ những phức tạp còn tồn tại trong việc phối hợp xử lý vi phạm do hiện nay rất nhiều cảnh sát địa phương từ chối hành động để ngăn chặn các tội phạm liên bang như buôn bán ma túy, thậm chí liên kết, bảo kê cho các băng đảng ma túy.  

Mexico là quốc gia có lực lượng cảnh sát đông đảo với khoảng 400.000 nhân viên, 90% thuộc lực lượng cảnh sát cấp thành phố và bang. Mặc dù vậy, cảnh sát Mexico lại được cho là ít được đào tạo chuyên nghiệp, cùng với mức lương thấp chỉ khoảng 5.000 peso (370 USD) mỗi tháng là nguyên nhân nảy sinh tham nhũng. Trước đó, trong cuộc tổng kiểm tra về chống tham nhũng trong lực lượng cảnh sát trên toàn quốc, 13% nhân viên cảnh sát thành phố, 10% cảnh sát bang và 6% cảnh sát liên bang không đạt yêu cầu. Tuy nhiên, số cảnh sát không vượt qua cuộc kiểm tra đó vẫn được tiếp tục làm việc.