Đạo đức, trước hết là xuất phát từ một nền văn hóa...

ANTD.VN - Một cô tiếp viên hàng không của một hãng hàng không nước ta đi buôn lậu, với giá trị hàng hóa vào khoảng 200 triệu đồng. Thế là lão phát ngôn của một đài truyền hình hải ngoại vội vã đưa ra một kết luận rất chi là “bản chất”. Rằng, ở Việt Nam người ta chỉ đào tạo chuyên môn thôi chứ không giáo dục đạo đức! Rồi người ta nói, lương phi công chính (cơ trưởng) của Việt Nam vào khoảng 150 đến 300 triệu đồng/tháng; lương một tiếp viên hàng không khoảng 30 triệu đồng/tháng. Vậy họ đâu có nghèo, chẳng qua là vì thiếu giáo dục!

Cần nói cho rõ nhé mọi người. Đạo đức con người không chỉ có học vị cao mà thành. Ối người có học vị cao chót vót vẫn biến thành tay sai ngoại bang, vẫn bôi bẩn vào mặt lịch sử của dân tộc, dù đó là lịch sử của thời mới lập nước, giữ nước hay lịch sử cận đại.

Ai có tri thức cao bằng ông bộ trường này, ông chủ tịch nọ, song cũng chỉ vì không tu dưỡng, không rèn luyện đạo đức mà phải ra đứng trước bục bị cáo Vậy cho nên, đạo đức của mỗi người không chỉ và không bao giờ chỉ là bắt nguồn từ trình độ học thức.

Đạo đức, trước hết là xuất phát từ một nền văn hóa... ảnh 1Bộ đội giúp dân thoát lũ

Một cụ bà đơn thân kiên quyết trả lại giấy chứng nhận hộ nghèo, nhường tiêu chuẩn cho một hộ còn nghèo khác; một em bé học sinh tiểu học tìm đến đồn công an để trả lại tiền cho người mất; một anh bộ đội không ngần ngại nhảy xuống sông để ngăn chặn một vụ tự tử; trong cơn bão lũ, thiếu gì những bộ đội biên phòng bất chấp hiểm nguy cõng từng em bé, từng cụ già đến nơi an toàn…

Nhiều lắm, không kể hết được đâu! Họ đều là những người được giáo dục trong cùng một môi trường và sinh trưởng trong cùng một đất nước, một xã hội, đó là Việt Nam nhé!

Đạo đức, trước hết là xuất phát từ một nền văn hóa. Văn hóa của dân tộc Việt Nam là “thương người như thể thương thân”, là “uống nước nhớ nguồn”, là “văn hiến truyền gia bồi cựu chỉ” (nền văn hiến được truyền từ đời này sang đời khác để bồi đắp cho truyền thống xưa).

Văn hóa của dân tộc ta đã thành nguồn gen lưu truyền từ đời này sang đời khác, không thể tạo nên bởi toán học, bởi khoa học nguyên tử hay lượng tử. Khoa học chỉ nâng cao tri thức của con người, còn đạo đức phải là từ sự tự rèn luyện, tu dưỡng, từ sự truyền dạy từ đời này sang đời khác.

Văn hóa phương tây đề cao chủ nghĩa cá nhân, ca ngợi tự do cá nhân. Văn hóa phương đông lấy gia đình làm gốc, đề cao tính cộng đồng. “Thứ nhất là tu tại gia, thứ nhì tu chợ, thứ ba tu chùa” – các thành viên trong gia đình không thương yêu nhau; đi buôn bán thì giả dối, lừa đảo… thì có vào chùa tu mười kiếp cũng không thành chính quả!

Ngày 29/1/2020