Cựu Tổng thống Kyrgyzstan bị cáo buộc trả tự do trái pháp luật cho "ông trùm" tội phạm khét tiếng

ANTD.VN - Cựu Tổng thống Kyrgyzstan Almazbek Atambayev đã bị bắt vào ngày 8-8-2019 với cáo buộc tham nhũng. Ông A.Atambayev còn bị nghi ngờ quyết định trả tự do trái pháp luật “ông trùm” tội phạm khét tiếng Aziz Batukaev (biệt danh Aziz) đang ngồi tù. Aziz sau đó đã chuyển đến Chechnya của Nga... 

Cựu Tổng thống A.Atambayev đã bị bắt

Ám sát bằng súng phóng lựu

Aziz Batukaev sinh năm 1966 tại thành phố Tokmok thuộc tỉnh Chui, Kyrgyzstan và là người gốc Chechnya. Aziz trở thành “ông trùm” khét tiếng của một trong những tổ chức tội phạm lớn nhất Kyrgyzstan vào giữa những năm 1990 thế kỷ trước. Alaudin - anh trai của Aziz cũng tham gia băng này.

Băng đảng của Aziz chuyên tiến hành hoạt động bảo kê, buôn bán ma túy, giết người theo hợp đồng và được “cai quản” khu vực phía Đông thung lũng Chui. Aziz có mâu thuẫn gay gắt với “ông trùm” Ryspek Akmatbaev - “ông chủ” hồ Issyk-Kul, thắng cảnh nổi tiếng của Kyrgyzstan. 

Năm 1995, Aziz bị kết án 5 năm tù về tội tống tiền. Trong nhà tù, ông ta được sống ở buồng giam với đầy đủ tiện nghi, được Vyacheslav Ivankov (Yaponchik) - “ông trùm” khét tiếng trong thế giới ngầm ở Nga và cả Datiko Tsikhelashvili (Dato Tashkent) - kẻ “trông coi” vùng Trung Á đến thăm. 

Năm 1999, Aziz được ra tù. Và, việc phân chia lại phạm vi ảnh hưởng của các băng đảng tại Kyrgyzstan cũng bắt đầu. Tháng 5-2002, gần khu vực gác chắn đường sắt ở Tokmok, một kẻ lạ mặt đã dùng súng tiểu liên bắn ô tô của Aziz. Tuy nhiên, ông ta không ngồi trên xe. Đệ tử thân tín và nữ y tá đã chết tại chỗ. Sau đó, Alaudin cũng bị bắn chết tại Nhà máy đường Tokmok. Vào tháng 11-2003, con rể của Aziz là Khavadzhi Zaurbekov đã bị giết...

“Ông trùm” Aziz Batukaev

Phía Ryspek chịu thiệt hại tương đương. Trong khi cháu trai của “ông trùm” này bị giết chết tại một quán bar ở Issyk-Kul, Ryspek thoát chết sau 2 vụ ám sát bằng súng phóng lựu và tiểu liên. Còn 2 chiến hữu đi cùng với ông ta đã bỏ mạng. Trong những năm 2002-2004, những vụ giết người đã xảy ra liên tiếp. Nạn nhân là thành viên các băng đảng và doanh nhân. Vào tháng 6-2004, Aziz lại bị bắt, nhưng chỉ bị kết án về tội tàng trữ trái phép vũ khí. 

Tháng 10-2005, một vụ bạo loạn nổ ra tại trại giam IK-31 nơi Aziz bị giam giữ. Sau đó, vào tháng 8-2006, Aziz bị kết án 16 năm tù về các tội tàng trữ trái phép vũ khí, ma túy và tổ chức các vụ gây rối (năm 2008, ông ta còn phải nhận thêm 2 năm tù vì vi phạm chế độ giam giữ). Trong khi đó, Ryspek đã bị giết chết vào tháng 5-2006.   

“Ông trùm” Ryspek - đối thủ của Aziz

Một loạt cựu quan chức cao cấp đã bị bắt

Ngày 10-4-2013, do được chẩn đoán mắc bệnh bạch cầu cấp tính và xơ gan giai đoạn cuối, Aziz được tha tù trước thời hạn để ra nước ngoài chữa bệnh. Ngay sau đó, ông ta đã được người thân đưa tới thành phố Grozny của Chechnya và nhanh chóng được nhận quốc tịch Nga. Tuy nhiên, ngày 29-4-2013, tờ báo Vecherny Bishkek của Kyrgyzstan đã đăng bài cho rằng, chẩn đoán “ông trùm” Aziz bị bệnh xơ gan và bạch cầu cấp tính là giả mạo. 

Ngày 29-5-2013, Ủy ban Đại biểu đã đệ trình Quốc hội Kyrgyzstan bản báo cáo, trong đó kết luận rằng, Aziz đã được tha tù trái pháp luật. Nếu quan chức các Bộ Nội vụ, Y tế, Cơ quan Thi hành án, Viện Công tố... không thông đồng với nhau, thì Aziz không thể được thả ra và rời khỏi Kyrgyzstan nhanh đến vậy. Ủy ban này cũng đề nghị xử lý các cá nhân sai phạm. Còn tại Chechnya, Aziz bị kết án 3 năm tù về tội tàng trữ trái phép vũ khí.

Mới đây, vụ Aziz được tha tù trái pháp luật lại nóng lên. Vào tháng 6-2019, cựu Tổng Công tố  Kyrgyzstan Aida Salyanova bị bắt giam về tội lạm quyền. Sau đó, cựu Phó Thủ tướng Shamil Atakhanov, cựu Bộ trưởng Y tế Dinara Saginbaeva, một số bác sĩ… cũng bị bắt với cáo buộc tham nhũng, giả mạo tài liệu, giả mạo trong công tác.

Ngoài cáo buộc tham nhũng, ngày 9-8 vừa qua, Bộ Nội vụ Kyrgyzstan còn buộc tội cựu Tổng thống nước này, ông Almazbek Atambayev liên quan đến việc tha trái pháp luật Aziz đang ngồi tù. Cơ quan điều tra cho rằng Aziz đã được phóng thích theo lệnh trực tiếp của ông A.Atambayev.