Chặn thất thoát lớn trong quản lý tài sản công

ANTĐ - Hiện Hà Nội đang quản lý Quỹ nhà chuyên dụng thuộc sở hữu nhà nước rất lớn với khoảng 1.075 địa điểm. Toàn bộ quỹ nhà này được cho các đơn vị thuê sử dụng theo cơ chế bao cấp, vấn đề là nếu quản lý không tốt, không chặt chẽ sẽ gây ra sự lãng phí, thất thoát rất lớn cho thành phố. Đây là nội dung được đoàn giám sát của Thường trực HĐND TP Hà Nội tập trung làm rõ trong buổi giám sát tại Sở Xây dựng, chiều 23-8.

Theo báo cáo của Sở Xây dựng, tổng quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước hiện đang cho các tổ chức thuê để sử dụng vào mục đích kinh doanh, dịch vụ và các mục đích khác không phải để ở trên địa bàn thành phố là 1.075 địa điểm. Mức giá cho thuê được tính toán theo cơ chế bao cấp, với giá áp dụng từ năm 2008 đến nay là 80.000 đồng/m2/tháng. Trong số các đơn vị được thuê nhà có 284 địa điểm do cơ quan hành chính đang sử dụng, 286 địa điểm doanh nghiệp nhà nước sử dụng, còn lại 505 địa điểm do các thành phần kinh tế khác sử dụng. Trong quá trình thuê, sử dụng, nhiều đơn vị đã vi phạm hợp đồng thuê nhà như chuyển nhượng nhà thuê, cho thuê lại để hưởng chênh lệch, giao khoán cho cá nhân sử dụng, chuyển sang làm nhà ở, không trả tiền thuê…, tập trung chủ yếu ở các đơn vị hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nghiệp nhà nước đã có sự thay đổi về tổ chức.

Tại buổi làm việc, nhiều đại biểu trong đoàn giám sát thẳng thắn chỉ ra với cách cho thuê, quản lý cho thuê, giá cho thuê nhà chuyên dụng như hiện nay đang dẫn đến một sự lãng phí rất lớn nguồn tài sản công, thất thoát lớn về nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Đại biểu Lê Hoài Nam, Trưởng ban Pháp chế - HĐND TP Hà Nội nhấn mạnh, nhà chuyên dụng ở Hà Nội tập trung phần lớn tại 2 quận Hoàn Kiếm và Hai Bà Trưng, đây là khu vực có vị trí đắc địa phục vụ kinh doanh dịch vụ nhưng thành phố lại cho thuê với giá bao cấp 80.000đồng/m2 là quá thấp so với giá thực tế. Tất nhiên các đơn vị được thuê nhà chuyên dụng là các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước nhưng trên thực tế, rất nhiều đơn vị đã thuê nhà với giá bao cấp rồi cho doanh nghiệp khác thuê lại với giá thuê nhà lên đến cả hàng trăm USD mỗi tháng, cao gấp 30-40 lần. Ông Nam đặt vấn đề “số tiền chênh lệch này về tay ai, có phải nhà nước bị thất thoát lớn hay không?”.

 Một đại biểu khác cũng chỉ ra, Sở Xây dựng nói hầu hết nhà chuyên dụng là nhà cấp 4, đã xuống cấp nên không thể cho thuê giá cao, song vấn đề không phải là chất lượng nhà mà là ở vị trí đắc địa của nhà đó để phục vụ kinh doanh. Thực tế rất nhiều nhà chuyên dụng đang nằm ở các vị trí có giá trị bạc tỷ mỗi mét vuông. Đấy là chưa kể việc cho thuê nhà chuyên dụng với một giá duy nhất là 80.000 đồng từ năm 2008 đến nay, không hề có quy định thời hạn điều chỉnh giá hay giá nhà mặt đường với nhà trong ngõ, vừa không công bằng vừa gây lãng phí lớn. Phó Chủ tịch HĐND TP, ông Lê Văn Hoạt yêu cầu Sở Xây dựng giải trình rõ việc xây dựng cơ chế giá cho thuê nhà chuyên dụng cũng như quy chế quản lý sử dụng quỹ nhà này để tránh thất thoát cho thành phố… 

Cũng giống như các buổi giám sát ở các quận, huyện trong tuần trước, đoàn giám sát Thường trực HĐND TP cho rằng, thời gian qua việc quản lý, sử dụng đất đai trên địa bàn thành phố đã có những bước tiến bộ nhưng vẫn còn bộc lộ nhiều yếu kém và chưa thực sự quyết liệt nên nhiều diện tích bị bỏ lãng phí hay quản lý lỏng lẻo. Ông Lê Văn Hoạt đặt câu hỏi: “Vấn đề tài sản công, cứ đụng cái khó là né hay có phải tài sản công là “của chùa” nên không ai thấy xót”… Đoàn giám sát sẽ tổng hợp lại kết quả và giải trình của các đơn vị được kiểm tra để tìm ra câu trả lời trong thời gian tới.