Ông Bạc Hy Lai coi như đã chấm dứt sự nghiệp đang lên
sau khi bị cách chức Bí thư Thành ủy Trùng Khánh
Việc ông Bạc Hy Lai bị cách chức Bí thư Thành uỷ Trùng Khánh và Phó Thủ tướng Trương Đức Giang được bổ nhiệm thay thế ngày 15-3 vừa qua đã gây bất ngờ và xôn xao dư luận nước này. Ông Bạc Hy Lai, con trai của nhà lãnh đạo nổi tiếng Bạc Nhất Ba, sinh năm 1949, đang được xem là một trong những ứng cử viên sáng giá vào vị trí lãnh đạo cấp cao của thế hệ lãnh đạo thứ 5 tại Trung Quốc sau Đại hội Đảng lần thứ 18 vào tháng 10 tới.
Ông Bạc Hy Lai bị mất chức được cho là có liên quan tới vụ Phó Chủ tịch thành phố Trùng Khánh Vương Lập Quân chạy vào Lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô (tỉnh Tứ Xuyên) ngày 9-2 vừa qua. Dù ông Vương Lập Quân chỉ ở 1 đêm trong Lãnh sự quán Mỹ rồi trở ra ngay trong sáng hôm sau để lực lượng an ninh Trung Quốc bắt giữ và áp giải về Bắc Kinh điều tra.
Cho đến nay, lý do tại sao ông Vương Lập Quân đến “tá túc” trong Lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô vẫn là một bí ẩn. Tuy nhiên, vụ việc này đã gây chấn động dư luận Trung Quốc (có thông tin nói rằng ông Quân định xin tị nạn chính trị tại Mỹ nhằm trốn tránh điều tra) và tác động hết sức tiêu cực đến sự nghiệp chính trị của ông Bạc Hy Lai.
Ông Vương Lập Quân được xem là cánh tay phải hết sức đắc lực của ông Bạc Hy Lai tại Trùng Khánh. Danh tiếng lãnh đạo của ông Bạc Hy Lai tại Trùng Khánh từ năm 2007 tới nay phần nào có được cũng là nhờ sự trợ giúp đắc lực của ông Vương Lập Quân trong việc mạnh tay trấn áp tệ nạn tham nhũng tại thành phố có số dân đông nhất với 31,5 triệu dân và diện tích là 82.300 km2.
Tuy nhiên, cũng vì cuộc điều tra đối với ông Vương Lập Quân chưa được tiết lộ nên cũng có dư luận cho rằng bên cạnh vụ việc này thì việc ông Bạc Hy Lai bị cách chức cũng liên quan tới tham vọng chính trị lộ liễu. Một giáo sư thuộc Đại học Thanh Hoa danh tiếng ở Bắc Kinh cho rằng ông Bạc Hy Lai khiến nhiều người trong hàng ngũ lãnh đạo thấy “rất không thoải mái” trước cách thức vận động cho một vị trí trong ban lãnh đạo cấp cao nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc tại Đại hội 18 sắp tới.
Cũng vì còn những ý kiến khác nhau quanh việc cách chức ông Bạc Hy Lai nên trong số báo ra ngày 17-3, báo chí Trùng Khánh đều lên tiếng kêu gọi các đảng viên và người dân đoàn kết cũng như ủng hộ quyết định của lãnh đạo Trung ương. Tờ “Trùng Khánh Thời báo” cho rằng, quyết định của Trung ương là quyết định sáng suốt, giúp người dân an tâm trong khi tờ “Trùng Khánh Nhật báo” thì kêu gọi người dân trung thành và không nên có thái độ tiêu cực trước quyết định của lãnh đạo.
Cùng vào thời điểm ông Bạc Hy Lai bị mất chức, Phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (được xem sẽ là nhà lãnh đạo tương lai của Trung Quốc) đã đăng bài viết quan trọng trên tờ “Cầu thị”, tạp chí lý luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, kêu gọi đoàn kết để làm trong sạch Đảng. Tuy bài viết không nhắc đến tên ông Bạc Hy Lai nhưng có đoạn được hiểu như là sự chỉ trích với ông này: "Nếu anh muốn khoe khoang, lừa phỉnh quần chúng, tìm kiếm vật chất và quyền chức, nếu anh không hướng tới những mục tiêu cao hơn, thì không chỉ khó mà tiến hành công tác của Đảng và nhân dân, mà còn hủy hoại hình ảnh của Đảng, làm nhân dân thất vọng và mất lòng tin”.
