Một hoạt động cổ vũ cho việc ngăn chặn lạm dụng chất gây nghiện ở châu Âu
Báo cáo của Ban Kinh tế xã hội thuộc Ủy ban châu Âu (EESC) cho biết trong 3 năm qua, các cửa hàng chuyên cung cấp chất gây nghiện mới thay thế những loại thuốc bất hợp pháp như cocaine và thuốc lắc, đã xuất hiện ở ít nhất 13 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU). Các trang bán hàng trực tuyến chất gây nghiện đã tăng gấp 4 lần thời gian qua.
Chưa hết, các số liệu được công bố tại hội thảo “Các chất gây nghiện mới” diễn ra mới đây tại Brussels (Bỉ) khiến châu Âu giật mình. Chỉ riêng trong năm 2012, người tiêu dùng châu Âu đã chi 500 triệu euro để mua các chất gây nghiện như mephedrone, methylone, ketamine. Thiệt hại cho sức khỏe cộng đồng do chất gây nghiện lên tới 211 triệu euro và chi phí pháp luật liên quan hàng năm khoảng 117-144 triệu euro.
Không có định nghĩa chính xác nào về chất gây nghiện vì có nhiều giải thích khác nhau trong luật quy định về chất gây nghiện, trong các quy định của chính phủ, trong y học và trong cách sử dụng. Tuy nhiên, thông thường, chất gây nghiện được hiểu là bất kỳ chất nào khi hấp thụ vào cơ thể của một sinh vật sống có thể làm thay đổi chức năng bình thường của cơ thể. Với định nghĩa như vậy, sự chú ý của dư luận thường chỉ tập trung vào ma túy và rượu.
Nhưng những năm gần đây, trên thế giới đã xuất hiện một loại tệ nạn đáng báo động – đó là tình trạng thanh, thiếu niên lạm dụng một số chất gây nghiện tồn tại dưới dạng các dung môi hữu cơ có tác dụng giống như những tiền chất ma túy và một số loại thảo dược thuộc họ cần sa đang trở nên phổ biến và hệ quả là sau khi sử dụng các loại chất này gây ra tác hại ghê gớm cho sức khỏe con người.
Không những thế, nhiều loại thuốc chữa bệnh cũng có thể là chất gây nghiện. Chẳng hạn recotus là thuốc ho thông thường. Thế nhưng khi bị lạm dụng, các sản phẩm này đã bị biến thành chất gây nghiện như ma túy với nhiều hệ luỵ khó lường nếu không được ngăn chặn. Recotus có tác dụng gây buồn ngủ, tạo ra trạng thái ngây ngất nên trẻ em độ tuổi mới lớn có thể dùng nó để tìm cảm giác lạ. Khi đã bắt đầu quen với trạng thái lâng lâng, đê mê, các em học sinh mới lớn có thể tìm đến các chất gây nghiện nguy hại hơn như heroin, amphetamin...
Chính vì thế, cần phải có các quy định giúp xác định các chất gây nghiện mới có hại để bổ sung vào những quy định hiện hành của EU. Theo hướng đó, Ban Kinh tế xã hội của EESC kiến nghị các cơ quan của EU cũng như các quốc gia thành viên phối hợp hành động nhằm phân loại những chất hướng thần có chứa thành phần gây nghiện độc hại để cấm lưu thông trên thị trường, đồng thời kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng chất gây nghiện hợp pháp trong công nghiệp và thương mại.
Trên cơ sở đánh giá tác hại của chất gây nghiện đối với xã hội, an ninh, sức khỏe người dân, EU sẽ tính đến việc phải áp dụng luật hình sự trong việc phòng chống buôn bán và sử dụng chất gây nghiện mới độc hại. Đây là những bước đi mạnh mẽ của châu Âu nhằm ngăn chặn nguy cơ lạm dụng chất gây nghiện – mối đe dọa với tương lai của khu vực.
