Hành trình vạch trần tội lỗi của một “cô dâu IS” người Đức

• Cô dâu IS tuổi teen người Đức gào khóc khi bị Iraq bắt giữ, cô có thể dối diện với án tử hình
• Nỗi bất hạnh của người từng 3 lần làm cô dâu IS
• IS ráo riết lùng 3 cô dâu người Anh bỏ trốn

“Cô dâu IS” người Đức Jennifer Wenisch tại phiên tòa ở Munich hôm 25-10

Bí mật của “cô dâu IS”

Jennifer Wenisch, 27 tuổi, là một người cải đạo sang Hồi giáo, vượt vùng đất Tây Bắc nước Đức đến Syria để gia nhập IS vào năm 2014. Khi gia nhập IS, cô ta kết hôn với Taha al-Jumailly và sống với anh ta ở Mosul, nơi họ mua một phụ nữ Yazidi và con gái 5 tuổi của người này làm nô lệ phục dịch cho mình. Theo lời của kiểm sát viên: “Sau khi bé gái bị ốm và làm ướt giường, chồng Wenisch xích cháu bé ở ngoài nhằm trừng phạt và để cháu bé chết khát trong cái nóng như thiêu như đốt… Bị cáo cho phép chồng làm như vậy và không làm bất cứ điều gì để cứu cô bé ấy”.

“Cô dâu IS” này có lẽ đã không bao giờ bị bắt nếu không có sự hợp tác giữa FBI và cảnh sát Đức. Năm 2018, một cộng tác viên của FBI đã đóng giả là một người ủng hộ IS và tiếp cận với Wenisch qua internet. Tin tưởng người này, Wenisch bắt đầu thừa nhận rằng cô ta là thành viên của IS, từng sở hữu một phụ nữ Yazidi bị bắt làm nô lệ. Cô ta còn nhờ người bạn mới quen chở đi khắp nơi nhằm rời khỏi Đức mà không bị đưa vào tầm ngắm.

Nhưng Wenisch không biết rằng FBI và cảnh sát Đức hợp tác trong chuyên án đã cài đặt máy ghi âm trong xe, và mọi lời thú nhận của cô ta đều được ghi lại khi họ cùng nhau lái xe xuyên quốc gia. Trong hành trình này, Wenisch đã thừa nhận chứng kiến việc bé gái bị sát hại mà không có bất kỳ hành động can ngăn, trợ giúp nào. Theo lời kể, cô ta từng được tuyển dụng vào làm cho đơn vị cảnh sát đạo đức của IS trong năm 2015. Giống như những phụ nữ phương Tây khác từng phục vụ trong tổ chức IS, Wenisch đã được trang bị một khẩu súng trường tấn công AK-47, một khẩu súng lục và một chiếc áo chứa chất nổ khi làm nhiệm vụ tuần tra các công viên thành phố ở Fallujah và Mosul ở Syria để thực thi các quy định về trang phục và lệnh cấm của IS về rượu và thuốc lá.

Bằng chứng không thể chối cãi

Vài tháng sau cái chết của đứa trẻ vào năm 2015, Wenisch đã rời khỏi Syria và đến Ankara để xin giấy tờ tùy thân mới tại Đại sứ quán Đức. Tại đây, cô ta đã bị lực lượng an ninh Thổ Nhĩ Kỳ bắt khi rời khỏi tòa nhà và bị dẫn độ về nước. Cũng như nhiều người IS trở về, Wenisch vẫn tự nhận mình là nạn nhân vô tội để trốn tránh việc bị truy tố. Wenisch nói rằng bị IS gán ghép cho tội ác và cô ta không muốn gì ngoài cuộc sống yên bình ở quê nhà. Nhưng thời gian là câu trả lời chính xác nhất rằng người đàn bà này có vô tội hay không.

Sau khi Wenisch bị bắt, công tố viên liên bang Đức Claudia Gorf bắt đầu thu thập hồ sơ vụ án với các bản ghi âm trong tay. Cũng trong khoảng thời gian đó, các nhà hoạt động người Yazidi tiếp cận với bà Gorf bởi họ đang cố gắng truy tố vụ giết hại đứa trẻ thay mặt cho người mẹ còn sống. Công tố viên liên bang Gorf đã tìm cách đưa người mẹ Yazidi, tên gọi là Nora, đến Đức để làm chứng trong vụ án với tư cách là nhân chứng chính cho việc đứa trẻ bị xích đến chết.

Các luật sư bào chữa của Wenisch cho rằng, không có bằng chứng nào cho thấy đứa trẻ thực sự đã chết vì không có thi thể hoặc hồ sơ về vụ việc. Nhưng để đòi lại công lý cho nạn nhân nhỏ tuổi vô tội, các thành viên Trung tâm Quốc tế Nghiên cứu Chủ nghĩa Cực đoan Bạo lực (ICSVE) của Đức đã tìm kiếm sự trợ giúp của mạng lưới Tình báo Chim ưng Iraq để tìm thêm bằng chứng về việc nạn nhân được đưa đến Bệnh viện Fallujah, sau đó bất tỉnh và trút hơi thở cuối cùng. Chỉ còn một số nhân viên bệnh viện nhớ lại vụ việc, trong khi hồ sơ bệnh án tại bệnh viện đã bị đốt cháy trong các cuộc xung đột với IS và không thể khôi phục được. Tuy nhiên, lời khai của người mẹ về cái chết dã man của con gái mình đã được coi là bằng chứng tại phiên xét xử ở Đức.

Cộng đồng người Yazidi ở miền Bắc Iraq đã trở thành nạn nhân của tội diệt chủng của IS

Ý nghĩa của phiên tòa đầu tiên

Theo các cáo buộc chống lại Wenisch, mục tiêu của cô ta sau khi lánh nạn vài năm ở Đức là quay trở lại lãnh thổ do IS kiểm soát. Có lẽ, người phụ nữ này đã quay lại Syria nếu không bị cảnh sát bắt. Trong phán quyết hôm 25-10, tòa án ở Munich đã kết án “cô dâu IS” này 10 năm tù về các tội danh: là thành viên của một tổ chức khủng bố ở nước ngoài, hỗ trợ và tiếp tay cho những âm mưu giết người, âm mưu tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người dưới hình thức nô dịch”.

Đây là một trong những trường hợp đầu tiên bị đem ra xét xử và lĩnh án về hành vi đối xử tàn bạo đối với người Yazidi tại vùng đất do IS kiểm soát. Luật pháp Đức cho phép một số tội ác chống lại loài người bị truy tố ở nước này, bất kể chúng xảy ra ở đâu. “Kể cả phạm tội bên trong lãnh thổ của Nhà nước Hồi giáo (IS) thì người đó sau này vẫn sẽ bị bắt và truy tố”, đó là thông điệp mạnh mẽ được truyền đi sau bản án dành cho Jennifer Wenisch. Chồng của Wenisch - Taha al-Jumailly, người Iraq, cũng đang phải đối mặt với một phiên tòa riêng biệt ở Frankfurt với bản án sẽ được đưa ra vào cuối tháng 11.

Vụ án là một thắng lợi lớn cho người Yazidi, một cộng đồng sắc tộc tôn giáo tập trung chủ yếu ở miền Bắc Iraq, đặc biệt tại hai huyện Sinjar và Shekhan. Họ trở thành nạn nhân của chế độ diệt chủng của IS nhưng chưa từng được tòa án ở Iraq đòi lại công bằng trong các vụ truy tố khủng bố các thành viên IS. Theo CNN, khoảng 3.000 người Yazidi vẫn được cho là đã mất tích sau 7 năm kể từ khi IS chiếm được Sinjar. Trong khi một số bị các tay súng IS bắt làm con tin, nhiều người được cho là đã chết.

Ở một diễn biến khác, Liên hợp quốc hiện đang thúc giục 57 quốc gia hồi hương công dân của họ do Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) và Cơ quan tự trị Đông Bắc Syria (AANES) đang kiệt sức vì gánh nặng chăm sóc hơn 57.000 người IS bị giam giữ ở Syria, hầu hết trong số họ vẫn chưa bị khởi tố. Bỉ nhận 6 công dân vào tháng 7, và trong tháng 10-2021, Đức và Đan Mạch mới tiếp nhận 11 phụ nữ và 37 trẻ em. Xu hướng này ngày càng tăng lên bởi nhiều người nhận ra rằng những đứa trẻ sinh ra dưới thời IS vô tội và những phiên tòa truy tố các cựu thành viên IS hoàn toàn có thể diễn ra, như trường hợp “cô dâu IS” Jennifer Wenisch.