Lễ khởi công được tổ chức theo hình thức kết nối trực tuyến đa điểm cầu. Điểm cầu chính được đặt tại khu vực Depot Sơn Đồng, kết nối song song với hai điểm cầu phụ tại Ga S01 - Quần Ngựa và Ga S17 - Đồng Bãi.
Đặc biệt, Lễ khởi công Dự án đầu tư metro số 5, Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc diễn ra trong cùng ngày cả nước đồng loạt khánh thành, thông xe kỹ thuật và khởi công 234 công trình, dự án trọng điểm.
Dự án metro số 5 Văn Cao- Hoà Lạc được tổ chức triển khai theo 2 dự án thành phần, bảo đảm tính chủ động, đồng bộ và hiệu quả trong quá trình thực hiện. Dự án thành phần 1 gồm bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất, di chuyển công trình hạ tầng kỹ thuật và san nền Depot Sơn Đồng.
Dự án thành phần 2 gồm đầu tư xây dựng đường sắt đô thị thành phố Hà Nội, tuyến số 5, Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc.
Dự án metro số 5, Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc có tổng chiều dài khoảng 39,58 km, được đầu tư theo tiêu chuẩn đường đôi, khổ 1.435 mm, điện khí hóa hiện đại, bao gồm: 20 nhà ga (06 ga ngầm, 13 ga mặt đất, 01 ga trên cao), trong đó có 08 ga trung chuyển; 2 khu Depot. Depot 1 tại xã Sơn Đồng và xã Dương Hòa. Depot 2 tại xã Hòa Lạc.
Tuyến bắt đầu tại khu vực đường Văn Cao giao với đường Hoàng Hoa Thám, tuyến đi ngầm dưới đường Văn Cao, Liễu Giai, Nguyễn Chí Thanh, Trần Duy Hưng.
Sau khi qua Trung tâm Hội nghị quốc gia tuyến chuyển sang đi trên mặt đất tại dải phân cách giữa đại lộ Thăng Long và cao tốc Hòa Lạc – Hòa Bình đến cuối tuyến. Dự án kết thúc tại ga S20 (địa bàn xã Hòa Lạc và xã Yên Xuân), đồng thời có dự trù điều kiện để kéo dài tuyến đến khu vực Làng văn hoá các dân tộc Việt Nam (địa bàn xã Yên Bài), đường sắt liên vùng Hà Nội – Phú Thọ trong tương lai khi có nhu cầu.
Tuyến đi qua các phường: Tây Hồ, Ngọc Hà, Giảng Võ, Láng, Yên Hoà, Từ Liêm, Đại Mỗ, Tây Mỗ, Xuân Phương; các xã Sơn Đồng, Dương Hòa, An Khánh, Quốc Oai, Kiều Phú, Tây Phương, Hạ Bằng, Yên Xuân, Hòa Lạc thuộc TP Hà Nội.
Các đoàn tàu 6 toa được thiết kế với tốc độ tối đa 120 km/h, sử dụng công nghệ tín hiệu CBTC, vận hành tự động hoàn toàn, điện áp kéo DC 1500V, lưới điện trên không (OCS), hồi lưu qua ray chạy tàu, bảo đảm an toàn, thân thiện môi trường và phù hợp với xu hướng phát triển giao thông đô thị hiện đại.
Năng lực vận chuyển dự kiến: Giai đoạn đầu (đến năm 2033) xấp xỉ19.892 hành khách/giờ/hướng; Giai đoạn ngắn hạn (đến năm 2040) xấp xỉ 28.456 hành khách/giờ/hướng; Giai đoạn dài hạn (đến năm 2055) xấp xỉ 38.286 hành khách/giờ/hướng.
Khi hoàn thành, tuyến sẽ kết nối, trung chuyển hiệu quả với các tuyến số 2, 3, 4, 6, 7 và 8, 12 và tuyến Monorail M2 tạo điều kiện để người dân di chuyển nhanh chóng, thuận tiện từ các khu vực ngoại ô vào trung tâm TP, góp phần giảm áp lực giao thông đô thị, cải thiện kết cấu hạ tầng và nâng cao điều kiện đi lại của nhân dân.
Với tổng mức đầu tư 72.300 tỷ đồng, Dự án được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách kết hợp kêu gọi vốn của tổng thầu EPC. Tổng thầu cam kết về việc chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực cho đối tác Việt Nam để làm chủ công tác quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì.
Thiết kế, cung cấp vật tư, thiết bị và xây lắp công trình của Dự án metro số 5 Văn Cao- Hoà Lạc được đảm nhiệm bởi liên danh: thành viên đứng đầu liên danh là Công ty TNHH Tập đoàn Xây dựng Thái Bình Dương, thành viên liên danh bao gồm: Công ty TNHH Tập đoàn Giao dịch Vật liệu Xây dựng Thâm Quyến, Công ty TNHH Viện Nghiên cứu và Thiết kế Đô thị Thâm Quyến, Công ty TNHH TV ĐTQT tàu điện ngầm Thâm Quyến, Tổng công ty xây dựng Trường Sơn và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam.
Theo ông Đặng Việt Trung – Phó Trưởng ban Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội (MRB), dự án phấn dấu xây dựng từ năm 2026, cơ bản hoàn thành công tác xây dựng và lắp đặt hệ thống thiết bị vào năm 2029, và đưa tuyến đường sắt đô thị số 5 vào vận hành, khai thác từ năm 2030.
Phát biểu tại buổi lễ khởi công, ông Nguyễn Trọng Đông, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, tuyến metro số 5 là công trình hạ tầng chiến lược, có ý nghĩa quan trọng trong định hướng phát triển không gian đô thị và tổ chức giao thông bền vững của Thủ đô trong giai đoạn mới.
Tuyến được xác định là tuyến xương sống của khu vực phía Tây, kết nối Trung tâm chính trị – hành chính Ba Đình với đô thị vệ tinh Hòa Lạc, góp phần giảm tải áp lực giao thông, tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội và hình thành cấu trúc đô thị đa cực, hiện đại.
