Bí ẩn từ một vụ án
(ANTĐ) - Xung quanh phía sau dãy núi bàn tròn (Table Mountain), cách bến phà đảo Robben và những quán cà phê sang trọng trên các tuyến phố dài của Cape Town không xa, mọi người đều biết rõ về vụ án mạng. Nyanga, Crossroads, Khayelitsha và Gugulethu là những thị trấn ở Nam Phi có những con số thống kê về tội ác đáng kinh ngạc với 50 vụ án mạng mỗi ngày, 14.000 vụ trộm xe mỗi năm…
Nhưng trong sào huyệt của bọn bất lương đó, không ai có thể hiểu được vụ án mạng máu lạnh xảy ra tại Gugulethu cuối tháng vừa rồi đối với Anni Dewani, 28 tuổi, một người du lịch tuần trăng mật, không hề có liên quan gì đến thị trấn này.
Cô kỹ sư người Thụy Điển này bị bắn chết bằng 3 phát đạn. Chồng mới cưới của cô là một thương gia người Anh, 31 tuổi, và người lái xe của họ đã thoát chết. Một cuộc điều tra trên quy mô rộng được tiến hành. Ba đối tượng tình nghi bị bắt giữ, trong đó một đối tượng bị cáo buộc tội bắt cóc và giết người.
Một góc Gugulethu |
Vụ án xảy ra chỉ 5 tháng sau khi Nam Phi tổ chức thành công Cúp bóng đá thế giới đã thật sự làm ảnh hưởng đến danh tiếng của đất nước, và nó cũng gợi lên những vấn đề về cuộc sống của người dân ở những khu ổ chuột. Tại những khu ổ chuột giữa thành phố này những điều kiện xã hội và sự cách biệt giữa giàu - nghèo còn quá lớn, hệ thống cung cấp dịch vụ cho người nghèo còn thiếu thốn...
Điều đó dẫn đến sự bất mãn và phản kháng lại, đôi khi với hành vi rất bạo lực. Theo con số thống kê của Viện Quan hệ Chủng tộc Nam Phi, thực tế có tới 700 vụ án mạng xảy ra ở Gugulethu kể từ năm 2005. Tỷ lệ thất nghiệp trong vùng lên tới 60%. Số thanh niên trẻ mắc nghiện ngày càng nhiều. Tội phạm ở Gugulethu chủ yếu xảy ra trong gia đình.
Cách đây 21 năm, những người phụ nữ ở Gugulethu đã đứng ra thành lập nhóm giúp đỡ nạn nhân bạo lực gia đình Ilitha Labantu. Hiện nay, Ilitha Labantu đã trở thành tổ chức có chi nhánh và nhà an toàn cho nạn nhân ở khắp Nam Phi. Bà Thulile Monakali cho biết, hãm hiếp và bạo lực gia đình đối với phụ nữ, trẻ em và người già chủ yếu là do những người đàn ông nghèo túng.
Mzonke Dlambulo, 45 tuổi, một người dân địa phương thừa nhận, quả thật thị trấn đông đúc Gugulethu có những vấn đề của nó, nhưng những vấn đề đó chỉ mang tính chất nội bộ, những người dân có thể tự giải quyết. Một trong những thách thức lớn nhất đối với cộng đồng là làm sao cho giới trẻ có việc làm.
Quả thật, những con số thống kê cho thấy một câu chuyện ảm đạm, nhưng không đầy đủ. Trái lại, những nơi này đang có nhiều thay đổi. Trước đây, tỉ lệ học sinh bỏ học cao một phần do bạo lực, bọn tội phạm đe dọa học sinh. Nhưng nay, đã có những câu chuyện thành công được biết đến như ở trường phổ thông Mkhize.
Chỉ trong vòng 2 năm, 2008 đến 2009, tỉ lệ học sinh lên lớp ở trường này đã tăng đáng kể từ 60,3% lên 80,3%. Một trường khác ở Gugulethu là trường Lwazi cũng đã được biết đến sau khi đội bóng nam và nữ của trường đã giành được chiến thắng trong giải đấu ở Tây Cape Town. Với sự giúp đỡ hạn chế từ phía chính quyền, những người dân ở đây đã phải tự đứng dậy xây dựng cuộc sống mới.
Ngcauzele là một trong những người đứng ra giúp xây dựng khu mua sắm đầu tiên ở Gugulethu. Một phòng khám tư nhân đầu tiên cũng đã được thành lập ở đây. Cuộc sống vẫn diễn ra bình thường trên các đường phố. Có điều gì đó mờ ám ở vụ án này. Bọn tội phạm ở các thị trấn này hầu như không bao giờ chọn khách du lịch nước ngoài. Nếu là mục tiêu của chúng thì phải có quan hệ với nơi đó, Mzoli cho biết. Nhà hàng của Mzoli được mở trong khu phố này từ năm 2000, vào những ngày cuối tuần nhà hàng thu hút lượng khách rất đông lên tới 800 người. Ngay cạnh đó là những cửa hàng kinh doanh, hiệu cắt tóc, cả hàng điện thoại…
Gugulethu cũng đã được chọn làm nơi tổ chức lễ hội rượu vang hàng năm lần thứ hai. Tháng trước, những tổ chức của phụ nữ cũng đã tổ chức một lễ hội hóa trang thu hút hơn 4.000 gia đình tham gia với mục đích nêu bật vai trò quan trọng của những đấng đàn ông trong việc nuôi dạy con cái. “Chúng tôi muốn gửi đến những người đàn ông Nam Phi thông điệp là chúng tôi cần họ đóng vai trò tích cực hơn trong xây dựng gia đình. Đó là cách tốt nhất để giảm tội phạm”, bà Thulile Monakali nói.
Hiếu Trung