Xử lý chênh lệch lương đối với người nghỉ hưu trước và sau 2018

ANTD.VN - Việc thay đổi cách tính lương hưu mà không có lộ trình ảnh hưởng rất nhiều đến lao động nữ, nhất là đối với lao động nữ có dưới 30 năm đóng BHXH. Số năm đóng BHXH càng ít thì tác động càng lớn.

Bộ LĐ-TB&XH vừa có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri TP Cần Thơ và tỉnh Tây Ninh về cách tính lương hưu đối với lao động nữ, áp dụng theo quy định mới của Luật BHXH năm 2014, kể từ ngày 1-1-2018.

Theo đó, từ ngày 1-1-2018 cách tính tỉ lệ % lương hưu có sự thay đổi. Cụ thể, lao động nữ đủ 55 tuổi, nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi phải có đủ 30 năm đóng BHXH mới được hưởng tối đa 75% (trước năm 2018 chỉ có đủ 25 năm đóng BHXH). Lao động nam nghỉ hưu năm 2018 phải đủ 31 năm đóng BHXH, nghỉ năm 2019 phải có đủ 32 năm, nghỉ năm 2020 phải đủ 33 năm, nghỉ năm 2021 phải có đủ 34 năm và nghỉ từ năm 2022 trở đi phải đủ 35 năm đóng BHXH mới được hưởng tỉ lệ tối đa là 75% (trước năm 2018 chỉ có đủ 30 năm đóng BHXH).

Người lao động cho rằng, việc thay đổi cách tính lương hưu mà không có lộ trình sẽ gây ảnh hưởng đến lớn đến đời sống của lao động nữ. Do vậy, cử tri TP Cần Thơ và tỉnh Tây Ninh đề nghị xem xét điều chỉnh mức lương hưu của lao động nữ vẫn thực hiện như cũ, để phù hợp với tình hình thực tiễn và đảm bảo quyền lợi chính đáng của họ.

Bộ LĐ-TB&XH cho biết thời gian qua, cơ quan này đã chủ động phối hợp với BHXH Việt Nam nghiên cứu, đánh giá tác động của sự thay của chính sách mới.

Kết quả cho thấy, công thức tính tỉ lệ hưởng lương hưu đối với nữ theo Luật BHXH năm 2014 không phải là mới, mà đã được thực hiện trong giai đoạn từ năm 1995-2002. Bên cạnh đó, trong thời gian thực hiện Luật BHXH năm 2006 đến thời điểm Luật BHXH năm 2014 có hiệu lực, có trên 70% số người nghỉ hưu thực tế đã có trên 30 năm đóng BHXH đối với nam, trên 25 năm đối với nữ và đạt tỉ lệ hưởng lương hưu tối đa 75%, nên dự báo số người chịu tác động là không nhiều.

Mặt khác, đối tượng chịu tác động của quy định này chủ yếu là nhóm có thời gian đóng BHXH ngắn, do tham gia BHXH muộn hoặc đã hưởng BHXH một lần.

Việc quy định điều chỉnh công thức tính lương hưu trong Luật BHXH năm 2014 có ưu điểm là bảo đảm tốt hơn nguyên tắc đóng- hưởng; tăng khả năng cân đối quỹ hưu trí và tử tuất, bảo đảm công bằng hơn giữa các đối tượng tham gia BHXH (tỉ lệ hưởng lương hưu tính thêm cho mỗi năm đóng BHXH sau năm thứ 20 của nam và sau năm thứ 15 của nữ cùng là 2% so với quy định 2% đối với nam và 3% đối với nữ tại Luật BHXH năm 2006).

Tuy nhiên, hạn chế trong quy định của Luật BHXH năm 2014 là đối với nam thì việc điều chỉnh được thực hiện theo lộ trình nhưng đối với nữ thì không.

Trước những vấn đề trên, Bộ LĐ-TB&XH đã trình Chính phủ báo cáo với Quốc hội tại Báo cáo số 548/BC-CP về xử lý chênh lệch giữa mức lương hưu đối với người nghỉ hưu trước và sau thời điểm ngày 1-1-2018 theo quy định của Luật BHXH năm 2014.