Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật Bảo vệ bí mật Nhà nước (sửa đổi), Đại tướng Lương Tam Quang, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh, dự thảo đã tiếp thu, chỉnh lý để quy định cụ thể hơn các khái niệm bí mật Nhà nước, mạng LAN độc lập, văn bản điện tử bí mật Nhà nước, nhằm bao quát cả dữ liệu số; chỉnh lý một số điểm, khoản tại điều luật quy định về phạm vi bí mật Nhà nước đối với các lĩnh vực lập pháp, giám sát, tài chính ngân sách, công nghiệp, nông nghiệp, môi trường, văn hóa, y tế, lao động xã hội và tổ chức cán bộ để giới hạn, thu hẹp phạm vi bí mật Nhà nước đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia và hội nhập quốc tế; chỉnh lý tiêu chí phân loại bí mật Nhà nước độ Tối mật, độ Mật theo hướng khái quát, bảo đảm đầy đủ các lĩnh vực có bí mật Nhà nước.
Bên cạnh đó, cơ quan chủ trì soạn thảo đã tiến hành rà soát, lược bỏ các quy định trong luật để cắt giảm thủ tục hành chính nội bộ và phù hợp với chủ trương tăng cường phân cấp, phân quyền, như: quy định về ủy quyền xác định bí mật Nhà nước, giải mật; thủ tục thành lập hội đồng tiêu hủy tài liệu, vật chứa bí mật Nhà nước độ Tối mật, độ Mật.
Dự thảo Luật đã bổ sung hành vi bị nghiêm cấm như xác định bí mật nhà nước đối với thông tin không thuộc danh mục bí mật Nhà nước; sử dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo, công nghệ mới để xâm phạm bí mật Nhà nước; Bổ sung trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong triển khai, sử dụng trí tuệ nhân tạo, công nghệ mới vào công tác bảo vệ bí mật Nhà nước và quyết định biện pháp bảo vệ mạng LAN độc lập...
Đồng thời, dự thảo Luật đã bổ sung quy định giao Chính phủ quy định chi tiết quy trình tạo lập, xác định, sao, chụp, gửi, nhận văn bản điện tử bí mật Nhà nước trên môi trường số; việc mang tài liệu, vật chứa bí mật Nhà nước ra khỏi nơi lưu giữ phục vụ công tác trong nước. Rà soát, chỉnh lý các từ ngữ tại dự thảo luật bảo đảm phù hợp với tên gọi của cơ quan, tổ chức sau sắp xếp, tinh gọn...
Với quy định về phân loại bí mật Nhà nước được xây dựng theo 2 tiêu chí gồm tính chất, mức độ quan trọng của thông tin và mức độ nguy hại nếu bị lộ, bị mất và có tham khảo quy định tại Bộ luật Hình sự về tội phạm nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng. Theo đó, từng loại thông tin, tài liệu ở từng mức độ mật (Tuyệt mật, Tối mật, Mật) được quy định cụ thể tại danh mục bí mật Nhà nước.
Về thủ tục thành lập hội đồng giải mật, Điều 22 dự thảo luật quy định 3 trường hợp giải mật, trong đó có 2 trường hợp giải mật quy định tại điểm a, điểm c khoản 1 không phải thành lập hội đồng. Việc thành lập hội đồng giải mật chỉ thực hiện trong trường hợp giải mật để đáp ứng yêu cầu thực tiễn bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc, phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập, hợp tác quốc tế.
Các nội dung liên quan đến quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn bảo mật hệ thống mạng, công nghệ bảo mật, biện pháp kỹ thuật để phòng, chống truy cập, sử dụng hoặc tiết lộ trái phép thông tin; mua bán, sử dụng thiết bị nghe lén, quay lén, ghi âm, nghe trộm, định vị trái phép… do thuộc phạm vi điều chỉnh của luật chuyên ngành nên Chính phủ đề nghị không quy định tại luật.
Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước (sửa đổi) sau khi được thông qua gồm 5 chương, 28 điều, có hiệu lực thi hành từ 1-3-2026.
