Xét xử các vụ án đảm bảo đúng người, đúng tội

ANTĐ - 5 năm qua, các Toà án đã giải quyết 1.781.410 / 1.809.080 vụ án, đạt 98,5%, chất lượng xét xử tiếp tục được nâng lên. Tuy vậy, trong thời gian này vẫn còn 3 vụ án oan, chưa kể có hàng chục trường hợp khác mà bị cáo đã bị xét xử có mức phạt tù từ 20 năm trở lên, có đơn kêu oan.

Chiều nay, 22-3, trình bày trước Quốc hội báo cáo tổng kết nhiệm kỳ của Chánh án - Tòa án nhân dân tối cao (TANDTC) về công tác của các Tòa án trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, Ủy viên Bộ Chính trị, Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình cho biết, 5 năm qua, các Tòa án đã giải quyết 1.781.410/1.809.080 vụ án, đạt 98,5%. Số vụ án còn lại hầu hết là mới thụ lý và còn trong thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình báo cáo trước Quốc hội

Các Toà án đã triển khai sâu rộng việc nâng cao chất lượng tranh tụng tại các phiên tòa, nên chất lượng xét xử tiếp tục được nâng lên, tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Thẩm phán giảm 1,35% so với nhiệm kỳ trước. Việc xét xử các vụ án hình sự cơ bản đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, đã hạn chế đến mức thấp nhất các trường hợp kết án oan người không có tội.

Nhiều vụ án lớn, đặc biệt nghiêm trọng hoặc các vụ án được dư luận xã hội quan tâm, các vụ án về kinh tế, tham nhũng đã được các Tòa án khẩn trương nghiên cứu hồ sơ để đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh.

Đối với những trường hợp bị xét xử oan từ nhiều năm trước, khi được phát hiện, các Tòa án đã khẩn trương thực hiện các thủ tục xin lỗi công khai và bồi thường cho người bị oan theo đúng quy định của pháp luật, như trường hợp ông Nguyễn Thanh Chấn ở Bắc Giang, trường hợp ông Lương Ngọc Phi tại Thái Bình hay trường hợp ông Huỳnh Văn Nén ở Bình Thuận ...

Trong giải quyết, xét xử các vụ việc dân sự, đã khắc phục có hiệu quả việc để các vụ án quá thời hạn giải quyết theo luật định; tích cực làm tốt công tác hòa giải. Trong xét xử các vụ án hành chính, đã chú trọng việc tổ chức đối thoại giữa các bên và phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng hồ sơ vụ án, thu thập đầy đủ chứng cứ cần thiết để bảo đảm giải quyết vụ án đúng pháp luật.

Cùng với đó, công tác giải quyết đơn đề nghị Giám đốc thẩm, tái thẩm đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tòa án các cấp đã giải quyết 30.774/35.556 đơn (vụ) đề nghị Giám đốc thẩm, tái thẩm, đạt 86,5%. Đặc biệt, liên ngành Tư pháp Trung ương đã rà soát một số vụ án có đơn kêu oan gửi các cơ quan Trung ương.

Cụ thể, đã xem xét, giải quyết 46 / 57 trường hợp được xét xử trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII có mức phạt tù từ 20 năm, chung thân hoặc tử hình cũng như một số vụ án xét xử từ nhiều năm trước, mà bị cáo có đơn kêu oan, đảm bảo việc xét xử phải đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không làm oan người vô tội, đồng thời không bỏ lọt tội phạm.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hoạt động của các Tòa án trong nhiệm kỳ qua cũng còn một số hạn chế, thiếu sót. Đáng nói, trong công tác xét xử các vụ án hình sự còn có 3 trường hợp kết án oan người không có tội; một số Tòa án chưa khắc phục triệt để việc để các vụ án quá thời hạn luật định do lỗi chủ quan; tỷ lệ giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm chưa đạt cao như mong muốn…