Nâng cao hình ảnh và vị thế văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế

Trong những năm qua, Bộ VHTTDL đã có nhiều giải pháp đầu tư, bố trí và phát huy các nguồn lực xã hội cho lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch. Nhiều giá trị truyền thống và di sản của dân tộc được kế thừa, bảo tồn, tôn tạo và phát triển. Phong trào thể thao quần chúng được thúc đẩy mạnh mẽ, thể thao thành tích cao đạt nhiều kết quả tích cực. Các hoạt động du tăng trưởng ấn tượng trong nhiều năm liên tục, là điểm sáng trong việc đóng góp vào phát triển KTXH của đất nước, lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam qua các năm tăng mạnh so với cùng kỳ, công nghiệp văn hóa được triển khai bài bản, chuyên nghiệp…

Gìn giữ giá trị lịch sử - văn hóa

Năm 2025, ngành văn hóa, thể thao, du lịch ghi dấu ấn đậm nét trong việc chuyển đổi tư duy từng bước, từ hình thành hệ sinh thái “làm văn hóa” sang “quản lý nhà nước về văn hóa thông qua công cụ pháp luật và bằng pháp luật”, qua đó tạo hành lang pháp lý chặt chẽ làm cơ sở từng bước tháo gỡ “điểm nghẽn, nút thắt” cho hoạt động của toàn ngành.

Nhiều vấn đề lớn, mang tính chiến lược, định hướng dài hạn được tập trung triển khai bài bản, đúng lộ trình, phù hợp với thực tiễn. Nổi bật là trình Chính phủ Báo cáo nghiên cứu khả thi “Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 giai đoạn 1”, “Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa”, đồng thời ban hành và tổ chức thực hiện các chiến lược, đề án quan trọng về chuyển đổi số, dữ liệu, truyền thông quốc gia, thể thao và du lịch.

Một trong những dấu ấn đặc biệt trong năm đó là công tác bảo tồn, tu bổ và phục hồi di tích được triển khai đồng bộ, kịp thời, góp phần gìn giữ, phát huy giá trị lịch sử - văn hóa của dân tộc. Một số di sản tiêu biểu được đề xuất đưa vào danh mục cấp quốc gia và quốc tế. Hoạt động kiểm kê, số hóa và lập hồ sơ di sản được đẩy mạnh. Công tác tuyên truyền, giáo dục về di sản văn hóa được mở rộng, nâng cao ý thức cộng đồng trong bảo vệ di sản. Chính sách hỗ trợ nghệ nhân được thực hiện kịp thời, góp phần gìn giữ tiếng nói, chữ viết và tri thức văn hóa bản địa.

Nhiều hoạt động hợp tác quốc tế với UNESCO được duy trì và mở rộng, đặc biệt trong lĩnh vực bảo tồn di sản vật thể và phi vật thể, tiếp tục xây dựng, cập nhật và hoàn thiện hồ sơ đề cử di sản trình UNESCO. Hoạt động quảng bá di sản được UNESCO công nhận được triển khai hiệu quả, góp phần nâng cao hình ảnh và vị thế văn hóa của Việt Nam trên trường quốc tế.

Chỉ tính riêng trong năm 2025, các di sản của Việt Nam nhiều lần được xướng tên tại các kỳ họp hội đồng của UNESCO như: Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm, Côn Sơn, Kiếp Bạc được công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới; Di sản thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô (trên cơ sở phê duyệt việc điều chỉnh ranh giới của Di sản Thiên nhiên Thế giới Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng (Việt Nam) mở rộng sang Vườn quốc gia Hin Nam Nô (Lào). Di sản tư liệu Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân được tổ chức UNESCO ghi danh di sản tư liệu thế giới; Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ của tỉnh Bắc Ninh được ghi danh vào Danh sách di sản văn hoá phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.

Các sự kiện văn hóa dân tộc được tổ chức rộng khắp, quy mô lớn, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, phong tục tập quán và ngôn ngữ của các dân tộc thiểu số. Nhiều chương trình, dự án hỗ trợ phát triển thiết chế văn hóa, tổ chức lễ hội, sinh hoạt văn hóa cộng đồng được triển khai, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần tại vùng miền núi. Công tác quản lý, hướng dẫn hoạt động văn hóa tại các địa phương vùng dân tộc thiểu số được củng cố, tạo môi trường thuận lợi cho sáng tạo và bảo tồn bản sắc văn hóa.

Điểm nhấn công nghiệp văn hóa

Một trong những dấu ấn đậm nét nữa của năm 2025 đó là Bộ VHTTDL đã tham mưu Chính phủ ban hành “Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam giai đoạn 2025 - 2035 và tầm nhìn 2045” với nhiều chính sách mang tính đột phá.

Theo đó, các ngành công nghiệp văn hóa tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đóng góp bình quân từ 6,5 - 7,5GDP/năm. Đặc biệt, các ngành: điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, trò chơi điện tử, báo chí, phát thanh truyền hình, xuất bản và du lịch văn hóa - đang trở thành động lực mới cho tăng trưởng kinh tế đất nước.

Được ví là “năm bùng nổ của các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, biểu diễn”. Các “Concert quốc gia” được tổ chức với sự tham dự của hàng chục nghìn khán giả, đã tạo nên một “cơn sốt vé” chưa từng có. Đây được xem là sự khởi đầu hoàn hảo tạo động lực cho công nghiệp văn hóa, công nghiệp biểu diễn phát triển trong thời gian tới.

Năm 2025 còn là năm “vàng” của Điện ảnh Việt Nam, khi hàng loạt bộ phim đạt doanh thu trên 100 tỷ như: “Mai”, “Thám Tử Kiên”, “Địa đạo”, “Tử chiến trên không” và đặc biệt là “Mưa đỏ” với kỷ lục phòng vé 714 tỷ đồng doanh thu trong thời gian hơn 1 tháng công chiếu.

Điện ảnh còn ghi dấu ấn bởi số lượng phim Việt ra rạp và tham gia nền tảng số tăng; chất lượng nghệ thuật và kỹ thuật được nâng lên. Một số tác phẩm đạt giải tại các liên hoan phim trong nước và quốc tế, thể hiện nỗ lực đầu tư vào kịch bản, công nghệ và nhân lực sáng tạo. Hoạt động thẩm định và cấp phép phổ biến phim cũng đã được thực hiện chặt chẽ, kịp thời, tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật. Công tác kiểm tra, xử lý vi phạm được thực hiện thường xuyên, góp phần xây dựng môi trường điện ảnh lành mạnh và phát triển bền vững.

Cùng với đó, các liên hoan nghệ thuật chuyên nghiệp được tổ chức từ cải lương, chèo, tuồng, kịch nói cho đến âm nhạc khu vực ASEAN, châu Á và thế giới với quy mô ngày càng lớn, nơi tài năng nghệ sĩ được tỏa sáng và văn hóa truyền thống được tiếp nối, trao truyền.

Sự tăng trưởng ấn tượng của du lịch

Năm 2025, Du lịch là điểm sáng trong bức tranh kinh tế - xã hội đất nước. Theo thống kê, khách du lịch quốc tế đến Việt Nam ước đạt 21,5 triệu lượt, tăng 21% so với cùng kỳ năm 2024; khách nội địa ước đạt 135 triệu lượt, tăng 22,7% so với cùng kỳ năm 2024. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt khoảng 01 triệu tỷ đồng. Giá phòng và các dịch vụ du lịch không có nhiều biến động lớn. Tình hình an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm tại các điểm đến cơ bản được đảm bảo.

Với sự phục hồi gần như toàn diện sau rất nhiều khó khăn do dịch bệnh và thiên tai, để có được con số ấn tượng nói trên là toàn bộ nỗ lực rất lớn của ngành Du lịch trên nhiều lĩnh vực khác nhau, từ công tác chỉ đạo, điều hành đến sự chuyển hướng kịp thời của du lịch Việt Nam trong cơ cấu lại thị trường khách, định hướng xây dựng sản phẩm, công tác xúc tiến, quảng bá hiệu quả cả trên thực địa và trên các nền tảng số cùng hiệu ứng tích cực từ các chính sách thị thực mới.

Truyền thông và chuyển đổi số trong du lịch được đẩy mạnh với việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, quảng bá và hỗ trợ du khách. Các nền tảng số, bản đồ số, hệ thống đặt dịch vụ trực tuyến và trí tuệ nhân tạo được triển khai rộng hơn, góp phần nâng cao trải nghiệm du khách và hiệu quả quản lý. Truyền thông du lịch tập trung vào hình ảnh điểm đến an toàn, thân thiện, hiện đại, sử dụng mạnh các kênh số và mạng xã hội.

Nhiều địa phương đã triển khai Chương trình kích cầu phát triển du lịch trong năm 2025 với thông điệp “Việt Nam - Đi để yêu”, tổ chức các hoạt động kích cầu thu hút du khách, giới thiệu các chương trình du lịch mới, các gói sản phẩm có chất lượng dịch vụ tốt nhằm gia tăng trải nghiệm của du khách; nâng cao chất lượng dịch vụ; đảm bảo an ninh, an toàn, môi trường sạch sẽ, văn minh cho hoạt động du lịch…

Tại Ngày hội Du lịch TP. Hồ Chí Minh đã có hơn 900 sản phẩm, dịch vụ du lịch của các công ty lữ hành, cơ sở lưu trú, điểm tham quan và các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, mua sắm với ưu đãi lên đến 45% cùng nhiều quà tặng hấp dẫn được giới thiệu cho du khách. Tại Hội chợ Du lịch Quốc tế Hà Nội 2025 (VITM 2025) đã có nhiều gói sản phẩm ưu đãi, tặng quà, voucher, bốc thăm trúng thưởng, giảm giá phòng từ 10-30%, hơn 15.000 tour, sản phẩm du lịch khuyến mãi được cung cấp cho khách hàng với giá giảm từ 30-50%. Tại Hội chợ Du lịch Quốc tế TP. Hồ Chí Minh lần thứ 19 năm 2025 - ITE HCMC 2025 đã diễn ra sôi động, khi các đơn vị triển lãm như lữ hành, lưu trú, ẩm thực và khu du lịch mang đến nhiều trải nghiệm, quà tặng và các chương trình khuyến mãi kích cầu...

Cũng trong năm qua, du lịch Việt Nam ghi dấu ấn với loạt các giải thưởng lớn. Tổ chức Giải thưởng Du lịch Thế giới (World Travel Awards) vinh danh ở hai hạng mục quan trọng: "Điểm đến hàng đầu châu Á năm 2025" (Asia’s Leading Destination 2025) và "Điểm đến di sản hàng đầu châu Á năm 2025" (Asia’s Leading Heritage Destination 2025); lần thứ 6 được bình chọn là Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới. Tuyên Quang vinh dự được nhận các giải thưởng: World Travel Awards (WTA) trao tặng 02 danh hiệu cho Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn là “Điểm đến Văn hóa khu vực hàng đầu châu Á 2025” và “Điểm đến Văn hóa khu vực hàng đầu thế giới 2025”; Khu du lịch sinh thái Panhou Retreat (xã Thông Nguyên) được WTA 2025 vinh danh là “Khu du lịch sinh thái hàng đầu châu Á năm 2025”; Thôn Lô Lô Chải (xã Lũng Cú) được UN Tourism công nhận là “Làng Du lịch Tốt nhất Thế giới 2025”; Giải thưởng Du lịch Việt Nam 2025 tôn vinh Khu nghỉ dưỡng H’mong Village (Lùng Tám) là “Khách sạn xanh tốt nhất” và Làng du lịch Pả Vi Hạ là “Điểm du lịch cộng đồng tiêu biểu nhất Việt Nam”.

Sơn La năm thứ 4 liên tiếp Khu du lịch quốc gia Mộc Châu nhận tiếp tục giành giải thưởng “Điểm đến thiên nhiên hàng đầu thế giới” do tổ chức giải thưởng du lịch thế giới (World Travel Awards) bình chọn; lần thứ 3 được Tổ chức giải thưởng du lịch Thế giới (World Travel Awards) trao giải thưởng “Điểm đến Thiên nhiên hàng đầu Thế giới năm 2025”; Phối hợp tổ chức Cuộc thi hoa hậu du lịch dân tộc Việt Nam 2025