"Gala Hồn Việt 2025": Hành trình làm mới âm nhạc dân gian trên sóng VTV

Sau một năm phát sóng liên tục trên Đài Truyền hình Việt Nam, chương trình "Hồn Việt" đã dần định hình như một không gian thử nghiệm đặc biệt cho âm nhạc dân tộc Việt Nam trong đời sống đương đại. Thay vì tiếp cận di sản theo hướng bảo tồn nguyên bản, chương trình lựa chọn con đường sáng tạo khi đưa những chất liệu truyền thống quen thuộc như: xẩm chợ, đồng dao, dân ca các vùng miền, quan họ Bắc Ninh hay âm nhạc tín ngưỡng chầu văn… bước vào đối thoại với tư duy nghệ thuật của thời đại hôm nay.

Trong suốt thời gian lên sóng, chương trình đã ghi nhận nhiều cách làm mới đáng chú ý như: xẩm được đặt trong cấu trúc âm nhạc điện tử; quan họ Bắc Ninh kết hợp cùng dàn nhạc giao hưởng; chầu văn và các làn điệu dân ca được tiếp cận bằng ngôn ngữ âm thanh hiện đại nhưng vẫn giữ trọn tinh thần nghi lễ và cốt lõi văn hóa. Những thử nghiệm này cho thấy sự nhập cuộc nghiêm túc của một thế hệ nghệ sĩ trẻ, những người không đứng ngoài di sản, mà chủ động bước vào di sản với sự hiểu biết, tôn trọng và khát vọng làm mới.

"Gala Hồn Việt 2025" chính là điểm hội tụ của hành trình sáng tạo ấy. Chương trình không giới thiệu các tiết mục rời rạc, mà tuyển chọn những tác phẩm đặc sắc đã được trình diễn, thử nghiệm và khẳng định dấu ấn trong suốt một năm phát sóng "Hồn Việt". Mỗi tiết mục trong Gala là một lát cắt tiêu biểu cho quá trình lao động nghệ thuật liên tục, nghiêm túc và đầy trăn trở của nghệ sĩ khi làm việc với chất liệu truyền thống trong bối cảnh đương đại.

Với ý nghĩa đó, Gala được thực hiện như một “bản giao hưởng di sản và đương đại”, nhấn mạnh tinh thần giao thoa giữa âm nhạc truyền thống và các hình thức biểu đạt mới. Trong đó, nhiều tiết mục được dàn dựng công phu với sự kết hợp giữa âm nhạc dân gian, giao hưởng, điện tử, Rap và múa đương đại, hướng tới việc mở rộng đối tượng tiếp cận, đặc biệt là khán giả trẻ, nhưng vẫn giữ vững cốt lõi văn hóa và tinh thần của di sản. Thông qua hình thức Gala, êkip sản xuất cũng mong muốn nhìn lại toàn bộ hành trình sáng tạo của "Hồn Việt" trong một năm qua, đồng thời khẳng định định hướng lâu dài: đưa âm nhạc dân tộc trở thành một phần sống động của đời sống nghệ thuật đương đại, thay vì tồn tại như những giá trị bảo tồn "tĩnh".

Việc lựa chọn không gian Hồ Văn nằm trong quần thể di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu – Quốc Tử Giám để tổ chức "Gala Hồn Việt 2025" theo lý giải từ ban tổ chức cũng hàm chứa ý nghĩa sâu sắc. Không gian di sản mang tính biểu tượng này mở ra một sân khấu nơi âm nhạc dân tộc trở về đúng “môi trường sống” của mình: gần khán giả, gần đời sống. Tại đây, khoảng cách giữa nghệ sĩ và công chúng được thu hẹp, để những giai điệu quen mà lạ vang lên trong một bối cảnh mới, nhưng vẫn giữ nguyên chiều sâu văn hóa.

Tại đây, các tiết mục như: "Mục hạ vô nhân", "Này chị em ơi", "Bắc Kim Thang", "Chầu văn Huế" kết hợp âm nhạc điện tử… không chỉ đại diện cho sự đa dạng vùng miền, mà còn cho thấy nhiều hướng tiếp cận khác nhau với di sản. Các tiết mục cũng đa dạng về màu sắc và phương thức thể hiện, có tiết mục nghiêng về phản ánh xã hội, có tiết mục mang tinh thần giáo dục, có tiết mục đi sâu vào không gian tín ngưỡng. Song điểm chung là tất cả đều được làm mới bằng ngôn ngữ âm nhạc đương đại, với sự tham gia của các nhà sản xuất, biên đạo và nghệ sĩ biểu diễn thuộc nhiều thế hệ

"Gala Hồn Việt 2025" quy tụ các nghệ sĩ tên tuổi và tài năng như: NSND Thúy Hường, NSND Diệu Hương, NSƯT Diệu Thảo, nhà nghiên cứu âm nhạc - nhạc sĩ Nguyễn Quang Long - người có nhiều đóng góp đặc biệt trong việc "hồi sinh" nghệ thuật xẩm, nhạc sĩ Lưu Quang Minh... Cùng với đó là nhiều nghệ sĩ trẻ như: Quách Mai Thy, Vũ Thùy Linh, Hải Đăng, Rapper Mezzo Phạm; các nhóm nhạc "nhí" Sao Tuổi Thơ, dàn nhạc Maius Phiharmonic và tập thể sáng tạo trong và ngoài VTV. Sự hội tụ này tạo nên một bức tranh nghệ thuật đa tầng, nơi kinh nghiệm và bản lĩnh nghề nghiệp song hành cùng tư duy sáng tạo mới. Đảm nhận vai trò dẫn dắt Gala là MC Mạnh Khang.

Với "Gala Hồn Việt 2025", Ban Văn nghệ Đài Truyền hình Việt Nam không chỉ tổng kết một năm làm nghề, mà còn khẳng định rõ ràng một cách tiếp cận: âm nhạc dân tộc không đứng ngoài đời sống đương đại. Khi được đặt vào đúng không gian sáng tạo, được trao cơ hội thử nghiệm và đối thoại, di sản vẫn có thể tiếp tục sống, tiếp tục chuyển động và chạm tới công chúng hôm nay.

Chương trình sẽ được phát sóng trên kênh VTV1 vào lúc 14h ngày 28-12-2025, khép lại một năm thử nghiệm nhiều dấu ấn của "Hồn Việt" trên sóng truyền hình quốc gia.

Một số hình ảnh ấn tượng trong chương trình "Gala Hồn Việt 2025":