- Vũ khí sát thương vẫn được giao cho Ukraine, dù Tổng thống Obama từ chối?
- Mỹ: Nga sẽ phải “trả giá đắt” vì ủng hộ bầu cử miền đông Ukraine
- Trung Quốc “theo chân” Nga ngăn chặn “giấc mơ” bảo tồn biển Nam Cực
Theo kết quả sơ bộ của cuộc bỏ phiếu, Alexander Zakharchenko, 38 tuổi, một thợ mỏ đã dễ dàng giành chiến thắng và trở thành người đứng đầu nước Cộng hòa Donetsk.
Cuộc bỏ phiếu mà Kiev nói rằng Nga khuyến khích, có thể tạo ra một cuộc xung đột lạnh mới trong thời kỳ hậu Xô viết – châu Âu, và tiếp tục đe dọa sự thống nhất lãnh thổ của Ukraine.
Bây giờ, nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin chính thức công nhận tính hợp lệ của cuộc bầu cử, việc chỉ có thể làm của phương Tây và Kiev là “xuống nước dịu giọng” đề nghị Nga không nên làm như vậy.
Một binh sĩ ly khai đi bỏ phiếu hôm 2-11
Trong phản ứng ban đầu, một thứ trưởng ngoại giao Nga đã không đề cập đến việc công nhận chính thức nhưng cho biết các nhà lãnh đạo mới được bầu ở miền đông Ukraine đã được giao nhiệm vụ đàm phán với Kiev. Tuy nhiên, cho đến nay, chính quyền Kiev đã từ chối đàm phán trực tiếp với lực lượng ly khai, người mà họ gọi là "khủng bố" và "kẻ cướp".
Nếu Moscow đã công nhận cuộc bầu cử, điều đó sẽ thu hẹp lựa chọn đối với Tổng thống Ukraine Petro Oleksiyovych Poroshenko. Ông Poroshenko đã không thể lấy lại khu vực Donbass bằng vũ lực kể từ tổn thất to lớn ở chiến trường trong tháng 8.
Nhưng cuộc bầu cử 26-10 vừa qua, ông đã được hỗ trợ một cơ cấu quyền lực thân phương Tây. Điều này sẽ giúp ngặn chặn sự tan vỡ của chính phủ Ukraine, và giúp tổng thống nước này chịu được những áp lực lớn hơn từ miền đông và Nga.
Cuộc bỏ phiếu là diễn biến mới nhất trong một cuộc khủng hoảng địa chính trị bắt đầu với sự lật đổ nhà lãnh đạo Ukraine được Moscow hậu thuẫn Viktor Yanukovych hồi tháng 2-2014.
Kiev và chính phủ các nước phương Tây, trong đó có Hoa Kỳ, nói rằng cuộc bầu cử đã vi phạm một thỏa thuận nền tảng đạt được hôm 5-9 tại Minsk. Theo đó, Kiev sẽ cung cấp cho các cuộc bầu cử địa phương ở Donbass theo luật pháp Ukraine. Nhưng việc Donetsk và Lugansk bầu lãnh đạo và Quốc hội mới cho khu vực là vi phạm tỏa thuận.
Phát biểu vào hôm 2-11, ông Poroshenko nhắc lại quan điểm của Kiev và lên án lá phiếu ở miền đông là “một trò hề dưới thùng xe tăng và súng máy”.
Người phát ngôn của Thủ tướng Angela Merkel của Đức hôm 3-11 cũng cho biết Đức không thể hiểu được tiếng nói chính thức của Nga về vấn đề bầu cử ở miền đông Ukraine.
Những phát triển hiện nay ở phía đông Ukraine sẽ không loại trừ bất kỳ khả năng EU sẽ sớm tăng cường các lệnh trừng phạt kinh tế chống lại Nga. Một vòng trừng phạt siết chặt liệu có đủ sức để “bóp cổ nền kinh tế” nước Nga, hay chỉ nhận lại sự trả đũa của Moscow khiến cả hai bên đều kiệt quệ?
