- Xét xử Hà Văn Thắm: Cựu nữ giám đốc Hải Dương bán nhà khắc phục hậu quả
- Xét xử Hà Văn Thắm: Luật sư tiếp tục cho rằng Oceanbank không mất số tiền "khủng"
- Xét xử Hà Văn Thắm: Cựu Kế toán trưởng Oceanbank và câu nói ám ảnh ở góc tòa
Còn nhớ tại phiên xử cựu Chủ tịch Oceanbank hôm 5-9, ông Bùi Văn Hải – Trưởng Ban Kiểm soát Ngân hàng TMCP Đại Dương (thời điểm Hà Văn Thắm cùng đồng phạm phạm tội) và nay vẫn là cán bộ Ngân hàng TNHH Một thành viên Đại Dương đã bất ngờ được triệu tập tới phiên xử để làm rõ hành vi của một số bị cáo từng là cán bộ Hội sở Oceanbank.
Người giám sát Oceanbank không biết chi lãi ngoài
Khai báo trước tòa, ông Bùi Văn Hải cho rằng với chức năng, nhiệm vụ của mình, ông đã làm hết trách nhiệm trong quá trình Hà Văn Thắm cùng đồng phạm chi lãi suất vượt trần và lãi suất ngoài hợp đồng tiền gửi. Vị Trưởng Ban kiểm soát nhớ lại, thời kỳ đảm nhiệm người đứng đầu bộ phận giám sát hoạt động của HĐQT Oceanbank, ông đã nhiều lần kiểm tra và cảnh báo tập thể lãnh đạo ngân hàng này về một số sai phạm.
“Từ khi làm Trưởng ban Kiểm soát, tôi duy nhất được mời tham dự họp HĐQT tại Hội An về nội dung triển khai mô hình tổ chức, hoạt động của OceanBank, còn lại, tôi không được mời tham dự các phiên họp của HĐQT”- ông Hải khai tại tòa.
Ông Bùi Văn Hải - Trưởng Ban kiểm soát Oceanbank trả lời thẩm vấn tại phiên tòa
Trả lời câu hỏi: “Ông không được dự cuộc họp của HĐQT thì giám sát thế nào?”, Trưởng Ban kiểm soát Oceanbank cho biết ông thực hiện giám sát qua việc nhận các nghị quyết của HĐQT. Tuy nhiên, ông Hải nói khi đọc các nghị quyết này, ông không thấy nội dung về chi lãi suất ngoài.
Về câu hỏi, ông có biết việc Oceanbank chi lãi ngoài không? ông Hải khẳng định:“Tôi không được biết” và cho hay, với chức trách của mình, ông đã lập các chương trình, kế hoạch kiểm toán hàng năm và cũng có lần ra quyết định kiểm toán đột xuất. Khi phát hiện ra sai phạm và những gì cần ngăn chặn, cảnh báo thì ông Hải đều đã chỉ đạo đưa vào báo cáo kiểm toán...
Lý giải với tòa, ông Hải trình bày, theo quy định nội bộ, các biên bản, báo cáo kiểm toán do trưởng đoàn, trưởng kiểm toán ký, phê duyệt. Sau đó, ông đều chỉ đạo gửi báo cáo, biên bản đó cho Chủ tịch HĐQT, TGĐ và đơn vị được kiểm toán còn bản thân ông không trực tiếp “bút phê” vào biên bản cũng như gửi báo cáo.
Nêu trách nhiệm với bộ phận kiểm soát Oceanbank, HĐXX truy vấn: “Ông đã thực hiện hết chức năng của mình chưa? Theo quy định của pháp luật, khi phát hiện sai phạm của tổ chức tín dụng thì phải kịp thời báo cáo ngay với HĐQT và có biện pháp khắc phục?"
Trả lời tòa về nội dung nêu trên, ông Hải đáp: “Tôi là trưởng ban kiểm soát, thực hiện theo quy chế nội bộ. Tôi chưa thấy vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Có những việc quả thực tôi không biết rõ bản chất những cái đằng sau. Chỉ dừng lại ở việc nêu ra cái sai của hồ sơ...”.
“Ông không biết hết hay không thực hiện hết chức năng của mình”? - tòa hỏi tiếp. “Tôi bị hạn chế không được cung cấp nhiều các thông tin thực tế, dù theo quy định là được yêu cầu các đơn vị trong hệ thống cung cấp hồ sơ” – Trưởng Ban Kiểm soát ngân hàng phân trần.
Liên tục bị tòa truy vấn, ông Hải luôn thể hiện mình đã làm đúng, làm đủ trong việc giám sát các hoạt động của Ngân hàng TMCP Đại Dương. Đặc biệt, khi vị thẩm phán đặt vấn đề vi phạm ở Oceanbank diễn ra trong hơn 5 năm và với số tiền lên đến hơn 1.576 tỷ đồng nhưng ông lại nói không biết là sao, thì ông Hải lý luận việc này không thể hiện trong báo cáo tài chính nên không nắm được.
Sẽ có quyết định khởi tố vụ án ngay tại tòa?
Trong khi đó, đối chất tại tòa, Hà Văn Thắm cho biết, Ban Kiểm soát không phải là cấp dưới của HĐQT, do đại hội đồng cổ đông bầu ra để giám sát nên thực tế họ như cấp trên của HĐQT. “Các cuộc họp, bị cáo có chỉ đạo thư ký mời Ban Kiểm soát nhưng không biết họ có dự không’ – bị cáo Thắm khẳng định.
Trước tòa, cựu Chủ tịch Oceanbank - Hà Văn Thắm "tố tội cấp trên"
Tiếp đến, cựu Chủ tịch Oceanbank quả quyết: “Có hai cuộc họp bàn việc chi lãi suất cho khách hàng giữa Ban Điều hành ngân hàng và giám đốc các chi nhánh ở hai đầu Bắc-Nam, bị cáo nhớ có anh Hải tham gia”. “Bị cáo nhớ các khoản chi lãi ngoài đều nêu rõ trong báo cáo kiểm toán và Ban Kiểm soát có nhận được báo cáo này” – Hà Văn Thắm khai.
Về lời khai nêu trên của người đứng đầu bộ phận giám sát ngân hàng, Thắm khẳng định: “Bị cáo không nhận được cảnh báo nào của Ban Kiểm soát liên quan đến việc chi lãi suất”. Nghe vậy, ông Hải thanh minh: “Khi có chỉ thị của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, tôi có chỉ đạo kiểm toán kiểm tra việc chi vượt trần lãi suất nhưng không thấy có chênh lệch nên mới không có cảnh báo gì”.
Tương tự, bị cáo Nguyễn Thị Nga - cựu Trưởng Ban kế toán Oceanbank khẳng định, bị cáo này thường xuyên gửi các báo cáo cho kiểm toán và Trưởng Ban kiểm soát. “Anh Hải không những biết mà biết rất rõ. Vì việc chi lãi suất ngoài diễn ra trong cả một quá trình dài và thể hiện rõ ràng, minh bạch trên các báo cáo về chuyên môn nên không thể không nhìn thấy” – bị cáo Nga lập luận.
Phản biện lời khai của cựu kế toán trưởng, Trưởng Ban kiểm soát Oceanbank nói: “Cô Nga nói gửi báo cáo cho kiểm toán, Ban Kiểm soát là đúng nhưng các báo cáo đó không thể hiện ra việc chi lãi ngoài. Đề nghị quý tòa xem xét, trên chứng từ lưu trữ và trên tài khoản không thể hiện việc chi lãi suất ngoài’- ông Hải nói.
Nghe ông Hải nói vậy, một vị thẩm phán trong HĐXX buộc phải lên tiếng: “Trong luật có quy định trường hợp biết, có thể biết và buộc phải biết. Ông là Trưởng Ban kiểm soát, báo cáo hàng tháng, hàng năm đều chuyển qua ông. Số tiền này thể hiện minh bạch trong báo cáo kế toán mà ông lại nói ông không được biết” là sao?
Trước tòa, bị cáo Nga phân tích, trong các báo cáo tài chính là các chỉ tiêu tổng hợp. Để kiểm tra, giám sát hoạt động của tổ chức nào đó không thể chỉ nhìn qua báo cáo tài chính. Nếu một người muốn thực sự kiểm tra và biết đọc báo cáo tài chính thì ngay trên báo cáo tài chính, bản cân đối kế toán kết quả kinh doanh đã thể hiện rất rõ.
VKS luận tội 51 bị cáo, đồng thời đề nghị HĐXX xem xét, xử lý cá nhân liên quan
“Một phép tính đơn giản là lấy mức chi lãi chia ngược cho doanh số sẽ ra mức lãi suất bình quân, mức lãi suất đó được đối chiếu với mức lãi suất ấn định. Đó là nghiệp vụ đơn giản nhất mà những người trong ngành, trong nghề không thể không làm động tác đó. Nếu Trưởng Ban kiểm soát, chịu trách nhiệm trước cổ đông mà nói là đọc báo cáo không biết được thì bị cáo nghĩ khó có thể chấp nhận” – cựu Kế toán trưởng Oceanbank nói.
Với tài liệu có trong hồ sơ vụ án cùng cuộc đối chất nêu trên, ở phần luận tội Hà Văn Thắm cùng đồng phạm, ngoài việc cá thể hóa trách nhiệm hình sự, rồi đi đến đề nghị từng mức án cụ thể dành cho 51 bị cáo, đại diện VKSND TP Hà Nội còn đưa ra hàng loạt kiến nghị đối với nhiều vấn đề cũng như các cá nhân liên quan.
Theo đó, tại tòa, đại diện VKS khẳng định, trên cơ sở tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án và qua thẩm vấn công khai tại phiên tòa xác định Bùi Văn Hải - Trưởng ban kiểm soát Oceanbank biết rõ hành vi thu phí và chi lãi ngoài trái pháp luật của Hà Văn Thắm cùng đồng phạm nhưng không thực hiện đúng chức trách được giao, không có biện pháp ngăn chặn chấm dứt hành vi vi phạm.
Đại diện VKSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố tại phiên xử khẳng định, hành vi của Bùi Văn Hải đã có dấu hiệu tội phạm. Từ đó, đại diện cơ quan truy tố đi đến kiến nghị HĐXX sơ thẩm xem xét, xử lý trách nhiệm hình sự đối với Bùi Văn Hải theo quy định của pháp luật...
Theo các chuyên gia pháp lý, với những tình tiết tại tòa nêu trên, rất có thể vào thời điểm tuyên án Hà Văn Thắm cùng đồng phạm, HĐXX sơ thẩm TAND TP Hà Nội sẽ có thêm một quyết định khởi tố vụ án nữa về hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Oceanbank, theo quy định tại Điều 285-BLHS.
Đối với Ninh Văn Quỳnh - nguyên Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) – người tham gia phiên xử Hà Văn Thắm cùng đồng phạm với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, đại diện VKS cũng cho biết, sau khi bị Cơ quan CSĐT (Bộ Công an) khởi tố, bắt tạm giam về tội “Cố ý làm trái...” thì đã khai nhận nhận khoảng 20 tỷ đồng từ khoản thu phí và chi lãi ngoài trái phép tại Oceanbank.
Do đó, ngày 13-9-2017 Cơ quan CSĐT đã ra Quyết định khởi tố bổ sung đối với Ninh Văn Quỳnh về tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, theo Điều 280 - BLHS.
