Thế giới - “một thập kỷ mất mát” do đại dịch Covid-19

• Tổng thống Donald Trump muốn Trung Quốc chịu trách nhiệm vì làm lây lan Covid-19
• “Sóng ngầm” trên quần đảo Solomon từ chuyến bay vượt đại dịch Covid-19
• “Cuộc đua” điều chế vaccine phòng dịch Covid-19 tiếp tục khốc liệt

Các quốc gia cần những chính sách xã hội phù hợp như việc làm và tiền lương thỏa đáng để người dân đối phó với dịch Covid-19

Thế giới sẽ chứng kiến “một thập kỷ lạc hướng”

Trả lời phỏng vấn trước khi Hội nghị Liên hợp quốc về thương mại và phát triển (UNCTAD) công bố báo cáo thường niên, Giám đốc phụ trách toàn cầu hóa và các chiến lược phát triển Richard Kozul-Right cho biết cơ quan này lo ngại dù kinh tế thế giới có thể sẽ phục hồi trong nửa cuối năm 2020 và đến năm 2021, nhưng nếu không thận trọng, các quốc gia sẽ vấp phải những sai lầm từng mắc phải trong cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu 2008.

Những biện pháp “thắt lưng buộc bụng” có thể sẽ được áp dụng quá nhanh và tình trạng suy thoái với tốc độ 2 con số có thể xảy ra trong khoảng 18 tháng tới với hậu quả là thế giới sẽ chứng kiến một thập kỷ lạc hướng, bất kể đó là các quốc gia đang phát triển hay giàu có. Trong báo cáo thường niên, UNCTAD cho rằng thế giới cần khẩn cấp phối hợp hành động chung vì mục tiêu phục hồi kinh tế nhanh hơn khi đương đầu với nguy cơ suy thoái toàn cầu nghiêm trọng. “Báo cáo về thương mại và phát triển năm 2020 của Liên hợp quốc” do UNCTAD công bố dự báo nền kinh tế toàn cầu sẽ suy giảm 4,3% trong năm nay, nhưng kỳ vọng sẽ phục hồi với tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) 4,1% trong năm 2021.

Các mức dự báo cùng thời kỳ được Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đưa ra tháng 6 lần lượt là 4,9% và 5,4%. Bên cạnh đó, UNCTAD cũng nhận định các gói cứu trợ tạm thời được đưa ra chủ yếu tại các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20), ước tính khoảng 13.000 tỷ USD, đã góp phần kiềm chế đà suy thoái của kinh tế thế giới. Tuy nhiên trên quy mô toàn cầu, UNCTAD cảnh báo nguy cơ trải qua “một thập kỷ lạc hướng” đang phủ bóng đen lên hy vọng thế giới sẽ hoàn thành 17 mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) trước năm 2030 của Liên hợp quốc.

Ông Kozul-Wright lo ngại việc thực hiện SDGs vốn dĩ đã chật vật trước khi Covid-19 bùng phát và nếu như thế giới thực sự bước vào một thời kỳ tăng trưởng chậm và các Chính phủ cắt giảm chi tiêu thì khả năng hoàn thành những mục tiêu này đúng hạn là rất thấp và mọi điều thậm chí có thể sẽ tồi tệ đi.

Báo cáo của UNCTAD nhấn mạnh “chìa khóa” để thành công là khắc phục hàng loạt vấn đề cố hữu đe dọa sức khỏe của nền kinh tế toàn cầu thậm chí trước cả khi đại dịch xảy ra, trong đó phải kể đến tình trạng bất bình đẳng sâu sắc, nợ công đáng báo động, đầu tư yếu, tình trạng chậm lương tại các nước phát triển và thiếu các vị trí việc làm chính thức, trong đó người lao động được hưởng những quyền lợi cơ bản tại các nước đang phát triển. Ông Kozul-Wright kết luận các nước cần những chính sách việc làm và tiền lương thỏa đáng, nhưng cũng cần những chính sách xã hội phù hợp.

Thế giới cần thúc đẩy hợp tác đa phương để giải quyết thách thức

Chủ tịch Ủy ban Kinh tế và Xã hội Liên hợp quốc (ECOSOC) Munir Akram lưu ý cần phải đảm bảo vaccine phòng ngừa Covid-19 khi được phát triển thành công sẽ được cung cấp cho tất cả mọi người dân ở mọi nơi với giá cả phải chăng, không có sự phân biệt đối xử. Thế giới đang đứng trước thách thức 3 trong 1 gồm khôi phục từ đại dịch viêm đường hô hấp cấp Covid-19, hiện thực hóa các mục tiêu phát triển bền vững và ngăn ngừa thảm họa khí hậu, đòi hỏi sự hợp tác quốc tế mạnh mẽ. Chủ tịch ECOSOC Munir Akram cho biết, đại dịch Covid-19 đã phơi bày thực tế bất bình đẳng giữa và ngay trong các quốc gia, và những nước nghèo nhất càng phải gánh chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, những quốc gia giàu có hơn đã huy động được 11.000 tỷ USD, trong khi các nước đang phát triển vẫn đang chật vật tìm kiếm thậm chí một phần rất nhỏ các nguồn lực mà họ cần. Do đó, để giải quyết những thách thức nêu trên đòi hỏi quyết tâm và hành động tập thể.

Trong năm làm Chủ tịch ECOSOC, Pakistan sẽ tập trung các bước đi thực chất và hành động cụ thể để vượt qua những thách thức trên, bao gồm huy động các nguồn tài chính, mở rộng đầu tư vào các cơ sở hạ tầng bền vững, cũng như ứng dụng và thu hút công nghệ mới. Chủ tịch ECOSOC Munir Akram cũng lưu ý cần phải đảm bảo vaccine phòng ngừa virus SARS-CoV-2 gây dịch Covid-19, một khi được phát triển thành công, sẽ được cung cấp cho tất cả mọi người dân ở mọi nơi với giá cả phải chăng, không có sự phân biệt đối xử.

Điều này đòi hỏi sự hợp tác quốc tế ở cấp độ chưa từng có và sự hợp tác như vậy chỉ có thể được thúc đẩy bên trong Liên hợp quốc, cũng như các cơ quan của tổ chức này. Chủ tịch ECOSOC Munir Akram đồng thời cảnh báo nguy cơ xói mòn các tổ chức được lập nên để gìn giữ hòa bình và thúc đẩy thịnh vượng, trong đó có cả Liên hợp quốc, do đó tất cả các nước thành viên cần đưa ra cam kết đảo ngược tiến trình này.

Với chủ đề “Tương lai mà chúng ta mong muốn, Liên hợp quốc mà chúng ta cần” tái khẳng định cam kết chung đối với chủ nghĩa đa phương nhằm tăng cường hợp tác đa phương để đối phó với các thách thức chung mà thế giới đang phải đối mặt có mối liên hệ với nhau và chỉ có thể được giải quyết thông qua hợp tác đa phương, vốn đóng vai trò cần thiết trong bối cảnh thế giới đang nỗ lực tái thiết một thế giới công bằng hơn, có sức chống chịu tốt hơn và bền vững hơn.