“Tư lệnh” ngành Công Thương cũng thừa nhận, việc bắt giữ, xử lý vi phạm năm sau tăng hơn năm trước, nhưng tình hình chuyển biến không đáng kể. Bộ trưởng Công Thương chỉ ra nhiều nguyên nhân dẫn đến nạn buôn lậu diễn biến ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt vào “mùa” cao điểm cuối năm. Nguyên nhân khách quan là độ mở thị trường ngày càng lớn và lợi nhuận từ việc kinh doanh hàng giả, hàng lậu ngày càng cao. Hơn nữa, nước ta có đường biên giới rất dài, lại có nhiều đường mở, đường mòn, rất khó chống buôn lậu. Trong khi đó, lực lượng chức năng quá mỏng, không đủ “căng” ra và chế tài xử lý vi phạm cũng chưa đủ sức răn đe.
Có không ít khâu còn yếu trong “hàng rào” phòng chống buôn lậu và một trong những kẽ hở đáng lo ngại là việc các đối tượng sử dụng xe khách để vận chuyển hàng lậu, hàng cấm từ biên giới về các đô thị, thành phố. Từ các điểm tập kết, trung chuyển, hàng lậu được xé lẻ, phân tán tới các địa bàn để tiêu thụ.
Thời gian gần đây, tình trạng này đang diễn ra với tần suất cao hơn. Dư luận không thể không đặt câu hỏi: Phải chăng những kẻ buôn gian, bán lận đã tập trung khoét sâu vào kẽ hở rất dễ lọt này để qua mặt lực lượng quản lý thị trường? Sở dĩ kẽ hở này được các đối tượng buôn lậu tận dụng tối đa là bởi ngay từ những người quản lý, điều hành bến xe cho tới cánh lái xe khách đường dài, chỉ có mỗi một việc là “nhồi” cho đầy khách, đầy hàng, chạy cho nhanh, cho kịp số chuyến. Nắm trong tay “nốt” là yên tâm chạy, không quan tâm, không để mắt tới hành khách mang xách, chất hàng gì lên chiếc xe mà mình là chủ, là người cầm lái. Không thể nói một cách vô trách nhiệm rằng, xe khách chỉ biết... chở khách, không cần biết tới tài sản, tính mạng hành khách, đến mức xe chở cả... chất nổ, pháo nổ cũng vô tư.
Trên diễn đàn Quốc hội, người đứng đầu ngành Công Thương đã đưa ra giải pháp nhằm nâng cao trách nhiệm của lực lượng quản lý thị trường. Theo đó, Bộ đã có Đề án nâng cấp Cục Quản lý thị trường thành Tổng cục Quản lý thị trường. Tuy vậy, vì sắp hết nhiệm kỳ nên Chính phủ ghi nhận để chuyển sang nhiệm kỳ sau xem xét. Trong khi chờ đợi, một việc cần phải làm là bịt ngay kẽ hở sử dụng xe khách để vận chuyển hàng lậu, hàng cấm, hàng giả. Không thể thờ ơ để kẽ hở dần biến thành... lỗ hổng.
