Nhà hàng, quán bar phải tạm dừng hoạt động, đóng cửa do Covid-19 có được miễn, giảm tiền thuê nhà?

ANTD.VN -Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, tại Hà Nội và TP. HCM, nhiều khách sạn, nhà hàng, spa, quán bar trên địa bàn phải đóng cửa hoặc dừng hoạt động. Trong hoàn cảnh này, điều được nhiều người quan tâm là chủ cơ sở kinh doanh có được giảm tiền thuê mặt bằng không?

Khoản 1 Điều 294 Luật Thương mại 2005 quy định, bên vi phạm hợp đồng được miễn trách nhiệm trong trường hợp “xảy ra sự kiện bất khả kháng”. Còn theo khoản 1 điều 156 BLDS 2015, sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.

Về dịch bệnh do Covid-19, ngày 11/3, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã chính thức tuyên bố đây là đại dịch toàn cầu. Tại Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký Quyết định số 173/QĐ-TTg về việc công bố dịch Covid-19. Do vậy, có đủ căn cứ pháp lý để có thể xác định dịch Covid-19 là sự kiện bất khả kháng.

Trong các hợp đồng dân sự, kinh doanh thương mại có điều khoản thỏa thuận khi xảy ra sự kiện bất khả kháng thì bên có nghĩa vụ phải thông báo cho bên có quyền về sự kiện bất khả kháng để được miễn trừ trách nhiệm.

Đối với những cá nhân thuê mặt bằng để mở spa, nhà hàng, quán bar, do quyết định tạm dừng hoạt động của chính quyền chỉ trong ngắn hạn, khi hết dịch được hoạt động trở lại nên tùy theo từng trường hợp cụ thể, các bên có thể thỏa thuận lại thời gian tiếp tục thực hiện hợp đồng, quyền, nghĩa vụ sau khi hết dịch.

Trường hợp người thuê mặt bằng kinh doanh gửi văn bản đến chủ nhà cho thuê, thông báo việc tạm dừng kinh doanh vì lý do dịch Covid-19 đề nghị được giảm, hoặc miễn tiền thuê mặt bằng trong thời gian đóng cửa, nếu chủ nhà vẫn bắt buộc người thuê mặt bằng trả đầy đủ tiền thuê có thể coi đó là hành vi trái “đạo đức xã hội” theo Điều 123 Bộ luật Dân sự 2015 và giao dịch dân sự vô hiệu.

Quy định là vậy, song theo Luật sư Nguyễn Tiến Hòa – Đoàn Luật sư Hà Nội, thực tế khó có thể xử lý chủ nhà về hành vi này. Để hạn chế thiệt hại do dịch bệnh Covid-19, người thuê mặt bằng, nhà ở để kinh doanh cần trình bày rõ tình hình thực tế và những khó khăn mình đang phải đối mặt cho chủ nhà biết để được chủ nhà xem xét giảm tiền thuê. 

Việc có được giảm tiền thuê hay không là do quá trình thỏa thuận giữa người thuê và chủ nhà, chủ nhà cũng nên trên tinh thần thiện chí xem xét giảm tiền thuê để chia sẻ khó khăn với người thuê trong giai đoạn này. Nếu chủ nhà vẫn cương quyết không giảm tiền thuê, người thuê buộc phải trả lại mặt bằng thì cả hai bên sẽ cùng chịu thiệt hại.