Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội được khởi động từ năm 2021 và đến nay đã hình thành một hệ sinh thái đặc biệt: nơi hội tụ các nguồn lực sáng tạo, nơi đối thoại giữa quá khứ và tương lai để làm nên bản sắc đô thị; nơi kết nối di sản với nghệ thuật và công nghệ nhằm thúc đẩy công nghiệp sáng tạo, đóng góp thiết thực vào nền kinh tế sáng tạo và tiến trình hội nhập quốc tế.
Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội đã từng bước khẳng định bản sắc riêng qua những chủ đề đậm chất văn hóa đương đại, cụ thể như: “Khơi nguồn sáng tạo – 2021: Sức sống mới cho Di sản”, “Thiết kế và Công nghệ – 2022: Sáng tạo – Cống hiến – Vì cộng đồng”, “Dòng chảy kết nối và Di sản sáng tạo – 2023: Thiết kế – Cộng đồng – Sáng tạo”, “Giao lộ sáng tạo – 2024: Đối thoại giữa kiến trúc di sản và nghệ thuật đương đại”.
Tiếp nối dòng chảy sáng tạo từ cộng đồng, theo dòng sự kiện, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội không chỉ làm sống lại những di sản bị lãng quên, chuyển đổi không gian sáng tạo, kết nối giới trẻ và cộng đồng mà quan trọng hơn, đã tụ hội những nguồn lực, khai thác những tiềm năng, thúc đẩy các chính sách phát triển kinh tế sáng tạo của Thủ đô.
Trên cơ sở đó, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2026 được định hướng tổ chức hoạt động vượt lên một sự kiện văn hóa nghệ thuật thường niên hay một lễ hội thông thường, hướng tới trở thành một thiết chế sáng tạo đô thị, nơi hội tụ, thử nghiệm và lan tỏa những ý tưởng mới, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của cộng đồng người dân Thủ đô.
Năm 2026, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội sẽ chuyển dịch từ “tổ chức lễ hội” sang “xây dựng hệ sinh thái sáng tạo đô thị” với tư duy liên ngành, kết nối: Nghệ thuật thị giác – Thiết kế – Công nghệ – Kiến trúc – Âm thanh – Dữ liệu – Thủ công – Trình diễn… tạo nên các trải nghiệm đa giác quan, các hình thức nghệ thuật mới và không gian tương tác mang tính quốc tế.
Phát biểu tại Lễ công bố khung hoạt động Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2026, bà Vũ Thu Hà, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội nhấn mạnh, Hà Nội mong muốn các dự án, ý tưởng và các hành động cụ thể khai thác phát huy giá trị văn hoá, di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, làng nghề truyền thống… trở thành các dự án sáng tạo, có tính thương mại và phát triển lâu dài, nơi mọi nỗ lực gìn giữ văn hóa, đổi mới tư duy và phát triển kinh tế được kết nối hài hòa.
Cũng theo bà Vũ Thu Hà, Thành phố Hà Nội mong muốn nhận được nhiều hơn nữa sự đồng hành của các cơ quan quản lý, các trường đại học, doanh nghiệp, nghệ nhân, kiến trúc sư, nhà thiết kế, nghệ sĩ và toàn thể cộng đồng sáng tạo để cùng xây dựng một hệ sinh thái sáng tạo Việt Nam giàu bản sắc, hiệu quả bền vững ở tầm cao mới, tiếp tục hiện thực hóa chủ trương của thành phố Hà Nội về khai thác nguồn lực văn hóa phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô một cách bền vững".
Theo định hướng xây dựng nền kinh tế sáng tạo, các hoạt động chính của Lễ hội bao gồm: Triển lãm sáng tạo, hội chợ sáng tạo, diễn đàn sáng tạo, cuộc thi sáng tạo, dự án sáng tạo, giải thưởng Thiết kế sáng tạo, quỹ sáng tạo, cơ sở hạ tầng sáng tạo.
Tại lễ công bố, ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam, khẳng định, việc chuyển từ một lễ hội sang mô hình hệ sinh thái sáng tạo sẽ tạo ra cơ hội lâu dài cho các nhà thiết kế, nghệ sĩ, doanh nghiệp sáng tạo và cộng đồng, biến sáng tạo thành thực hành chung của đời sống đô thị. UNESCO khẳng định sẽ tiếp tục đồng hành cùng Hà Nội trên hành trình xây dựng một không gian của kết nối, trí tưởng tượng và đổi mới.
Các địa điểm tham gia Lễ hội sẽ được mở rộng nhằm phát huy ý tưởng của nghệ sĩ và cộng đồng, khuyến khích thí điểm mô hình kinh tế sáng tạo, gắn kết du lịch và hướng tới xây dựng các dự án dài hạn, góp phần chỉnh trang đô thị và nâng cao chất lượng sống. Lễ hội năm nay được tổ chức theo 5 cụm không gian:
Không gian Di sản (Chợ Đồng Xuân – Bắc Qua): Thí điểm mô hình kết hợp di sản – sáng tạo – thương mại, kết nối nghệ nhân, nhà thiết kế và tiểu thương để hình thành tuyến trải nghiệm mới của kinh tế sáng tạo.
Không gian Kẻ Chợ (Phố cổ Hà Nội): Hồi sinh "Thị – Phố – Nghề", hình thành các "Phố Hàng sáng tạo" gắn với hệ thống làng nghề tinh hoa.
Không gian Tương lai (mạng lưới công viên Hà Nội): Sân chơi giáo dục sáng tạo, kỹ năng tương lai cho học sinh – sinh viên; không gian pavilion, workshop, Fablab, trại sáng tác.
Không gian Sinh thái (Bãi giữa sông Hồng): Thử nghiệm mô hình cộng sinh đô thị – sinh thái, ưu tiên nghệ thuật cảnh quan, thiết kế tuần hoàn và trải nghiệm theo mùa.
Không gian Cộng đồng (toàn thành phố): Kêu gọi các đại sứ quán, tổ chức quốc tế, trung tâm văn hóa, bảo tàng, trường đại học, không gian sáng tạo, quán cà phê, nhà hát… tổ chức các hoạt động hoặc hỗ trợ cộng đồng nghệ sĩ.
Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2026 sẽ mở màn bằng sự kiện "Tụ hội sáng tạo", tổ chức vào đầu tháng 1/2026 tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và khu vực Hoàn Kiếm, với các hoạt động nghệ thuật liên ngành nhằm kết nối mạng lưới sáng tạo và kêu gọi cộng đồng cùng chung tay xây dựng hệ sinh thái đổi mới xã hội, phục vụ phát triển công nghiệp văn hóa tại Thủ đô.
Phát biểu tại buổi lễ, KTS Hoàng Thúc Hào, Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho biết, vai trò tiên phong của giới sáng tạo trong thiết kế những không gian văn hóa gắn với cộng đồng, giàu cảm hứng và có sức lan tỏa dài lâu. Ông tin tưởng với tầm nhìn của Thành phố và sự tham gia đông đảo của cộng đồng sáng tạo, Lễ hội TKST Hà Nội sẽ tiếp tục khẳng định vị thế của Hà Nội như một Thành phố sáng tạo, nơi di sản được tôn trọng, con người được truyền cảm hứng và tương lai được kiến tạo mỗi ngày.
Tại lễ công bố, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã trao Chứng nhận Không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội cho 82 không gian đạt chuẩn theo Bộ tiêu chí phân loại Mạng lưới Không gian văn hóa sáng tạo. Đây là dấu mốc quan trọng, khẳng định nỗ lực của Thành phố trong việc thúc đẩy một hệ sinh thái sáng tạo bền vững và truyền cảm hứng.
