Lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh sau khi Ngân hàng nhà nước giảm lãi suất điều hành

ANTD.VN - Trong ngày nhận được thông tin giảm lãi suất điều hành, lãi suất qua đêm trên liên ngân hàng đã giảm mạnh xuống 2,78%/năm, giảm 20 điểm cơ bản (bps), lợi tức trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 1-3 năm giảm từ 6-12 bps xuống quanh mức 2,6%/năm.

Lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh

Kể từ hôm qua, 16/7, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã chính thức giảm lãi suất tái cấp vốn từ 6,25% xuống 6%/năm, lãi suất tái chiết khấu giảm từ 4,25% xuống 4%/năm; Lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với các ngân hàng giảm từ 7,25%/năm xuống 7,0%/năm. Lãi suất chào mua giấy tờ có giá qua nghiệp vụ thị trường mở giảm từ 4,75%/năm xuống 4,5%/năm.

Tuy nhiên, theo đánh giá chung, tác động của việc điều chỉnh lãi suất trên không quá lớn do NHNN điều hành chính sách tiền tệ trực tiếp thông qua các chỉ tiêu về tăng trưởng tín dụng, tăng trưởng tổng phương tiện thanh toán (M2)… không phải qua trung gian là lãi suất điều hành như các nước khác.

Đến tháng 6 năm nay, tăng trưởng tín dụng và tăng trưởng M2 lần lượt là 7,36% và 7,11% - thấp hơn so với cùng kỳ 2018. NHNN thực tế đã có một đợt nới hạn mức tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng đủ tiêu chuẩn nhưng hầu hết thấp hơn đề xuất từ các ngân hàng thương mại.

Mục tiêu tăng trưởng tín dụng đặt ra cho cả năm vẫn là 14%, cho thấy NHNN đang điều hành M2 thận trọng. Điều này hoàn toàn hợp lý do xét trong bối cảnh tổng cầu chậm cải thiện, tăng M2 sẽ làm tăng rủi ro lạm phát, nhập siêu, bong bóng tài sản. Giá dầu tăng đột ngột và thương chiến Mỹ - Trung leo thang là 2 cảnh báo nhãn tiền để tiếp tục thận trọng với chính sách tiền tệ.

Lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh sau khi NHNN thông báo giảm một số lãi suất điều hành

Theo đánh giá của Bộ phận Phân tích và tư vấn khách hàng cá nhân (SSI Retail Research) của CTCP Chứng khoán Sài Gòn (SSI), trong ngắn hạn mặt bằng lãi suất giao dịch trên liên ngân hàng và lợi tức trái phiếu Chính phủ các kỳ hạn ngắn trên thứ cấp là 2 đối tượng chịu tác động mạnh nhất.

Trong ngày nhận được thông tin giảm lãi suất điều hành, lãi suất qua đêm trên liên ngân hàng đã giảm mạnh xuống 2,78%/năm, giảm 20 điểm cơ bản (bps), lợi tức trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 1-3 năm giảm từ 6-12 bps xuống quanh mức 2,6%/năm.

Xét dài hơn, các lãi suất trên thị trường liên ngân hàng sẽ dao động trong khoảng từ lãi suất tín phiếu đến lãi suất OMO (lãi suất tái chiết khấu, lãi suất tái cấp vốn, lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ, lãi suất mua kỳ hạn giấy tờ có giá ), tức là từ 2,75%/năm đến 4,5%/năm.

Mục tiêu giảm lãi suất có thể đạt được?

Tuy vậy, vốn liên ngân hàng (thị trường 2) chỉ đáp ứng các nhu cầu vốn ngắn hạn, không dùng để cấp tín dụng và bị hạn chế bởi tỷ lệ 20% so với vốn huy động trên thị trường 1 nên tính liên thông từ thị trường 2 xuống thị trường 1 cần một thời gian dài.

Dù tác động đến thị trường 1 là hạn chế nhưng việc giảm hàng loạt lãi suất điều hành lần này là động thái tiếp theo sau một loạt các hành động trước đó như các NHTM Nhà nước tiên phong giảm lãi suất cho vay với các nhóm ngành ưu tiên tới 2 lần kể từ đầu năm đến nay;

NHNN tuyên bố sẽ xử lý nghiêm các NHTM chạy đua tăng lãi suất huy động trong đó gồm cả việc sẽ cắt giảm “room” tín dụng; kiểm soát chặt chẽ các hoạt động cho vay bất động sản và đầu tư trái phiếu bất động sản của các NHTM… Qua đó thể hiện sự tăng cường kiểm soát dòng chảy tín dụng và chủ trương giảm mặt bằng lãi suất để hỗ trợ cho các doanh nghiệp.

Thời gian gần đây, các NHTM yếu thanh khoản đã đẩy lãi suất huy động lên khá cao, nới rộng khoảng cách với lãi suất huy động của nhóm các NHTM Nhà nước và NHTM cổ phần lớn.

Tuy nhiên, theo SSI Retail Research, với tỷ trọng trên 70% thị phần huy động và cho vay, nhóm NHTM Nhà nước và các NHTM cổ phần lớn mới đóng vai trò quyết định trong xu hướng lãi suất chung của thị trường 1.

“Trong bối cảnh có nhiều yếu tố thuận lợi như đã phân tích phía trên, các biện pháp kỹ thuật của NHNN nếu có được sự đồng lòng của các NHTM lớn thì mục tiêu giảm lãi suất vẫn có thể đạt được mà chưa cần phải dùng đến biện pháp nới lỏng, bơm tiền vào nền kinh tế” – báo cáo của SSI Retail Research nhận định.