Lừa hơn 3 tỷ của chính mình…
Theo Bản án số 403/2014/HSST, ngày 17-9-2014 của TAND TP Hà Nội, ông Trần Minh Anh (SN 1961, trú ở số 13, phố Ngọc Hà, phường Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội) bị VKSND Tối cao truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, quy định tại điểm a, khoản 4, Điều 139-BLHS. Theo đó, ông Trần Minh Anh bị VKS xác định đã lừa đảo chiếm đoạt của Công ty CP Chứng khoán Bảo Việt Hà Nội (gọi tắt là Công ty Bảo Việt) hơn 3 tỷ đồng với nội tình vụ án được tóm tắt như sau.
Cuối tháng 1-2007, bà Bùi Thị Minh (trú ở phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng) và con rể là Trần Minh Anh đến Công ty Bảo Việt mở tài khoản, rồi “rót” hơn 3 tỷ đồng vào đó để kinh doanh cổ phiếu. Hơn 1 năm sau, bà Minh đến Công ty Bảo Việt rút tiền thì phát hiện trong tài khoản chỉ còn lại 9,1 triệu đồng. Số tiền trong tài khoản mang tên bà Minh trước đó đã bị Trần Minh Anh 19 lần làm thủ tục rút hết. Cho rằng con rể lợi dụng sự thiếu hiểu biết của mẹ vợ để chiếm đoạt tài sản, ngày 31-7-2008, bà Minh có đơn tố cáo Trần Minh Anh... Hồ sơ vụ án cho thấy, về danh nghĩa bà Minh là chủ tài khoản mở tại Công ty Bảo Việt, song thực tế thì mọi thủ tục giấy tờ, ký tá và tất cả các lần rút tiền, chuyển tiền đều do Trần Minh Anh thực hiện. Các lần Minh Anh giao dịch, mua bán chứng khoán tại Công ty Bảo Việt hầu hết đều có mặt bà Minh chứng kiến. Về số tiền được đưa vào tài khoản mang tên bà Minh, nhiều tài liệu cũng cho thấy đó thực chất là tiền của Minh Anh và vợ là chị Trần Kim Ngân (hiện ở Đức, con gái bà Minh) gửi về để chơi chứng khoán.
Khi vụ việc được các cơ quan pháp luật thụ lý giải quyết, bà Minh và con gái khai đó là tiền riêng của chị Ngân gửi về trả nợ mẹ đẻ. Thế nhưng, trong nhiều tài liệu, lời khai của những người liên quan lại chỉ ra rằng số tiền hơn 3 tỷ đồng được đưa vào tài khoản mang tên bà Minh có nguồn gốc từ việc chị Ngân bán ngôi nhà chung với Minh Anh ở bên Đức, rồi gửi về cho chồng và để chơi chứng khoán. Lời khai của chị Ngân và Minh Anh còn thể hiện, do sợ bị truy thu tiền thuế nên khi gửi tiền, gia đình đã thống nhất lấy tên cháu ngoại gửi tiền về cho bà. Hiện nay, mặc dù Minh Anh và chị Ngân đang đứng ở hai “chiến tuyến”, song thực tế hôn nhân giữa 2 người vẫn còn hiệu lực, thể hiện bằng Giấy đăng ký kết hôn vào năm 1988, có trong hồ sơ vụ án. Quá trình giải quyết vụ việc, ban đầu, các cơ quan tiến hành tố tụng xác định bà Minh là bị hại, nhưng sau đó lại cho rằng Công ty Bảo Việt mới thực sự là nguyên đơn dân sự.
Tòa tuyên vô tội, viện nói... không
Với hàng loạt tình tiết, chứng cứ, tài liệu mâu thuẫn nhau trong hồ sơ, thế nên TAND TP Hà Nội đã nhiều lần đưa vụ án ra xét xử, rồi lại trả hồ sơ điều tra bổ sung, nhưng cuối cùng vẫn không đồng thuận với quan điểm truy tố của VKSND Tối cao. Mới đây (ngày 15-9), phiên tòa xét xử Trần Minh Anh lại được mở lại một lần nữa với sự có mặt của chị Trần Kim Ngân. Sau 3 ngày xét xử, chiều 17-9, thẩm phán, chủ tọa phiên tòa sơ thẩm Nguyễn Xuân Hùng đã tuyên bố ông Trần Minh Anh không phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” như cáo trạng truy tố. Tòa cũng dành quyền khởi kiện cho các bên liên quan nếu có yêu cầu về khoản tiền hơn 3 tỷ đồng.
HĐXX sơ thẩm nhận định, Việc bà Minh đứng tên chủ tài khoản ở Công ty Bảo Việt là có sự thỏa thuận giữa chị Ngân, Minh Anh và bà Minh.
Tòa khẳng định, bị cáo và chị Ngân đã bàn nhau chơi chứng khoán và thực tế đã cùng nhau mua bán cổ phiếu từ trước. Lần gửi tiền về nước, sau đó lấy tên bà Minh mở tài khoản chơi chứng khoán, chị Ngân gửi tổng cộng 17.000 euro (hơn 3 tỷ đồng) và 34.000 USD. Khi cùng mẹ vợ ra ngân hàng rút tiền, Minh Anh đã giữ lại 34.000 USD để chi tiêu cá nhân, nhưng bà Minh và chị Ngân không hề có ý kiến gì. Về nguồn gốc số tiền ấy, tòa xác định đó chính là tiền bán ngôi nhà bên Đức, tài sản chung giữa chị Ngân và bị cáo. HĐXX nhận định tiền mua ngôi nhà bên Đức là do quá trình làm ăn, tích lũy của vợ chồng chị Ngân, khi Trần Minh Anh chưa bị trục xuất về nước. Tòa án Hà Nội khẳng định, mối quan hệ giữa bị cáo và chị Ngân vẫn là hôn nhân hợp pháp vì chưa có bản án ly hôn.
Mặc dù, Tòa án Hà Nội đã tuyên bố bị cáo Trần Minh Anh không phạm tội, song VKSND TP Hà Nội (giữ quyền công tố trong giai đoạn sơ thẩm) lại có quan điểm ngược lại. Vì thế, vào ngày cuối của thời hạn kháng cáo, kháng nghị, VKSND TP Hà Nội đã ra Quyết định số 17/QĐKNPT-P1, ngày 1-10-2014 kháng nghị bản án sơ thẩm của tòa án cùng cấp. Tại quyết định kháng nghị, VKS bác bỏ hầu hết đánh giá, nhận định của HĐXX sơ thẩm, đồng thời đề nghị Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội xét xử vụ án Trần Minh Anh theo thủ tục phúc thẩm để hủy Bản án số 403/2014/HSST của TAND TP Hà Nội.
