Cần nhanh chóng gỡ "nút thắt" cho Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2

ANTD.VN - Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 đã hoàn thành hơn 84% tổng khối lượng các hạng mục xây dựng, lắp đặt thiết bị chính và đang rất kỳ vọng sớm có được những quyết định mới để hoàn thiện đầu tư.

Theo đó, tại cuộc trao đổi với báo chí mới đây, đại diện Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) khẳng định: “Sai phạm tại Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 đã được các cơ quan chức năng xử lý những cá nhân vi phạm theo đúng quy định của pháp luật, trong đó có cả câu chuyện thu hồi tài sản Nhà nước thất thoát từ Dự án. Tuy nhiên, đây không thể là lý do để tiếp tục ảnh hưởng tới công tác triển khai Dự án”.

Cũng theo PVN, tại Lễ khánh thánh Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 1 (ngày 14/2), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, Chính phủ đã báo cáo Bộ Chính trị để giải quyết các vấn đề của Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 với mục tiêu hoàn thành vào năm 2020, qua đó hoàn thành Trung tâm Nhiệt điện Thái Bình.

Tổng quát về Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 

Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam cho rằng để cụ thể hoá chủ trương hoàn thành Dự án vào năm 2020, thì một mình PVN không thể giải quyết được, vì có rất nhiều khó khăn. Đặc biệt là vấn đề thu xếp tài chính cho các hạng mục còn lại, do từ tháng 9/2018, các ngân hàng đã tạm ngừng giải ngân nguồn vốn vay.

Trong khi ấy, dự án đã ký hợp đồng vay vốn các tổ chức tài chính nước ngoài với giá trị 937,14 triệu USD. Tính đến ngày 31/12/2018, đã giải ngân được 610,32 triệu USD. Phần còn lại chưa được giải ngân là 326,83 triệu USD và đã hết hạn giải ngân vào ngày 28/9/2018.

Đại diện PVN cho biết, việc không thể giải ngân tiếp vốn vay là do các các bên cho vay dừng giải ngân để làm rõ các nội dung như chậm tiến độ Dự án, chậm thanh toán; sai phạm của các cá nhân tại PVN, Ban Quản lý dự án và Tổng công ty Xây lắp Dầu khí (PVC) có liên quan và năng lực của tổng thầu PVC trong triển khai Dự án.

Trước vướng mắc nêu trên, PVN đã có văn bản gửi Bộ Tài chính và các bên cho vay để xin gia hạn thời gian giải ngân vốn vay tới ngày 31/12/2021 - tiến độ điều chỉnh cập nhật mới của Dự án. Dù chưa có phản hồi chính thức, nhưng theo PVN, các ngân hàng nước ngoài cam kết tiếp tục giải ngân các khoản vay theo hợp đồng đã ký, nếu được Bộ Tài chính chấp thuận gia hạn giải ngân phù hợp với tiến độ điều chỉnh của Dự án.

Vướng mắc về tài chính đang khiến Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 có nguy cơ chậm tiến độ.

Đối với phần vay trong nước số tiền 4.600 tỷ đồng từ 4 ngân hàng (Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank), sau khi đàm phán điều kiện vay, xin phê duyệt cho vay vượt hạn mức nhưng vẫn không thể triển khai được vì các ngân hàng này đưa lý do Ngân hàng Nhà nước đề nghị thẩm định lại dự án, thẩm định năng lực của nhà thầu EPC và cần xin phép Thủ tướng…

Việc tìm hướng vay từ Ngân hàng Phát triển Việt Nam cũng gặp khó khăn, do Dự án không thuộc Danh mục Cấp tín dụng Nhà nước theo quy định tại Nghị định 32/2017/NĐ-CP. Ngay cả việc PVN định thu xếp vốn từ nguồn trái phiếu trong nước hoặc khoản vay SACE không có bảo lãnh của Chính phủ cũng gặp khó khăn, bởi không được cấp có thẩm quyền xem xét, chấp nhận.

Ngoài các nguyên nhân dẫn đến việc dự án có nguy cơ tiếp tục bị chậm tiến độ như nêu trên, PVN cho rằng: Chi phí quản lý dự án của Tổng thầu PVC tăng cao; hồ sơ, thủ tục pháp lý của dự án còn một số vấn đề không đảm bảo nên có rất nhiều việc hoàn thành nhưng không thể thanh/quyết toán (trong đó có cả yếu tố tâm lý của những cán bộ được cử đến “giải cứu” dự án này) và những rủi ro phát sinh về máy móc thiết bị hết thời hạn bảo hành, không vay thêm được vốn… cũng là những nguyên nhân quan trọng.

Để dự án có thể hoàn thành, PVN cho rằng nhiều vấn đề lớn hiện nay cần phải giải quyết ngay. Đó là nên có cơ chế/cách thức nghiệm thu từng phần - giải ngân cho dự án; phần vốn vay chưa được Bộ Tài chính cho giải ngân (hơn 327/937 triệu USD vốn vay nước ngoài đã được Chính phủ bảo lãnh và các Ngân hàng thương mại trong và ngoài nước chưa cho vay), trước mắt cần sử dụng vốn chủ sở hữu để giải ngân nhằm đáp ứng mục tiêu phát điện.

Cùng với đó, do sớm nhận diện được các khó khăn của dự án nên từ tháng 11/2017, PVN đã có các báo cáo Bộ Công Thương, Ủy ban QLVNN tại doanh nghiệp và Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên, với các khó khăn, vướng mắc vượt thẩm quyền đã được PVN báo cáo tại các công văn số: 7490/DKVN-HĐTV ngày 24/11/2017; số 796/DKVN-BĐ-TCKT ngày 13/02/2019 nhưng chưa được cấp có thẩm quyền hướng dẫn, chấp thuận nên nguy cơ Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 tiếp tục bị chậm vẫn ngày càng hiện hữu.

Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2, Công suất thiết kế 1.200MW, khi hoàn tất đầu tư sẽ cung cấp khoảng 7,2 tỷ kWh điện thương phẩm/năm lên lưới điện quốc gia. Tổng mức đầu tư điều chỉnh trước thuế 1,827 tỷ USD, trong đó quy mô vốn vay cần thu xếp là 1,279 tỷ USD.