- Nhật Bản chi 42 tỉ USD cho quân sự năm 2015
- Nhật Bản ồ ạt mua sắm máy bay nâng cao sức mạnh trên không
- Mỹ tăng cường chiến hạm USS Chancellorsville đồn trú tại Nhật Bản
Lực lượng phòng vệ Nhật Bản tham gia cứu trợ ở Philippines
Đây có thể coi là một bước ngoặt nữa trong tham vọng của Nhật Bản từng bước mở rộng vai trò của Lực lượng phòng vệ (SDF) nước này. Những thay đổi mà Thủ tướng Nhật Bản S. Abe xác định là một “nhiệm vụ ưu tiên” của SDF sẽ đặt quyền phòng vệ tập thể lên ngang hàng với quyền phòng vệ của Nhật Bản trong trường hợp xảy ra một cuộc xâm lược hay đứng trước nguy cơ đe dọa chuẩn bị xâm lược.
Ra đời trong bối cảnh bại trận trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Hiến pháp của Nhật Bản quy định SDF không được sử dụng với mục đích nào khác ngoài mục đích phòng vệ. Tuy nhiên, những bước phát triển thần kỳ của kinh tế đã biến Nhật Bản trở thành một trong những cường quốc kinh tế trên thế giới. Muốn khẳng định địa vị của mình trên trường quốc tế, Nhật Bản không thể chỉ dựa vào sức mạnh kinh tế mà còn bằng sức mạnh quân sự. Nâng cấp và mở rộng vai trò của SDF chính là nhằm thực hiện tham vọng đó.
Thay đổi trước hết là việc hiện đại hoá các trang thiết bị và mở rộng quy mô về quân số của SDF. Từ chỗ là lực lượng cảnh sát dự bị quốc gia với 75.000 quân, sau đó được nâng lên 110.000 quân và bây giờ tổng số quân ở cả ba lực lượng trên bộ, trên biển và trên không của SDF là khoảng 240.000 quân, trong đó lực lượng trên bộ là 148.000, trên biển là 46.000 và trên không là 46.000 với những trang thiết bị về vũ khí chiến đấu ngày một hiện đại, chi phí cho quốc phòng cũng ngày một tăng để đáp ứng cho việc hiện đại hoá các trang thiết bị quân sự.
Bên cạnh những thay đổi về mặt quy mô và số lượng cũng như về mặt hiện đại hoá các trang thiết bị chiến đấu thì một sự thay đổi lớn đối với SDF đó là việc mở rộng phạm vi hoạt động. Từ quyết định đầu tiên có tính thăm dò hồi năm 2004 khi chính quyền của cựu Thủ tướng Koizumi gửi quân đến Iraq với tư cách là đội quân gìn giữ hoà bình, đến nay phạm vi hoạt động của SDF đã không còn bó hẹp trong biên giới quốc gia với chức năng phòng vệ thuần túy mà đã vượt ra ngoài biên giới thông qua việc tham gia vào các hoạt động gìn giữ hoà bình cũng như trợ giúp tái thiết đất nước ở những nơi bị chiến tranh tàn phá.
Nếu như dự định xem xét lại Luật các lực lượng phòng vệ của chính phủ Nhật Bản được Quốc hội nước này chấp nhận, vai trò của SDF sẽ còn được mở rộng hơn. Chẳng hạn, SDF có thể tham gia bảo vệ các tàu chiến Mỹ khi bị tấn công bởi một nước thứ ba, được phép buộc dừng các tàu để kiểm tra khi nghi ngờ các tàu này chở vũ khí, hay được phép ngăn chặn một tên lửa đạn đạo khi nó bị phát hiện là đang hướng vào Nhật Bản hoặc một nước đồng minh của nước này, bảo vệ lực lượng gìn giữ hòa bình ở nước ngoài...
Đây chính là một trong những ưu tiên của Thủ tướng Shinzo Abe kể từ khi lên nắm quyền vào cuối năm 2012 dưới khẩu hiệu đưa “Đất nước Mặt trời mọc” thành “quốc gia đóng góp chủ động” cho hòa bình và an ninh toàn cầu thông qua việc tăng cường năng lực của SDF. Dự kiến sau khi tham vấn với đối tác trong liên minh cầm quyền là đảng Komeito vào trước ngày 20-3, Đảng Dân chủ tự do (LDP) của ông S. Abe sẽ chính thức đệ trình sự thay đổi của SDF ra Quốc hội.
Những thay đổi này sẽ chấm dứt việc cấm Nhật Bản hỗ trợ một quốc gia đồng minh trong trường hợp quốc gia đó bị tấn công. Ngoài ra, nó cũng nới lỏng những hạn chế về hoạt động của SDF trong chiến dịch gìn giữ hòa bình do Liên hợp quốc đứng đầu và các “kịch bản vùng xám” - những tình huống bất trắc nhưng chưa đến mức bùng phát thành chiến tranh.
