Vụ ‘Thánh địa' thổi hít ‘bóng cười’ 274 Xã Đàn: Chuyên gia pháp lý lên tiếng

• Cận cảnh ‘thánh địa’ thổi, hít ‘bóng cười” giữa Hà Nội
• Xâm nhập ‘thánh địa’ thổi, hít ‘bóng cười” giữa Hà Nội

Chuyên gia pháp lý Trịnh Văn đã trao đổi với PV ANTĐ xung quanh vấn đề quản lý “bóng cười”, và trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền.

Chế tài khá rõ ràng

Theo chuyên gia pháp lý Trịnh Văn, trước những hệ lụy của “bóng cười” về mặt sức khỏe người sử dụng cũng như tình hình an ninh, trật tự, pháp luật đã có những quy định, chế tài đối với hành vi sản xuất, kinh doanh khí N20 (trong “bóng cười”).

Nhiều bạn trẻ sử dụng "bóng cười" tại cơ sở 274 Xã Đàn

Việc sản xuất, kinh doanh "bóng cười" bị hạn chế, chỉ được sản xuất, kinh doanh với những điều kiện nhất định. Chính vì vậy mà loại hình sản xuất, kinh doanh này bắt buộc phải được cấp "Giấy phép hạn chế sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh".

Theo đó, nếu sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh mà không có giấy phép sẽ bị xử phạt từ 12.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng (điểm a, khoản 1, Điều 10 - Nghị định số 163/2013/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ).

Trường hợp tiếp tục sản xuất, kinh doanh khi đã bị cơ quan có thẩm quyền đình chỉ hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc đã bị tước quyền sử dụng hoặc thu hồi "Giấy phép hạn chế sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh" thì mức xử phạt là từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng.

Cơ sở vi phạm còn bị áp dụng hình phạt bổ sung như tước quyền sử dụng Giấy phép hạn chế sản xuất, kinh doanh hóa chất từ 1 tháng đến 3 tháng (trường hợp được cấp giấy phép) đối với hành vi vi phạm kinh doanh không đúng phạm vi, đối tượng, quy mô, thời gian, địa bàn, địa điểm, mặt hàng ghi trong Giấy phép hạn chế sản xuất, kinh doanh hóa chất được cấp, trong trường hợp vi phạm nhiều lần hoặc tái phạm.

Lực lượng nào có thẩm quyền xử lý vi phạm?

Vẫn theo chuyên gia pháp lý Trịnh Văn, thẩm quyền xử lý, căn cứ các Điều 38, 39, 40 - Nghị định 163/2013/NĐ-CP, thì Chủ tịch UBND các cấp có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hóa chất, phân bón và vật liệu nổ công nghiệp thuộc phạm vi quản lý xảy ra tại địa phương.

Với những gì đã và đang diễn ra tại cơ sở 274 Xã Đàn như ANTĐ phản ánh, thẩm quyền và trách nhiệm xử lý vi phạm trước hết thuộc Chủ tịch UBND phường Phương Liên và Chủ tịch UBND quận Đống Đa.

Bên cạnh đó, Thanh tra chuyên ngành thuộc Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Công thương, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng được phép xử lý các vi phạm về sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh.

Theo quy định, lực lượng Công an và Hải quan cũng có quyền xử phạt khi phát hiện ra những vi phạm về sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh.

“Hiện nay, bên cạnh việc phát hiện xử lý các vi phạm về sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh, lực lượng Công an, Quản lý thị trường… còn có thể xử lý cơ sở kinh doanh "bóng cười" nếu vi phạm về công tác phòng chống dịch Covid-19, vi phạm về thời gian kinh doanh và những vi phạm khác liên quan”, chuyên gia pháp lý Trịnh Văn nêu rõ.

Cần coi "bóng cười" như một dạng ma túy

Theo quy định pháp luật hiện nay, khí N2O, gồm cả "bóng cười" không nằm trong Danh mục các chất ma túy và tiền chất được ban hành theo Nghị định số 73/2018/NĐ-CP ngày 15-5-2018 của Chính phủ.

Nó là một loại hóa chất được quản lý chuyên ngành bởi Bộ Công thương, thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp. Trong đó, chủ yếu sử dụng để gây tê, giảm đau trong lĩnh vực y tế hoặc dùng để đóng gói, bảo quản thực phẩm.

Theo các chuyên gia y tế, khí N2O (trong "bóng cười") là loại khí độc gây ngạt, khi sử dụng nhiều lần có thể dẫn đến tổn thương tủy sống, gây thiếu máu và giảm khả năng sinh sản, sử dụng quá nhiều dẫn đến ngộ độc nặng và tử vong. Người sử dụng “bóng cười” để tạo cảm giác “phê”, thậm chí lơ mơ, sững sờ và bản chất chính là có biểu hiện ngộ độc cấp tính nhưng một lát sau sẽ lại tỉnh.

Người sử dụng "bóng cười" trong tình trạng như vậy rất dễ bị vướng vào các vấn đề phức tạp tiếp theo như bị trộm cắp, nữ giới lạm dụng, ngã hoặc gây tai nạn nếu đang lái xe mà hít "bóng cười".

Biểu hiện của những người sử dụng "bóng cười", cơ bản rất giống với người sử dụng ma túy. Về cơ chế tác dụng trên cơ thể người, khí N2O có chung với chất ma túy heroin về các vị trí đích tác dụng trên hệ thần kinh, tâm thần. Trong khi ấy, khí N2O vốn chỉ được sử dụng trong lĩnh vực y tế hay công nghiệp thực phẩm.

Do đó, về lâu dài cần sớm đưa khí N2O, đặc biệt là "bóng cười" vào danh mục chất cấm sử dụng cho mục đích giải trí để có các biện pháp quản lý đồng bộ, chặt chẽ. Mặt khác, cần nghiên cứu và xác định khí N20 hay "bóng cười" là chất hướng thần trong hệ thống pháp luật về Phòng, chống ma túy. Từ đó, bổ sung khí N2O ("bóng cười") và các chất tương tự vào danh mục các chất ma túy và tiền chất.

Nói cách khác, cần phải coi "bóng cười" như một dạng ma túy mới để áp dụng các chế tài mạnh mẽ, triệt để ngay cả đối với người sử dụng. Còn trước mắt, cơ quan chức năng cần tăng cường quản lý địa bàn và lĩnh vực sản xuất, kinh doanh hóa chất thuộc Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh để kịp thời phát hiện, xử lý đối với các hành vi vi phạm liên quan đến khí N2O nói chung và "bóng cười" nói riêng.

Đã từng xử lý cơ sở 274 Xã Đàn

Chiều 15-11, PV ANTĐ đã trao đổi với chỉ huy Đội QLTT số 4 – Cục QLTT Hà Nội, xung quanh cơ sở kinh doanh số 274 Xã Đàn. Theo vị đại diện này, cơ sở trên từng bị kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm về hành vi kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ; không có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hóa chất; đều liên quan đến “bóng cười”.

“Đã từng kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm” cũng là phản hồi mà PV ANTĐ nhận được từ một số cơ quan hữu trách của quận Đống Đa, xung quanh cơ sở kinh doanh 274 Xã Đàn.

Với những chế tài và quy định khá rõ ràng về thẩm quyền, trách nhiệm, đã đến lúc, cơ quan chức năng quận Đống Đa và lực lượng QLTT cần có biện pháp kiên quyết hơn nữa, chấm dứt triệt để hoạt động bán và sử dụng “bóng cười”, tại địa chỉ nhức nhối này.