Trẻ sinh non gia tăng - Đối mặt nhiều nguy cơ

ANTĐ - Thống kê tại Bệnh viện Phụ sản trung ương gần đây cho thấy tỷ lệ trẻ sinh non có xu hướng tăng lên, từ 15% vào năm 2011 lên 18% vào năm 2013. Theo Tổ chức Y tế thế giới, Việt Nam nằm trong số 42 nước có tỷ lệ trẻ tử vong cao nhất thế giới, 25% nguyên nhân tử vong là do sinh non. 
Trẻ sinh non gia tăng - Đối mặt nhiều nguy cơ ảnh 1

Tại Bệnh viện Phụ sản trung ương, ước tính một năm có khoảng 4.000 trẻ đẻ non. Trung tâm Chăm sóc và Điều trị sơ sinh của Bệnh viện thường xuyên có khoảng 100 cháu nằm, có thời điểm quá tải 2 cháu một giường. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến xu hướng này, trong đó một phần là do sự phát triển của các biện pháp hỗ trợ sinh sản. Trước kia nhiều phụ nữ bị vô sinh thì nay điều trị được, tăng khả năng có thai. Tuy nhiên, bản thân những phụ nữ này cũng gặp vấn đề, nội tiết không ổn định vì thế khả năng sảy thai, sinh non rất dễ. Ngoài ra, theo các bác sĩ, tình trạng viêm nhiễm (viêm phổi, viêm họng, thậm chí sâu răng); sinh đa thai; rau tiền đạo; u xơ tử cung… cũng là nguyên nhân khiến trẻ sinh non. Mẹ quá tuổi hoặc quá trẻ cũng làm tăng nguy cơ sinh non. Bệnh viện từng có thai phụ sinh con khi mới 12 tuổi, bé sinh ra được 32 tuần, chỉ nặng 1,8 kg. Đặc biệt 30% trường hợp đẻ thiếu tháng chưa tìm được nguyên nhân.

Ở trẻ sinh non, các cơ quan trong cơ thể trẻ chưa được phát triển một cách đầy đủ và hoàn chỉnh, khiến chúng phần lớn bị tổn thương về cả thể lực lẫn trí tuệ. Một trẻ sinh non khi ra đời sẽ gặp ngay nguy cơ bị ngạt, suy hô hấp trong quá trình sinh (dù sinh thường hay sinh mổ), chấn thương lúc sinh do non yếu, xuất huyết não - màng não, những dị dạng thai do cơ thể chưa đủ thời gian phát triển hoàn chỉnh, viêm ruột hoại tử, co giật, nhiễm trùng huyết và tổn thương võng mạc mắt. 

75% trẻ em dưới 1 tuổi tử vong do bị sinh non. Đặc biệt, các em còn phải đối mặt với những nguy cơ tiềm ẩn về nhiều loại bệnh lý như bệnh vàng da, nhiễm trùng da, bị tự kỷ, xơ hóa võng mạc… Suy  hô hấp là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến nguy cơ tử vong ở trẻ sinh non. Trẻ càng sinh thiếu tuần tuổi thì càng dễ bị suy hô hấp. Đặc trưng của tình trạng này đó là bệnh màng trong, do sự thiếu hụt hoạt tố sunfactan, chất có chức năng giữ phế quản phổi không bị xẹp khi thở ra. Bệnh này dẫn đến triệu chứng trẻ bị tím tái, thở gắng sức, phải hỗ trợ máy thở và có thể tử vong.

Trẻ sinh non thường có sức đề kháng yếu, hệ miễn dịch kém nên dễ bị nhiễm trùng như nhiễm trùng huyết, viêm phổi, viêm ruột hoại tử… Sản phụ sinh non không rõ nguyên nhân, vỡ ối sớm, bị sốt trong giai đoạn chuyển dạ... đều là những nguyên nhân khiến trẻ bị nhiễm trùng. Triệu chứng bị nhiễm trùng của trẻ sinh non thường khó phát hiện, chẩn đoán một cách chính xác dẫn đến nguy cơ tử vong cao.

Trẻ sinh non cũng rất dễ bị bệnh vàng da. Bệnh này vô cùng nguy hiểm, nếu không phát hiện và chữa trị kịp thời rất dễ gây nhiễm độc thần kinh, để lại di chứng suốt đời và thậm chí là có thể bị tử vong. Nguyên nhân gây nên là do gan của trẻ sinh non không được phát triển toàn diện để thực hiện đầy đủ chức năng chuyển hóa của mình. Các bà mẹ cần phải thực hiện đúng hướng dẫn của bác sĩ để trẻ không bị mắc căn bệnh nguy hiểm này.

Ngoài ra trẻ sinh non còn rất dễ bị rối loạn tiêu hóa, do ruột của trẻ phát triển chưa hoàn thiện, không đủ máu, mỏng dần rồi dẫn đến bị viêm hoạt tử ruột hoặc bị thủng. Xơ hóa võng mạc do trẻ bị ngộ độc oxy khi nồng độ oxy có trong máu quá cao làm cho võng mạc giãn nở và co thắt bất bình thường, gây tổn thương đến thị giác và có thể bị mù lòa nếu phụ huynh không đưa con đến khám bác sĩ đúng định kỳ.

Vì vậy các bà mẹ lưu ý là thường xuyên khám sức khỏe định kỳ, tránh làm việc quá sức, bổ sung dinh dưỡng cần thiết và khoa học, tránh sử dụng các chất kích thích... Đặc biệt luôn giữ cho tinh thần thoải mái, vui tươi để mẹ và bé cùng vượt cạn thành công.