- Cảnh sát Nhật Bản nỗ lực giám sát hoạt động của các băng đảng
- Philippines buộc các tân sinh viên phải xét nghiệm ma túy
- “Lolia chết người”
Nạn bạo lực ở Mexico diễn ra muôn hình vạn trạng
“Bảo vệ công lý” chỉ là vỏ bọc
Ngoài 6 nạn nhân bị chặt tay nói trên, người ta còn phát hiện một thi thể có một bức thư đi kèm với nội dung: “Chúng tôi là những kẻ trộm không tôn trọng phụ nữ và trẻ em. Những kẻ đánh cắp xe máy, dây chuyền và điện thoại di động có thể hiểu được điều này”. Dưới bức thư là chữ ký của một nhóm tự xưng Elite Anti-Rat Group (Nhóm chống chuột hàng đầu) với mặt cười bên cạnh.
Nhà chức trách Jalisco cho hay, các nạn nhân đều là những kẻ hành nghề móc túi. Theo công tố viên Eduardo Almaguer, nhóm “chống chuột” chỉ là một phe nhỏ của tổ chức có tên Băng đảng thế hệ mới ở Jalisco đang “gieo rắc mầm khủng bố” trong khu vực những năm gần đây. Nhóm này chủ trương gây thương tật vĩnh viễn cho những thành viên băng đảng ma túy cố tình bỏ trốn mà không chịu nộp tiền bán ma túy về cho "ông trùm". Ông Eduardo Almaguer cho rằng, đây là một dạng thanh toán trong băng đảng, nhưng được ngụy trang bằng hành động bảo vệ công lý.
Tổ chức Băng đảng thế hệ mới ở Jalisco lần đầu xuất hiện vào năm 2009, là một nhóm tách ra từ Zetas - đội quân với phần lớn thành viên thuộc lực lượng đặc nhiệm Mexico (khoảng 5.000 binh sĩ) được quân đội Mỹ đào tạo tại Fort Bragg suốt những năm 1990. Ngày nay, Zetas được coi là tổ chức tội phạm có tổ chức phức tạp nhất và có công nghệ tiên tiến nhất Mexico. Ngay từ khi mới thành lập, nhóm này tuyên bố diệt trừ những thành viên xuất thân từ lính của Zetas, hướng tới khôi phục hòa bình và trật tự.
Tuyên bố của họ được đăng tải trên YouTube năm 2009 cùng với các lá thư gửi đến nhân dân Mexico và Tổng thống lúc bấy giờ, ông Felipe Calderon. Thời điểm đó, Mexico vừa trải qua chiến dịch quân sự chống băng đảng ma túy khiến 100.000 người thiệt mạng, hàng chục nghìn người khác mất tích nhưng không thành công. “Chúng tôi đấu tranh chống lại các vụ bắt cóc, tống tiền, giết hại phụ nữ, trẻ em, đòi tiền bảo kê cũng như các vụ ám sát binh lính và nhà báo Mexico”, nhóm này khẳng định.
Trước thông tin về nhóm Băng đảng thế hệ mới ở Jalisco, một số người dân cảm thấy vui mừng, nhưng cũng không ít người hoài nghi. Sự hoài nghi đó có cơ sở khi tháng 9-2011, nhóm tự nhận là “hoạt động theo nguyên tắc đạo đức” này đã chặn xa lộ đông người qua lại ở Boca del Rio, Veracruz, bỏ lại 35 thi thể bị cáo buộc là thành viên Zetas. Thống đốc bang Veracruz khi đó, Javier Duarte đã có phát biểu gây tranh cãi khi ngụ ý rằng, các nạn nhân toàn là tội phạm bắt cóc, tống tiền nên bọn họ tất yếu phải chịu số phận như vậy. Đáng nói, ông Javier Duarte sau khi rời ghế Thống đốc hồi tháng trước đã biệt tăm tích, trong khi đang đối mặt với cáo buộc tham nhũng 35 triệu USD vì biển thủ công quỹ. Ông này cũng được cho là trực tiếp liên quan đến cái chết của 1 nhà báo thời kỳ ông làm Thống đốc.
Mảnh đất nuôi dưỡng bạo lực
Khi chính quyền Mexico phải vất vả đối phó với những tập đoàn buôn lậu ma túy cấu kết với một bộ phận quan chức, công chức tham nhũng, các nhóm vũ trang nước này dễ dàng len lỏi vào hầu hết các khu vực. Băng đảng thế hệ mới ở Jalisco tất nhiên không phải là nhóm duy nhất tự cho là hành xử theo kiểu "Robin Hood" ở Mexico.
Ở bang Michoacán, một điểm nóng về tội phạm của Mexico, các nhóm dân quân tự vệ mọc lên khắp nơi, nhưng đi kèm với nó là hệ lụy khó lường. Người ta còn nhớ trước năm 2006, tổ chức Familia Michoacana bỏ lại 6 đầu người trên sàn nhảy một câu lạc bộ đêm với dòng nhắn gửi: “Công lý được thực thi. Tổ chức Familia Michoacana không giết người thuê, không sát hại phụ nữ hay người vô tội. Bất cứ ai cần phải chết sẽ chết”.
Đến năm 2013, một đội quân gồm đủ mọi thành phần từ nông dân đến công nhân, bác sỹ vùng lên đánh đuổi băng đảng Knights Templar, đóng thành trì ở bang Michoacán. Sau đó, Chính phủ Mexico buộc phải chấp thuận sự tồn tại của lực lượng cảnh sát cộng đồng nông thôn tại đây.
Thực tế, những con người tự xưng là bảo vệ chính nghĩa ở Mexico này là người hùng, nhưng mai có thể biến thành tội phạm. Dù cổ vũ hay chống đối những “người hùng” kiểu này, người dân nơi đây hàng thập kỷ qua vẫn phải sống chung cùng bạo lực với con số người chết và mất tích khiến thế giới cũng phải kinh ngạc.
