Thanh lý tài sản bảo đảm - ưu tiên nghĩa vụ thuế hay trả nợ?

0:00 / 0:00
0:00
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Hiện nay đang tồn tại vướng mắc trong việc thanh lý tài sản bảo đảm xung quanh việc ưu tiên nghĩa vụ trả nợ cho tổ chức tín dụng hay nghĩa vụ thuế với ngân sách Nhà nước.

Mua tài sản bảo đảm nhưng không được sang tên

Hiện nay, liên quan đến thuế thu nhập cá nhân (TNCN) khi chuyển nhượng bất động sản thì người có tài sản chuyển nhượng (kể cả người phải thi hành án) thuộc đối tượng chịu thuế TNCN theo quy định tại khoản 5, Điều 3 Nghị định số 65/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế TNCN và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật thuế TNCN.

Tuy nhiên, tại Điều 12 Nghị quyết số 42/2017/QH 14 của Quốc hội về việc thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản lại quy định số tiền thu từ tài sản bảo đảm (TSBĐ) được ưu tiên thanh toán cho tổ chức tín dụng (TCTD) trước khi thực hiện nghĩa vụ thuế.

Thực tế cho thấy, hầu hết các trường hợp, số tiền thu được từ việc xử lý tài sản không đủ để thanh toán cho TCTD nên không còn để thanh toán cho nghĩa vụ thuế.

Trong khi đó, các cơ quan thuế đều khẳng định, nếu không hoàn tất nghĩa vụ nộp thuế thì không thực hiện được thủ tục sang tên cho người mua trúng đấu giá.

Điều này đã tạo tâm lý bức xúc từ phía người mua tài sản bán đấu giá, dẫn đến khiếu nại, tố cáo, thậm chí dẫn đến người mua trúng đấu giá khởi kiện yêu cầu cơ quan Thi hành án dân sự phải nộp khoản thuế chuyển nhượng tài sản.

Quan điểm của Bộ Tài chính

Làm rõ vấn đề này, trong trả lời kiến nghị cử tri mới đây, Bộ Tài chính cho biết, tại Nghị quyết 42 có quy định về thứ tự thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm (Điều 12), đồng thời cũng có quy định về việc thực hiện nghĩa vụ thuế (Điều 15).

Phía ngân hàng và thuế vẫn đang mâu thuẫn nhau trong việc xử lý thứ tự ưu tiên khi thanh lý tài sản bảo đảm

Phía ngân hàng và thuế vẫn đang mâu thuẫn nhau trong việc xử lý thứ tự ưu tiên khi thanh lý tài sản bảo đảm

Cụ thể, Điều 12 Nghị quyết 42 quy định: “Số tiền thu được từ xử lý TSBĐ của khoản nợ xấu, sau khi trừ chi phí bảo quản, thu giữ và chi phí xử lý TSBĐ được ưu tiên thanh toán cho nghĩa vụ nợ được bảo đảm cho TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu trước khi thực hiện nghĩa vụ thuế, nghĩa vụ khác không có bảo đảm của bên bảo đảm…”.

Còn khoản 2 Điều 15 Nghị quyết 42 quy định: “Việc nộp thuế của bên bảo đảm, bên nhận chuyển nhượng liên quan đến chuyển nhượng TSBĐ thực hiện theo quy định của pháp luật về thuế. Bên nhận bảo đảm, bên nhận chuyển nhượng không phải thực hiện nghĩa vụ thuế, phí khác của bên bảo đảm từ số tiền chuyển nhượng tài sản bảo đảm khi thực hiện thủ tục đăng ký, thay đổi quyền sở hữu, quyền sử dụng TSBĐ”.

Mặt khác, Nghị quyết 42 cũng quy định về phương thức áp dụng luật (Điều 17), theo đó trường hợp Nghị quyết này không có quy định thì áp dụng quy định của pháp luật hiện hành.

Trong khi đó, Bộ Tài chính cho biết, theo quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật thuế thì cá nhân phải thực hiện khai thuế TNCN theo từng lần phát sinh đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản. Đồng thời, khi chuyển nhượng bất động sản phải thực hiện khai, nộp thuế TNCN trước khi thanh quyết toán các khoản nợ của cá nhân.

Bộ Tài chính cũng cho biết, về vấn đề thực hiện nghĩa vụ thuế đối với xử lý TSBĐ theo Nghị quyết 42, Bộ Tài chính đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về vướng mắc khi triển khai thực hiện.

Tại cuộc họp về các khó khăn trong việc thực hiện Nghị quyết số 42, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã kết luận: “Đối với vấn đề thuế TNCN: Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quán triệt các TCTD thỏa thuận đối với các bên liên quan về cách thức thanh toán các khoản thuế, phí liên quan trong quá trình xử lý TSBĐ”.

Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính ban hành công văn gửi Ngân hàng Nhà nước, nêu rõ: “Căn cứ Luật Quản lý thuế, các Luật thuế và Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, về nguyên tắc khi các cá nhân hoặc tổ chức chuyển nhượng tài sản có phát sinh nghĩa vụ thuế thì phải có trách nhiệm nộp thuế vào Ngân sách Nhà nước theo quy định của pháp luật”.

Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các TCTD thực hiện theo chế độ quy định và quán triệt các TCTD thỏa thuận đối với các bên liên quan về cách thức thanh toán các khoản thuế TNCN phát sinh trong quá trình xử lý TSBĐ theo chỉ đạo của Văn phòng Chính phủ.