Đồ dùng học tập ngày càng đa dạng về mẫu mã, chủng loại
Mẫu mã đa dạng, bắt mắt
Bên cạnh việc chuẩn bị sách giáo khoa cho trẻ, các bậc phụ huynh còn phải mua thêm đồ dùng học tập cho con như bút mực, bút chì, tẩy, thước kẻ, hộp màu, đất nặn, giấy thủ công…Tại các hiệu sách và cửa hàng văn phòng phẩm, những sản phẩm này được bày bán khá nhiều với nhiều chủng loại, mẫu mã, kiểu dáng, màu sắc. Bên cạnh những mặt hàng được sản xuất trong nước, các sản phẩm có nguồn gốc từ nước ngoài như Đức, Nhật, Thái Lan, Trung Quốc, thậm chí cả hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ… cũng xuất hiện khá nhiều, song có màu sắc bắt mắt và giá rẻ hơn hẳn.
Tại một cửa hàng văn phòng phẩm trên đường Xuân Thủy, quận Cầu Giấy, chúng tôi gặp chị Bùi Thu Thanh (ở phường Mỹ Đình, quận Nam Từ Liêm) đang cùng con gái 7 tuổi chọn đồ dùng học tập. Trong khi chị Thanh tìm mua những sản phẩm được sản xuất trong nước của một số thương hiệu như Hồng Hà, Thiên Long… thì con gái chị lại tìm những hộp màu, cục tẩy, bút chì... có nguồn gốc nước ngoài với đủ sắc màu, có mùi thơm, trên đó in hình các nhân vật trong các bộ phim hoạt hình nổi tiếng.
Đối chiếu với các sản phẩm trong nước, những mặt hàng này có mẫu mã đẹp và giá thấp hơn hẳn: Một bộ tẩy đủ hình thù, màu sắc như các loại hoa quả, bánh, kem, con thú... có giá từ 5.000-15.000 đồng. Các hộp bút màu có mùi thơm giá từ 15.000-20.000 đồng/hộp, bút mực, bút nước, bút xóa... chỉ có giá dưới 10.000 đồng. Đặc biệt, những dụng cụ được trang trí bởi chất lỏng sóng sánh, sặc sỡ như cục chặn giấy, gọt bút chì thu hút sự chú ý của nhiều em học sinh có giá chỉ vài chục nghìn đồng.
“Thời gian qua, các nhà sản xuất đồ dùng học tập trong nước đã có nhiều cải tiến về mẫu mã, chất lượng sản phẩm, song vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng, đặc biệt là các khách hàng nhỏ tuổi. Các sản phẩm “made in Vietnam” thường có mẫu mã đơn điệu, trong khi đó hàng Trung Quốc, hàng không rõ nguồn gốc lại có hình thức khá đẹp và độc đáo. Các bậc cha mẹ một phần chiều theo sở thích của con trẻ, một phần cứ thấy rẻ, thấy đẹp là mua, còn chất lượng sản phẩm thì sau khi sử dụng mới biết” – chị Thanh chia sẻ.
Có thể nói, yếu tố quyết định sự lựa chọn của phần lớn người tiêu dùng hiện nay vẫn là giá thành sản phẩm bởi việc phân biệt giữa sản phẩm thật và hàng giả, hàng nhái không đơn giản. Trong khi đó, khi mua phải những sản phẩm này, khách hàng không chỉ thiệt hại về kinh tế (do sản phẩm chất lượng kém, nhanh hư hỏng) mà còn có thể rước bệnh vào người.
Nguy cơ mắc bệnh
Bác sỹ Nguyễn Thanh Hải – Bệnh viện Việt Tiệp cho rằng, những sản phẩm giả, hàng nhái, không rõ nguồn gốc, xuất xứ do tiết kiệm chi phí nên thường sử dụng màu và mùi công nghiệp không an toàn. Điều đáng nói là, khi sử dụng những sản phẩm này, trẻ không chỉ tiếp xúc qua da tay, qua đường hô hấp mà không ít em còn có thói quen ngậm đồ dùng học tập nên có thể gây dị ứng, ngộ độc. Nếu tiếp xúc thường xuyên trong thời gian dài, trẻ có nguy cơ bị ảnh hưởng trí não và thậm chí gây ung thư, vô sinh. Ngoài ra, khi nuốt phải chất lỏng có trong một số sản phẩm chặn giấy, gọt bút chì… trẻ có thể bị ngộ độc cấp tính và tử vong do bên trong có chứa một số kim loại nặng như chì, asen, cadimi với hàm lượng khá cao.
Cũng theo bác sỹ Nguyễn Thanh Hải, trong một số mẫu keo dán, bút tẩy, gọt bút chì, sách vở… được bày bán trôi nổi trên thị trường, do không được kiểm định về chất lượng nên có thể chứa hàm lượng formaldehyde quá tiêu chuẩn cho phép. Trong khi đó, chất này khi xâm nhập vào cơ thể có thể gây ung thư máu.
Để tránh những nguy cơ gây bệnh cho trẻ, các bậc phụ huynh khi mua đồ dùng học tập cho con nên đến những địa chỉ có uy tín để lựa chọn những sản phẩm có nhãn mác, nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, đã được kiểm định về chất lượng, không nên ham rẻ mà mua các sản phẩm đồ dùng học tập không rõ nguồn gốc xuất xứ, vô tình tiếp tay cho những đối tượng sản xuất, buôn bán hàng kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý thị trường và các đơn vị liên quan cần tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm đối tượng sản xuất, buôn bán đồ dùng học tập giả, nhái, gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng.
