Thực trạng các trang điện tử “ký sinh” (3):

Kiếm tiền tỷ từ kiểu kinh doanh “tầm gửi”

ANTĐ - Kinh doanh “tầm gửi” nhưng lợi nhuận mỗi năm thu về hàng trăm tỷ đồng. Những trang tin điện tử chuyên “xào” tin, đạo bài, không chỉ vi phạm luật mà còn gây ảnh hưởng lớn đến nhiều cơ quan báo chí chính thống, trong đó có Báo An ninh Thủ đô.

Trang vietgiaitri.com thậm chí còn trắng trợn đóng dấu logo chồng lên dấu của Báo ANTĐ,
rồi mời gọi bạn đọc nhắn tin trả tiền để tải ảnh!

“Lập lờ đánh lận con đen”

Hẳn trong làng báo không ít người biết chuyện doanh thu của 24h.com.vn lên tới hàng trăm tỷ đồng/năm. Sống kiểu “tầm gửi”, làm giàu trên lưng những tờ báo điện tử khác, trang 24h đã khiến cho nhiều tờ báo điện tử chịu thiệt hại nặng khi thị phần quảng cáo ngày bị thu hẹp, chuyển về cho 24h... Điều này cũng được chính ông Minh Tâm - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Quảng cáo trực tuyến 24h khẳng định và từng “khoe” về việc 24h hướng đến thị phần quảng cáo online hàng đầu, cạnh tranh “miếng bánh” quảng cáo với những tờ báo điện tử lớn và chính thống như: VnExpress, Dân trí, VietNamnet...

Theo thống kê mới đây của một hãng truyền thông thì doanh thu quảng cáo của 24h thậm chí còn vượt cả nhiều tờ báo tên tuổi. Vậy vì sao 24h lại trở thành một “hiện tượng” như vậy? Đó chính là nhờ vào “công nghệ” kinh doanh “tầm gửi”, từ việc ăn cắp bài trắng trợn trên mồ hôi, công sức của những phóng viên, của những tờ báo chính thống .

Khi thực hiện loạt bài viết này, phóng viên cũng trao đổi với các lãnh đạo của từng tờ báo, đặc biệt là báo điện tử về việc một số trang Web, trang tin tổng hợp ngang nhiên “xào” tin, đạo bài của một số tờ báo điện tử chính thống thành của riêng mình và đều nhận được những cái lắc đầu ngán ngẩm. Có Tổng biên tập còn bức xúc khi viện dẫn rằng, ngoài việc ăn cắp tin bài, một số trang tin còn “xào” tin, đạo bài một cách vô lối nhưng lại trích nguồn với những hàng chữ li ti theo báo nọ, theo báo kia. Trong khi đó, các báo không hề ký bất kỳ một văn bản hay thỏa thuận hợp tác nào trong việc trao đổi nghiệp vụ, lấy tin bài. Cụ thể là đối với 24h.com.vn; news.socbay.com; nhanh.net.vn... 

Bà Nguyễn Thị Thanh Huyền - Trưởng Phòng Thông tin Điện tử (Cục Quản lý Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử), Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) cho biết, thời gian vừa qua, Bộ TT&TT nhận được văn bản kiến nghị của một số cơ quan báo chí điện tử, về tình trạng hiện nay nhiều tờ điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong quá trình hoạt động cung cấp thông tin trên internet đã và đang lấy lại tin, bài từ các cơ quan báo chí này khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Ban biên tập các báo, vi phạm các quy định của pháp luật về báo chí, về quyền tác giả và quyền liên quan.

Để hạn chế tình trạng vi phạm bản quyền, Bộ TT&TT yêu cầu các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp khi khai thác, sử dụng thông tin của các báo để đăng tải trên trang thông tin điện tử của mình cần nghiêm túc tuân thủ các quy định của pháp luật về quyền tác giả và quyền liên quan được quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ, Nghị định số 100/2006/NĐ-CP ngày 21-9-2006 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Dân sự, Luật Sở hữu trí tuệ về quyền tác giả và quyền liên quan, Nghị đinh số 97/2008/NĐ-CP ngày 28/8/2008 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin điện tử trên internet và Thông tư số 14/2010/TT-BTTTT quy định chi tiết một số điều của Nghị định số 97/2008/NĐ-CP ngày 28/8/2008 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin điện tử trên internet đối với hoạt động quản lý trang thông tin điện tử và dịch vụ mạng xã hội trực tuyến.

Đầy rẫy vi phạm

Theo luật sư Nguyễn Thanh Sơn - Trưởng VPLS Thành Sơn và Đồng sự (Đoàn LSTP Hà Nội), hiện nay có rất nhiều trang Web, trang tin vi phạm nguyên tắc quản lý, cung cấp và sử dụng thông tin điện tử, sử dụng dịch vụ Internet. Trong đó vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ là rõ nhất. Đơn cử như trang http://nhanh.net.vn; http://socbay.com (trong đó có News.socbay.com); http://www.tin247.com; http://eva.vn... Trong đó, 24h đã không đảm bảo tất cả các nguồn tin đăng trên 24h là hợp pháp. Họ lấy tin vô tội vạ của tất cả các tờ báo. Trong khi đó, nguyên tắc quản lý, cung cấp và sử dụng thông tin điện tử có quy định, việc thiết lập trang thông tin điện tử, việc cung cấp, truyền đưa, lưu trữ, sử dụng thông tin điện tử trên Internet phải tuân thủ các quy định của pháp luật về công nghệ thông tin, pháp luật về sở hữu trí tuệ, pháp luật về báo chí, pháp luật về xuất bản, pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước, pháp luật về bản quyền, pháp luật về quảng cáo và các quy định quản lý thông tin điện tử khác.

Vì vậy, các cơ quan quản lý chuyên ngành cần tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra hoạt động của các trang mạng thông tin kiểu như: http://www. 24h.com.vn; “Eva”; Socbay.com; tin247.com... Đồng thời phải xử phạt, cũng như “cấm cửa” các trang này hoạt động nếu cố tình vi phạm. Bởi theo quy định tại Điều 23 của Nghị định số 47/2009/NĐ - CP ngày 13/5/2009 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan thì hành vi sao chép tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả hoặc tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả tùy theo tính chất, mức độ vi phạm có thể bị phạt tiền từ 1 triệu đến 500 triệu đồng. Bên cạnh đó, tổ chức, cá nhân vi phạm còn có thể bị tịch thu phương tiện được sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm, buộc dỡ bỏ bản sao tác phẩm dưới hình thức điện tử trên mạng Internet.

Trả lời báo chí liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Phan Phúc - Phó trưởng phòng Thanh tra báo chí xuất bản (Bộ TT&TT) thẳng thắn cho rằng, sự lộng hành của các trang tin điện tử đã ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của báo chí, nhưng lâu nay, các cơ quan báo chí buông lỏng, thấy họ vi phạm bản quyền, lấy tin, bài của mình cũng không có ý kiến gì. Kể từ khi thành lập tới nay, trang tin điện tử 24h đã để xảy ra nhiều sai phạm cả về vấn đề bản quyền, trích dẫn nguồn tin đến hoạt động ngoài phạm vi cho phép của một trang tin điện tử. Thanh tra Bộ TT&TT từng thanh tra, kiểm tra trực tiếp tại 24h và phát hiện rất nhiều sai phạm. Có thể nói đây là một trong những website dẫn đầu trong vấn đề về vi phạm bản quyền của các trang thông tin điện tử nói chung. Ngoài việc vi phạm bản quyền, 24h còn tự ý tổ chức sản xuất tin bài trái luật, điều này là không được phép đối với các trang tin điện tử. Nhiều tin bài 24h tự sản xuất, ghi tên tác giả in đậm, sau đó có mở ngoặc ghi theo một tờ báo được phép xuất bản báo chí bằng dòng chữ nhỏ, gần như đồng màu với màu nền của website rất khó phát hiện.

(Còn nữa)