Cẩn thận lệ thuộc thuốc trị ngạt mũi

ANTĐ - Thời tiết thay đổi thất thường khiến nhiều người bị mắc các bệnh hô hấp, đặc biệt là viêm mũi, viêm xoang. Vì vậy thuốc nhỏ/ xịt trị ngạt mũi được nhiều người sử dụng.

Cẩn thận lệ thuộc thuốc trị ngạt mũi ảnh 1

Tuy nhiên, theo các bác sĩ thuốc co mạch chỉ được dùng trong những trường hợp nghẹt mũi do các bệnh lý cấp tính trong các bệnh lý cảm, viêm đường hô hấp trên do siêu vi, viêm mũi xoang cấp. Trong khi đó, nghẹt mũi là triệu chứng của nhiều bệnh khác nhau, ngoài viêm nhiễm cấp tính còn do các nguyên nhân như pô líp trong hố mũi, những bất thường cấu trúc như vẹo vách ngăn, hẹp van mũi hoặc phì đại các cuốn mũi do viêm nhiễm mãn tính lâu ngày. Nghẹt mũi cũng có thể do sự mất cân bằng của hệ thần kinh giao cảm và đối giao cảm trong hố mũi hoặc do mất những thụ thể không khí trong hố mũi do viêm mũi teo hoặc do phẫu thuật làm trống hố mũi quá mức.

Ngay cả khi được chỉ định điều trị cũng không nên sử dụng thuốc co mạch quá 5 ngày. Nếu sau 5 ngày vẫn còn nghẹt mũi, nên đi khám bác sĩ để có cách điều trị thích hợp. Tuyệt đối không nên tiếp tục sử dụng thuốc co mạch kéo dài. Nguyên nhân là do đa số các thuốc co mạch trên thị trường đều cùng một cơ chế là kích thích các thụ thể thần kinh trong hố mũi, làm co mạch máu bên dưới niêm mạc mũi, làm se niêm mạc, khô niêm mạc, hố mũi trở nên thông thoáng hơn, do vậy bệnh nhân sẽ hết cảm giác nghẹt.

Nếu sử dụng thuốc kéo dài, các thụ thể trong hố mũi sẽ báo về hệ thần kinh rằng đã có chất co mạch trong hố mũi, hệ thần kinh sẽ không sản xuất ra chất co mạch nội sinh nữa. Vì vậy khi ngưng thuốc, tình trạng nghẹt mũi sẽ quay trở lại do không có chất co mạch nội sinh, bệnh nhân bắt buộc phải tiếp tục sử dụng thuốc co mạch. Đây gọi là sự lệ thuộc thuốc.

Không những thế, khi hiện tượng co mạch kéo dài, làm thiếu máu nuôi dưỡng niêm mạc, các tế bào ở niêm mạc sẽ mất đi ít nhiều và bị biến đổi về cấu trúc, do vậy chức năng lọc không khí, làm ẩm không khí của mũi sẽ giảm đi.

Ngoài ra thuốc co mạch còn có thể có các tác dụng phụ thường gặp như nhức đầu, khô niêm mạc mũi, buồn nôn, cảm giác bị bỏng khi xịt thuốc; hoặc hiếm hơn như dị ứng với thuốc, nhịp tim bất thường, tăng nhịp tim.