- Chưa nắng nóng đỉnh điểm nhưng tiêu thụ điện đã cao kỷ lục
- Nhà máy điện mặt trời hoạt động ban đêm đầu tiên trên thế giới
Điện mặt trời góp phần giải quyết bài toán thiếu năng lượng
Bổ sung hàng nghìn MW nguồn điện
Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) đang gấp rút tiến hành nghiệm thu và kiểm tra điều kiện để đóng điện, hoà lưới các dự án điện mặt trời, hòa lưới vào vận hành chính thức trước 30-6-2019.
Theo ông Nguyễn Đức Ninh - Phó Giám đốc A0, với cơ chế khuyến khích ưu đãi về giá của Chính phủ, rất nhiều nhà đầu tư đang “chạy đua” với mục tiêu được cấp chứng nhận vận hành thương mại (COD) trước 30-6. Theo kế hoạch, có 88 nhà máy điện mặt trời đóng điện chỉ trong các tháng 4,5,6/2019.
"Đây là một kỷ lục trong lịch sử ngành điện lực Việt Nam, vì trong 65 năm xây dựng và phát triển của ngành điện, tổng số có 147 nhà máy có công suất đặt từ 30 MW trở lên đã hòa lưới và vận hành"- ông Nguyễn Đức Ninh nói.
Tính đến ngày 26-5, A0 đã đóng điện 34 nhà máy điện mặt trời với tổng công suất đặt lên tới gần 2200 MW. Dự kiến đến 30-6, A0 sẽ tiếp tục đóng điện 54 dự án còn lại.
Còn nhiều thách thức
Với nhu cầu điện tăng trưởng khoảng 10%/năm, Việt Nam cần bổ sung khoảng 3.500- 4.000 MW công suất nguồn điện mới mỗi năm. Tuy nhiên, trong 2 năm tới, sẽ chỉ có khoảng 2.000- 2.500 MW nguồn điện truyền thống và khoảng 4.000 MW năng lượng tái tạo với tính chất không ổn định được bổ sung vào hệ thống.
Thực tế này gây không ít khó khăn trong việc vận hành hệ thống điện để cân đối cung- cầu, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Việc đóng điện hàng loạt nhà máy điện mặt trời (đa số các nhà máy điện tập trung ở khu vực miền Nam), sẽ góp phần bổ sung nguồn điện, giảm bớt sự thiếu hụt về năng lượng ở miền Nam.
Tuy nhiên, theo đại diện của A0, khi các dự án này đi vào hoạt động, công tác vận hành hệ thống điện toàn quốc sẽ phải đối mặt với những thách thức mới, do tỷ trọng năng lượng tái tạo tăng cao nhưng lại có đặc tính không ổn định.
Thống kê của A0 về các dự án điện mặt trời đã vận hành cho thấy, công suất phát có thể thay đổi từ 60-80% trong khoảng thời gian chỉ 5-10 phút. Các biến động xảy ra ngẫu nhiên theo điều kiện thời tiết.
“Trong khi đó, đặc điểm vận hành hệ thống điện luôn cần duy trì cân bằng giữa nguồn và tải. Với sự biến thiên công suất như vậy, hệ thống điện luôn cần phải duy trì một lượng công suất dự phòng điều chỉnh tần số tương ứng, gây khó khăn và tăng chi chí trong công tác vận hành. Đây là thách thức lớn, trong bối cảnh hệ thống điện Việt Nam còn rất ít nguồn dự phòng”- ông Nguyễn Đức Ninh cho hay.
Bên cạnh đó, công suất nguồn năng lượng tái tạo không thể chủ động huy động khi cần cho thời gian cao điểm phụ tải. Nguồn điện mặt trời có cao điểm phát trong khoảng 12- 13 giờ trưa, không trùng với cao điểm phụ tải hệ thống điện (lúc 10h sáng và 14h chiều).
Một vấn đề nữa là các dự án điện mặt trời chủ yếu tập trung tại 6 tỉnh ở miền Trung, miền Nam, gây áp lực rất lớn cho khả năng tải lượng điện phát ra từ điện mặt trời lên lưới. Nhiều công trình lưới điện đấu nối lưới điện khu vực rơi vào tình trạng đầy, quá tải.
Phó Tổng giám đốc EVN Ngô Sơn Hải cho biết, để giải quyết tình trạng này, EVN đã đề xuất với Chính phủ bổ sung phát triển các dự án lưới điện. Đồng thời, sẽ đôn đốc các đơn vị đẩy nhanh tiến độ, thi công các công trình lưới điện liên quan, góp phần giải toả công suất các nhà máy điện mặt trời.
