Vi phạm bản quyền tin học ở Việt Nam vẫn ở mức cao

ANTĐ - Nhờ các hoạt động tích cực chống vi phạm phần mềm bản quyền trong những năm qua, tỷ lệ vi phạm bản quyền máy tính ở Việt Nam đã giảm từ 92% xuống còn 81% (theo số liệu của BSA năm 2004-2011). Dù là một dấu hiệu đáng mừng, song đây vẫn là tỷ lệ tương đối cao so với ngưỡng trung bình 60% của khu vực.

Vi phạm phần mềm bản quyền không chỉ mang lại rủi ro về kinh tế và đầu tư cho doanh nghiệp, người tiêu dùng như mất hết dữ liệu, lộ thông tin tài khoản ngân hàng hay các bí mật thương mại... khi rất nhiều phần mềm lậu xuất hiện trên thị trường đã bị nhiễm sẵn các loại mã độc như các loại virus, chương trình xâm phạm riêng tư (trojans), phần mềm gián điệp (spyware)... hơn nữa các phần mềm lậu đều không có khả năng tự cập nhật các bản vá lỗi bảo mật từ nhà sản xuất phần mềm. Ngoài ra còn ảnh hưởng trực tiếp đến hình ảnh thương hiệu và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, chưa kể những rủi ro về mặt pháp lý mà người tiêu dùng, doanh nghiệp sẽ phải đối mặt nếu sử dụng phần mềm không có bản quyền.

Vì lý do này, vừa qua Hội sở hữu trí tuệ Thành phố Hồ Chí Minh kết hợp với Liên minh phần mềm doanh nghiệp (BSA), đã thực hiện một cuộc khảo sát về cách thức tư vấn, kinh doanh phần mềm bản quyền tại hàng loạt các hệ thống bán lẻ máy tính lớn như Phong Vũ, Nguyễn Kim, FPT, Pico... Đáng chú ý là đến 80% các cửa hàng đều nắm được những kiến thức nhất định về Luật sở hữu trí tuệ cũng như những rủi ro từ việc sử dụng phần mềm không có bản quyền, từ đó đưa ra các tư vấn, định hướng chuẩn xác cho người tiêu dùng.

Ông Nguyễn Mạnh Quý – Trưởng Đại diện của Cục bản quyền tại TP. Hồ Chí Minh cho biết: “Ngoài việc hoàn thiện hành lang pháp lý và đưa ra các chế tài cụ thể nhằm xử lý về vấn đề vi phạm bản quyền, việc tuyên truyền, nâng cao ý thức của người tiêu dùng vẫn là hướng giải quyết chính và triệt để cho những sai phạm về sử dụng phần mềm lậu vẫn diễn ra bấy lâu. Và một trong những kênh tuyên truyền hiệu quả nhất chính là từ hệ thống các cửa hàng bán lẻ máy tính, bởi đây là đầu mối thông tin trực tiếp đầu tiên về các sản phẩm bản quyền đối với người tiêu dùng sau nhà sản xuất. Kết quả khảo sát không chỉ là một tín hiệu đáng mừng cho những nỗ lực chống vi phạm bản quyền tại Việt Nam mà còn thể hiện sự ngày càng chuyên nghiệp trong kinh doanh của các đơn vị bán lẻ máy tính. Điều này rất cần được khuyến khích và nhân rộng giữa giai đoạn tình trạng vi phạm bản quyền vẫn còn là một vấn nạn khiến các cơ quan chức năng và các chủ sở hữu bản quyền phần mềm đau đầu”.

Khảo sát các phần mềm bản quyền được cài trên máy tính tại cửa hàng Phong Vũ


Được biết ngoài những cuộc khảo sát thì các cơ quan chức năng vẫn tiến hành liên tục các cuộc thanh tra đột xuất trên phạm vi toàn quốc nhằm kiểm soát tình hình tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ của các cá nhân, tổ chức. Những hành động cụ thể gần đây được cho là một trong những động thái quyết liệt, thể hiện quyết tâm cao độ của Chính phủ trong việc cắt giảm tỷ lệ vi phạm bản quyền phần mềm xuống còn 70% trong 05 năm tới.

Đoàn kiểm tra trao đổi với nhân viên tư vấn của Microsoft về tình hình sử dụng phần mềm có bản quyền tại siêu thị điện máy Nguyễn Kim

Vì quyền lợi của người tiêu dùng, các công ty như Microsoft càng nỗ lực để đảm bảo người dùng các sản phẩm của Microsoft có kiến thức cần thiết về vấn đề này. Bà Rebecca Hồ, Giám đốc sở hữu trí tuệ của Microsoft cho biết: “Người dùng có thể vào website http://www.microsoft.com/en-us/howtotell/default.aspx để biết thêm thông tin về các tính năng bảo mật của Microsoft đi kèm với các sản phẩm chính hãng. Người dùng cũng được khuyến khích truy cập trang http://www.microsoft.com/security để có thể tìm hiểu về virus máy tính và đảm bảo máy tính của mình không bị nhiễm mã độc; nếu có virus, trang web sẽ gợi ý các công cụ bảo vệ. Tất cả nên rèn luyện thói quen cẩn trọng như thường xuyên cập nhật và sử dụng phần mềm máy tính chính hãng, bật tường lửa, sử dụng các chương trình diệt virus hoặc công nghệ bảo vệ máy tính khỏi mã độc. Khi mua máy tính người tiêu dùng cũng nên thận trọng, phải luôn đảm bảo rằng máy tính vừa mua đi cùng với phần mềm bản quyền”