Nước Mỹ vẫn đau đầu kiểm soát súng đạn

ANTD.VN - Công ty Defense Distributed có trụ sở tại bang Texas, Mỹ bắt đầu bán công khai các bản thiết kế súng kỹ thuật số, gồm cả bản thiết kế chế tạo súng bằng máy in 3D, bất chấp lệnh cấm của tòa án.  

Công ty Defense Distributed công bố bản thiết kế súng in 3D trên mạng Internet tại Austin, bang Texas

Nhiều tranh cãi chính trị ở Mỹ

Người sáng lập Defense Distributed, ông Cody Wilson lại không cho rằng công ty vi phạm lệnh cấm của tòa án, theo đó yêu cầu dừng việc công bố các bản thiết kế súng in 3D trên mạng Internet. Ông Wilson khẳng định lệnh của tòa án chỉ cấm công bố các bản thiết kế miễn phí trên mạng trong khi Defense Distributed lại bán các bản thiết kế này và cam kết sẽ gửi bản sao vật lý trên ổ đĩa hoặc qua thư điện tử cho khách hàng. Theo ông Wilson, những người ở Mỹ muốn sở hữu các bản thiết kế này sẽ phải trả tiền mới có được nó. 

Lần đầu tiên Defense Distributed công khai các bản thiết kế cho súng trường in 3D có thể tải về từ mạng Internet là vào năm 2013. Đã có hơn 100.000 lượt tải về cho tới khi Bộ Ngoại giao Mỹ yêu cầu công ty ngừng việc này với lý do vi phạm luật xuất khẩu liên bang vì đối tượng ngoài nước Mỹ cũng có thể tải về các bản thiết kế. Tuy nhiên, cuối tháng 6 vừa qua, Bộ Ngoại giao Mỹ đã thay đổi quyết định và cho phép ông Wilson nối lại hoạt động công khai các bản thiết kế theo một thỏa thuận đạt được giữa hai bên. 

Quyết định của Chính phủ đã gây nhiều tranh cãi chính trị ở Mỹ. Đầu tiên là đơn khởi kiện của Bộ trưởng Tư pháp 8 bang của Mỹ đối với chính quyền của Tổng thống Donald Trump ngày 30-7. Các nhà tư pháp Mỹ cho rằng quyết định này là “vi hiến”, không chỉ gây hậu quả đối với sự an toàn của người dân mà còn ảnh hưởng tới luật của bang ngăn chặn súng đạn rơi vào tay các đối tượng nguy hiểm, đặc biệt là phần tử khủng bố. 

Đến ngày 31-7, Thẩm phán liên bang Robert Lasnik tại thành phố Seattle, bang Washington đã tạm thời ngăn cản việc công khai trực tuyến các bản thiết kế chi tiết súng in 3D và dự kiến sẽ có phiên xét xử về vấn đề này. Tuy nhiên, Chính phủ Mỹ đã phớt lờ phán quyết của tòa án liên bang cho phép ngăn chặn việc công bố bản thiết kế loại “súng ma” nói trên.

Không thể đứng nhìn, ngày 10-8, Tổng Chưởng lý của 20 bang ở Mỹ, do bang Washington đứng đầu, lại cùng nhau trình một kiến nghị yêu cầu tiếp tục ngăn chặn việc công bố bản thiết kế súng in 3D có thể tải xuống từ mạng Internet với lý do những khẩu súng được làm ra từ bản in này rất khó phát hiện bằng máy quét X-quang và từ kế, tiềm ẩn những mối nguy hiểm đe dọa đến an toàn người dân cũng như vấn đề kiểm soát súng đạn.

Trong kiến nghị của mình, liên minh Tổng Chưởng lý kêu gọi Chính phủ liên bang thay đổi cách nhìn, đồng thời bày tỏ mối quan ngại về việc Bộ Ngoại giao Mỹ đã không thể thực thi luật pháp liên bang trong việc ngăn chặn các loại vũ khí nóng khó phát hiện rơi vào tay khủng bố và băng nhóm tội phạm. Các Tổng Chưởng lý cũng khẳng định việc Tổng thống Trump “bật đèn xanh” cho công ty Defense Distributed đăng tải trực tuyến bản thiết kế súng in 3D “gây nguy hiểm cho trẻ em của chúng ta, người thân của chúng ta và cả những người đang làm nhiệm vụ thực thi pháp luật”.  

Mỗi ngày có ít nhất một vụ xả súng

Đến ngày 28-8, Thẩm phán liên bang Robert Lasnik lại ra phán quyết gia hạn lệnh cấm ban hành hướng dẫn chi tiết in súng 3D trên mạng Internet vì cho rằng có thể đe dọa an ninh quốc gia và an toàn nơi công cộng. Tuy nhiên, Defense Distributed tiếp tục “lách luật” và lập luận rằng việc người dân tiếp cận với hướng dẫn chi tiết in vũ khí 3D là tuân thủ qui định trong Hiến pháp Mỹ về việc bảo vệ quyền tự do ngôn luận và quyền chế tạo vũ khí. 

Xả súng đã trở thành một nỗi đau nhức nhối trong xã hội Mỹ khi các vụ tấn công đẫm máu thường xuyên xảy ra tại các trường học, rạp chiếu phim, thậm chí ngay cả các cơ sở quân sự của Chính phủ, gây tâm lý bất an cho người dân. Tính trung bình, mỗi ngày có ít nhất một vụ xả súng diễn ra ở “Xứ cờ hoa” này. Dân số Mỹ hiện ở mức khoảng 328 triệu người, song có tới 310 triệu khẩu súng đang được lưu hành trong xã hội mà không được kiểm soát. Các vụ xả súng liên tiếp tại Mỹ trong năm qua khiến dư luận tiếp tục đặt câu hỏi về vai trò và trách nhiệm của giới chức và các nhà lập pháp Mỹ trong việc kiểm soát súng đạn. 

Tuy nhiên, không dễ dàng để giới lập pháp Mỹ tìm được tiếng nói chung trong vấn đề kiểm soát súng đạn do ảnh hưởng của các nhóm lợi ích trong ngành công nghiệp súng đạn ở nước này vẫn rất lớn. Với doanh thu bán súng đạn lên tới khoảng 3,5 tỷ USD/năm thì các nhóm này khó có thể ủng hộ cho dự luật kiểm soát súng đạn. Kinh doanh vũ khí đang là một trong những ngành mang lại lợi nhuận khổng lồ và đây chính là lý do khiến các nhóm vận động hành lang ra sức lôi kéo lá phiếu của các nghị sĩ để bảo vệ lợi ích nhóm của họ.