Nguyễn Mạnh Đan-người viết sử bằng ảnh qua đời ở tuổi 94

ANTD.VN - Nghệ sỹ nhiếp ảnh Nguyễn Mạnh Đan, người được mệnh danh là "ông vua phong cảnh" Việt Nam đã từ trần ngày 15-3, hưởng thọ 94 tuổi. Ông thuộc thế hệ tiên phong góp phần đặt những viên gạch đầu tiên cho nền nhiếp ảnh nghệ thuật Việt Nam, là người viết sử bằng ảnh qua hai thế kỉ. 

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Mạnh Đan sinh năm 1925 tại Nam Định. Lớn lên trong một gia đình nông dân, ông đã học đến cấp trung học cơ sở. Năm 1945, ông chuyển về Hà Nội để làm việc cho một cửa hàng ảnh.

Năm 1948 nhờ sử dụng tiếng Pháp tốt, ông được tạp chí 'Indochine Sud-Est Asiatique' (Pháp) thuê làm nhiếp ảnh gia. Từ đây, ông chuyển vào Sài Gòn đảm trách chuyên mục Nước Việt mến yêu với sự góp mặt hùng hậu của một đội ngũ phóng viên nổi tiếng đương thời: Raymond Cauchetier, Jean-Pierre Dannaud, Raoul Coutard (Pháp), Lê Đình Chữ, Bàng Bá Lân, Nguyễn Duy Kiên…

Với chiếc máy ảnh phim, ông đã đặt chân đến hầu hết những cảnh đẹp suốt chiều dài đất nước: vịnh Hạ Long (Hải Phòng), bãi biển Lăng Cô (Huế), đồi cát Mũi Né (Bình Thuận), làng chài Phước Hải (Bà Rịa - Vũng Tàu), đồi thông Langbian (Lâm Đồng), rừng đước Năm Căn (Cà Mau)... Nhờ đó, Nguyễn Mạnh Đan đã sở hữu trong tay vô vàn các bức ảnh đẹp về thiên nhiên, đất nước, con người Việt Nam. 

Ảnh phong cảnh của Nguyễn Mạnh Đan có phong cách sáng tác kết hợp giữa lối tạo hình phương Tây và cốt cách phương Đông. Bên cạnh đó, những lợi thế khác như kỹ thuật buồng tối để tự tay tráng phim, rửa ảnh; sự trải nghiệm... đã giúp tên tuổi của Nguyễn Mạnh Đan nhanh chóng được khẳng định. 

Các sắc độ trong ảnh của ông được luân chuyển một cách tài tình, rực rỡ mà ấm áp, cứng cáp mà buông lơi… biến hóa tạo nhiều cảm xúc nơi người thưởng ngoạn. Trong hai thập niên 1950-1960, hướng ống kính chuyên sâu vào mảng đề tài phong cảnh thiên nhiên và chân dung, ông đã được trao thưởng và nhận hơn 70 huy chương vàng, bạc, đồng trên đấu trường ảnh nghệ thuật trong nước và quốc tế. Vì vậy, ông được mệnh danh là "ông vua phong cảnh Việt Nam". 

Rong ruổi suốt chiều dài đất nước, nghệ sĩ Nguyễn Mạnh Đan mở 3 cuộc triển lãm ảnh cá nhân và xuất bản các sách ảnh nghệ thuật Quê hương Việt Nam (1966), Hình ảnh Việt Nam (2003).

Nhiếp ảnh gia Mạnh Đan đã tham gia nhiều triển lãm quốc tế. Ông là thành viên của nhiều hiệp hội như: VNPS, RPS, PSA, HOPA, và VAPA. . . và một thời gian dài là thành viên của Ủy ban Nghệ thuật Hiệp hội Nhiếp ảnh Nghệ thuật Việt Nam.

Sự ra đi của ông đã để lại niềm tiếc thương cho các thế hệ nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam.