Lo tăng tải với chương trình giáo dục mới

ANTD.VN - Nên mạnh dạn rút bớt lý thuyết, rút số tiết học, tăng trải nghiệm để chương trình giáo dục mới đạt mục tiêu đề ra, giảm tải cho học sinh.

Nhiều người băn khoăn chương trình giáo dục phổ thông mới có quá tải không

Do học sinh THCS, THPT đang phải “gánh” khối lượng kiến thức lớn theo chương trình hiện hành, cộng với việc tăng cường các tiết kỹ năng, ngoại khóa, chưa kể phải học thêm ngoại ngữ, ôn thi cuối cấp…, nên việc chương trình mới có quá tải hay không vẫn khiến nhiều người băn khoăn.

Mong giảm tải học hành, thi cử

Nhiều học sinh phổ thông khi được hỏi về mong muốn đối với việc cải cách giáo dục sắp tới đều bày tỏ làm sao để môn Toán bớt khó. “Cháu không hiểu vì sao bài tập trong sách giáo khoa thì cháu làm được nhưng đến khi thầy cô giao thêm bài tập bên ngoài thì rất khó, cháu và nhiều bạn trong lớp không làm được. Chúng cháu đều rất lo, nếu đi thi như vậy thì quá khó”, em Nguyễn Mai Phương, học sinh lớp 6, trường THCS Nguyễn Trường Tộ, Đống Đa, TP Hà Nội tâm sự.

Với môn Văn, cũng có những chia sẻ thật là các bạn hoàn toàn không hiểu được tác phẩm khi tự đọc và tìm hiểu soạn bài trước khi đến lớp. Hiệu trưởng trường THCS Giảng Võ (quận Ba Đình, TP Hà Nội) Đoàn Công Thạo cho rằng, chương trình môn học phổ thông mới cần làm sao để học sinh không phải làm bài tập quá khó, mà được trải nghiệm thực tế nhiều hơn.

Vị Hiệu trưởng này băn khoăn: “Nhìn vào số tiết trong một số môn học chương trình mới, ví dụ môn Khoa học tự nhiên 560 tiết/năm, nghĩa là chưa giảm tải, ngược lại còn tăng tải. Theo tôi, nên mạnh dạn rút bớt lý thuyết, rút số tiết, tăng trải nghiệm để chương trình giáo dục đạt mục tiêu đề ra, giảm tải cho học sinh”.

Hiệu trưởng trường THPT Việt Đức (quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội) Nguyễn Quốc Bình cho rằng, về tổng thể chung, nên cân nhắc để chương trình mới có tính lâu dài, phù hợp với thực tế học sinh ở cả thành phố và vùng sâu, vùng xa, tránh trường hợp chương trình mới nhưng lại phải giảm tải hoặc cắt bớt nội dung.

Không giảm tải cơ học

Với câu hỏi về việc bổ sung nhiều môn học mới và có sự điều chỉnh về nội dung, Chương trình giáo dục phổ thông mới có khiến học sinh quá tải hay không, Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội khẳng định: Học sinh quá tải do nhiều nguyên nhân, liên quan tới chương trình, sách giáo khoa và cả cách dạy.

Về định hướng, Chương trình giáo dục phổ thông mới được xây dựng theo hướng giảm tải. Để loại bỏ nguyên nhân gây quá tải từ khâu viết sách, Bộ Giáo dục - Đào tạo sẽ yêu cầu các tác giả bám sát yêu cầu cần đạt được về kiến thức, kỹ năng trong quá trình viết sách giáo khoa, đồng thời tổ chức tập huấn cho những người thẩm định sách giáo khoa về nội dung này. Với khâu dạy học, sắp tới, tất cả giáo viên tham gia giảng dạy Chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ được tập huấn về phương pháp triển khai để bảo đảm yêu cầu đề ra.

Theo Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, chủ trương của Bộ Giáo dục - Đào tạo về việc xây dựng một chương trình, nhiều bộ sách giáo khoa, đồng thời giao quyền tự chủ cho địa phương, nhà trường trong việc lựa chọn bộ sách giáo khoa phù hợp cũng nhằm đem đến cho học sinh sự thuận lợi, giảm gánh nặng học tập. Thực tế, nếu bộ sách nào vượt quá yêu cầu, khiến học sinh bị căng thẳng, quá tải thì chắc chắn sẽ không được lựa chọn. Điều này buộc các tác giả viết sách giáo khoa phải bám sát yêu cầu, quy định. 

Thực hiện chủ trương giảm tải cho học sinh, các chương trình môn học sắp tới dự kiến sẽ giảm kiến thức lý thuyết và bài học có yêu cầu phức tạp. PGS.TS Đỗ Tiến Đạt (Phụ trách dự thảo chương trình môn Toán) cho biết: “Chương trình môn Toán ở các cấp học sẽ không quá chú trọng đến các bài tập phức tạp, các câu hỏi lắt léo, kiểu đánh đố học sinh; lược bỏ kiến thức khó và không thiết thực, thay bằng yêu cầu vận dụng kiến thức để giải quyết các vấn đề của thực tế”. 

“Tinh thần giảm tải được triển khai xuyên suốt ở các môn học trong dự thảo nhưng không phải giảm tải một cách cơ học, mà là tổ chức lại nội dung chương trình phù hợp với khả năng tiếp nhận của học sinh ở từng cấp học. Học sinh sẽ hoạt động nhiều và thường xuyên hơn thông qua môn học bắt buộc là hoạt động trải nghiệm. Mặt khác, việc tăng thời lượng và yêu cầu thực hành ở hầu hết các môn học cũng là cách giảm tải, giúp học sinh tiếp nhận kiến thức và hình thành kỹ năng một cách bền vững”.

  Thứ trưởng Bộ Giáo dục - Đào tạo Nguyễn Hữu Độ

“Học sinh quá tải do nhiều nguyên nhân, liên quan tới chương trình, sách giáo khoa và cả cách dạy. Về định hướng, Chương trình giáo dục phổ thông mới được xây dựng theo hướng giảm tải. Để loại bỏ nguyên nhân gây quá tải từ khâu viết sách, Bộ Giáo dục - Đào tạo sẽ yêu cầu các tác giả bám sát yêu cầu cần đạt được về kiến thức, kỹ năng trong quá trình viết sách giáo khoa, đồng thời tổ chức tập huấn cho những người thẩm định sách giáo khoa về nội dung này. Với khâu dạy học, sắp tới, tất cả giáo viên tham gia giảng dạy Chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ được tập huấn về phương pháp triển khai để bảo đảm yêu cầu đề ra”.

Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết (Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội)