Hàng trăm nghìn tài liệu thử nghiệm bị làm giả
Cơ quan đièu tra (CQĐT) đề nghị truy tố 100 bị can, trong đó có bị can Nguyễn Nam Khánh (cựu Thư ký Phó Chủ nhiệm Văn Phòng Chính phủ) bị đề nghị truy tố về tội “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”.
Bị can Đoàn Hữu Lượng (Chủ tịch HĐTV Công ty TSL) và Hồ Thị Thanh Phương (Giám đốc điều hành TSL, sau đó là Giám đốc điều hành Công ty Avatek) bị đề nghị truy tố tội “Giả mạo trong công tác” và “Đưa hối lộ”.
Theo kết luận điều tra, từ năm 2020 đến tháng 5-2025, lợi dụng chức năng, nhiệm vụ được các bộ, ngành giao về lĩnh vực kiểm định, kiểm nghiệm, thử nghiệm các sản phẩm hàng hóa, phục vụ công tác quản lý nhà nước, Đoàn Hữu Lượng (Chủ tịch HĐTV Công ty TSL) đã giao cấp dưới làm giả 118.046 Phiếu kết quả thử nghiệm cho 12.995 đơn vị tổ chức, doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân tại 34 tỉnh, thành phố trên cả nước sử dụng.
Trong đó, 237 doanh nghiệp trực tiếp liên hệ TSL làm phiếu giả, còn lại thông qua 239 công ty, cá nhân trung gian môi giới. Với việc làm giả các Phiếu kết quả thử nghiệm nêu trên, Công ty TSL thu lợi bất chính hơn 117 tỷ đồng.
Đến tháng 2-2023, do mâu thuẫn với Đoàn Hữu Lượng nên Hồ Thị Thanh Phương đã rút vốn góp, nghỉ việc tại Công ty TSL và lôi kéo các bị can Nguyễn Hữu Truyền, Nguyễn Minh Nhựt, Nguyễn Hà Linh, Trần Minh Tâm (những nhân viên cũ của Công ty TSL) thành lập Công ty Avatek.
Công ty Avatek cũng có chức năng về kiểm nghiệm, thử nghiệm phục vụ công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực như: Thực phẩm, hóa chất, vật liệu xây dựng, dược phẩm, thiết bị kỹ thuật...
Với mục đích thu lợi bất chính, Hồ Thị Thanh Phương tiếp tục chỉ đạo Nguyễn Minh Nhựt (Phó Giám đốc phụ trách kinh doanh Công ty Avatek), Trần Minh Tâm (Trưởng bộ phận chăm sóc khách hàng) và Nguyễn Hữu Truyền (Phó Giám đốc phụ trách kỹ thuật) làm giả 102.591 Phiếu kết quả thử nghiệm cho 11.556 đơn vị tổ chức, doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân tại 34 tỉnh, thành phố trên cả nước.
Kết luận điều tra cho rằng, với việc làm giả Phiếu kết quả thử nghiệm, Công ty Avatek thu lợi bất chính số tiền hơn 83 tỷ đồng.
Sau khi làm Phiếu kết quả thử nghiệm giả tại Công ty TSL, Avatek, các đối tượng tại các công ty môi giới hoặc cá nhân môi giới sẽ dùng để hoàn thiện hồ sơ công bố sản phẩm tại Cục An toàn thực phẩm Bộ Y tế (đối với thực phẩm bảo vệ sức khỏe, phụ gia thực phẩm hỗn hợp có công dụng mới, phụ gia thực phẩm chưa có trong danh mục phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định).
Phiếu kết quả thử nghiệm giả cũng được các đối tượng dùng để hoàn thiện hồ sơ tự công bố sản phẩm tại các Chi cục An toàn thực phẩm, Sở Y tế, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Công thương các tỉnh, thành phố... tùy theo từng lĩnh vực sản phẩm hoặc hoàn thiện hồ sơ chứng nhận VIETGAP và HACCP.
“Làm bậy” từ việc được bộ, ngành tạo điều kiện
Theo CQĐT, để được các bộ, ngành cấp phép chỉ định kiểm nghiệm, thử nghiệm phục vụ quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, từ năm 2020 đến tháng 4-2025, Hồ Thị Thanh Phương, Đoàn Hữu Lượng, Nguyễn Hà Linh (khi đó là PGĐ Công ty TSL- Chi nhánh Hà Nội, sau này là Giám đốc Công ty Avatek) thống nhất đưa hơn 3,9 tỷ đồng cho chồng của Linh là bị can Nguyễn Nam Khánh (khi đó là cán bộ Văn phòng Chính phủ) để nhờ tác động tạo điều kiện giúp Công ty TSL và Công ty avatek trong việc cấp Giấy phép chỉ định thử nghiệm.
Do Khánh có mối quan hệ từ trước với 21 cán bộ thuộc 6 vụ, cục của 3 bộ, ngành nên trong quá trình cấp Giấy phép chỉ định thử nghiệm cho Công ty TSL và Avatek nên từ năm 2020, Khánh đã tác động để các đơn vị này tạo điều kiện trong việc thẩm định hồ sơ, ra 25 Quyết định cấp phép kiểm nghiệm cho Công ty TSL và Công ty Avatek.
Sau khi cầm hơn 3,9 tỷ đồng, từ năm 2020 - 2025, cựu cán bộ Văn phòng Chính phủ Khánh chỉ dùng hơn 1,5 tỷ đồng để làm quà Tết, mời cơm hoặc “cảm ơn” 21 cán bộ nêu trên sau khi có quyết định cấp phép. Mỗi lần “cám ơn” như vậy, Khánh đưa cho các cán bộ 10- 50 triệu đồng, còn lại hơn 2,4 tỷ đồng, cựu cán bộ Văn phòng Chính phủ sử dụng cá nhân hết.
Theo CQĐT, đây là tổ chức tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, diễn ra trong thời gian dài với số lượng Phiếu kết quả thử nghiệm giả đặc biệt lớn.
Các Phiếu kết quả thử nghiệm giả này được các doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân tại 34 tỉnh, thành phố sử dụng để lập hồ sơ tự công bố/đăng ký công bố sản phẩm, công bố hợp quy, công bố chất lượng sản phẩm, kiểm tra hậu kiểm quá trình sản xuất hoặc phục vụ thanh kiểm tra, đấu thầu và xuất nhập khẩu hàng hoá. Thậm chí, các Phiếu kết quả thử nghiệm giả còn có thể được sử dụng để đối phó với các cơ quan chức năng khi bị kiểm tra.
Đây là vấn nạn chung của hàng trăm Phòng thí nghiệm trên cả nước hiện nay, không cần đủ năng lực, không cần mẫu kiểm nghiệm vẫn cấp Phiếu kết quả thử nghiệm, bản chất là “bán” giấy kiểm nghiệm.
Hậu quả của các hành vi sai phạm có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, gây ảnh hưởng trực tiếp đến công tác quản lý Nhà nước, môi trường sản xuất, kinh doanh và sức khoẻ người tiêu dùng, gây bức xúc dư luận, cần xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Việc điều tra, xử lý nghiêm vi phạm tại Công ty TSL, Công ty Avatek và xác minh, mở rộng làm rõ sai phạm tại hàng trăm Trung tâm kiểm nghiệm, hàng nghìn cơ sở sản xuất kinh doanh khác trên toàn quốc sẽ có tác dụng “cảnh tỉnh, lan toả”, răn đe nghiêm khắc đối với toàn bộ lĩnh vực kiểm nghiệm, sản xuất, kinh doanh thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm… Lĩnh vực ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ giống nòi và nền kinh tế, uy tín của đất nước.
