“Việc nhẹ - lương cao” và cái bẫy đặt cọc
Chỉ cần vài thao tác tìm kiếm trên mạng xã hội, không khó để bắt gặp những lời chào mời hấp dẫn: “Tuyển cộng tác viên online, thu nhập 300.000 - 500.000 đồng/ ngày”, “Việc làm thêm tại nhà, không cần kinh nghiệm”, “Làm 1-2 giờ buổi tối, nhận lương ngay”… Các bài đăng thường kèm theo hình ảnh chuyển khoản “thành công”, phản hồi tích cực giả mạo để tạo lòng tin.
Sau khi người lao động liên hệ, đối tượng sẽ yêu cầu đóng các khoản phí như “phí hồ sơ”, “phí giữ chỗ”, “phí kích hoạt tài khoản”, “tiền đặt cọc đảm bảo”. Ban đầu, số tiền không lớn, chỉ vài trăm nghìn đồng. Khi nạn nhân chuyển tiền, các đối tượng tiếp tục viện cớ “thiếu điều kiện”, “sai cú pháp”, “nâng cấp gói việc” để yêu cầu nộp thêm. Đến khi người bị hại nghi ngờ hoặc không còn khả năng chuyển tiền, đối tượng lập tức chặn liên lạc, xóa tài khoản.
Theo cơ quan công an, một thủ đoạn tinh vi khác là giả mạo các doanh nghiệp uy tín, sàn thương mại điện tử, nhãn hàng nổi tiếng để tuyển “nhân viên đánh giá sản phẩm”, “tăng tương tác”, “chốt đơn ảo”. Đối tượng sử dụng logo, hình ảnh, tên gọi gần giống với doanh nghiệp thật, thậm chí lập các website, fanpage trông rất chuyên nghiệp.
Kịch bản thường bắt đầu bằng việc cho nạn nhân “làm thử” một vài nhiệm vụ nhỏ và trả tiền đầy đủ để tạo niềm tin. Sau đó, đối tượng dụ dỗ tham gia các “nhiệm vụ giá trị cao” với cam kết lợi nhuận hấp dẫn, yêu cầu nạn nhân chuyển tiền trước. Khi số tiền tăng lên, nạn nhân bị “mắc kẹt” trong vòng xoáy nộp tiền - hứa hoàn tiền - tiếp tục nộp tiền, cho đến khi nhận ra mình bị lừa thì đã quá muộn.
Cuối năm cũng là thời điểm nở rộ các lời mời chào việc làm thời vụ tại kho bãi, đóng gói hàng hóa, phục vụ nhà hàng, khách sạn hoặc đi làm việc ngắn hạn ở nước ngoài. Các đối tượng thường yêu cầu người lao động nộp tiền “giữ suất”, “làm hồ sơ”, “đặt cọc chống bỏ việc”. Đáng chú ý, nhiều trường hợp bị lừa khi tin vào những lời hứa hẹn việc làm tại các thị trường “thu nhập cao, thủ tục nhanh, không cần kinh nghiệm”.
Thực tế, sau khi nhận tiền, các đối tượng biến mất hoặc đưa ra những địa chỉ, thông tin mập mờ, khiến người lao động không thể xác minh, khiếu kiện.
Hệ lụy không chỉ là mất tiền
Ngoài thiệt hại về kinh tế, nhiều nạn nhân còn bị lộ, lọt thông tin cá nhân như căn cước công dân, số điện thoại, tài khoản ngân hàng. Đây là nguồn “nguyên liệu” để các đối tượng tiếp tục thực hiện hành vi lừa đảo, mở tài khoản trung gian, hoặc thực hiện các giao dịch trái pháp luật khác, tiềm ẩn nguy cơ liên đới trách nhiệm pháp lý cho chính nạn nhân nếu không kịp thời phát hiện, ngăn chặn.
Đáng lo ngại, không ít người vì tâm lý xấu hổ, sợ bị trách móc nên không trình báo cơ quan chức năng, khiến các đối tượng càng có điều kiện lộng hành, tiếp tục giăng bẫy với nhiều người khác.
Theo các cơ quan chức năng, người dân cần đặc biệt cảnh giác trước những lời mời gọi việc làm thêm có dấu hiệu bất thường: yêu cầu chuyển tiền trước khi làm việc; hứa hẹn thu nhập cao, dễ dàng, không cần kỹ năng; thông tin tuyển dụng mập mờ, không có địa chỉ, pháp nhân rõ ràng; liên lạc qua các tài khoản mạng xã hội mới lập, thường xuyên thay đổi tên, ảnh đại diện.
Khi có nhu cầu tìm việc làm thêm, người lao động nên ưu tiên các kênh chính thống, website uy tín, trung tâm giới thiệu việc làm được cấp phép; trực tiếp kiểm tra thông tin doanh nghiệp; tuyệt đối không cung cấp giấy tờ cá nhân, mã OTP, thông tin tài khoản ngân hàng cho người lạ trên mạng. Với các đề nghị chuyển tiền, cần bình tĩnh xác minh, trao đổi với người thân, bạn bè trước khi quyết định.
Cơ quan Công an khuyến cáo, khi phát hiện dấu hiệu lừa đảo hoặc đã trở thành nạn nhân, người dân cần nhanh chóng lưu giữ bằng chứng (tin nhắn, số tài khoản, hình ảnh giao dịch) và trình báo cơ quan Công an nơi gần nhất để được hỗ trợ kịp thời. Việc chủ động tố giác không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của bản thân mà còn góp phần ngăn chặn, xử lý các đối tượng phạm tội, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, nhất là trong thời điểm cuối năm, dịp lễ, Tết.
Cuối năm là thời gian ai cũng mong muốn có thêm thu nhập, đón Tết đủ đầy. Tuy nhiên, chỉ một phút cả tin, thiếu cảnh giác, người dân có thể trở thành “con mồi” của tội phạm lừa đảo công nghệ cao. Sự tỉnh táo, hiểu biết pháp luật và chủ động phòng ngừa chính là “lá chắn” hiệu quả nhất để bảo vệ bản thân trước những chiếc bẫy “việc làm thêm dịp cuối năm” trên không gian mạng.
